Νέα έρευνα παρέχει τις πρώτες απτές αποδείξεις ότι η τήξη των πάγων σε Ανταρκτική και Γροιλανδία επιταχύνει την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Οι επιστήμονες είδαν ότι τα τελευταία 20 χρόνια, τα πολικά παγοκαλύμματα που λιώνουν, έχουν ανεβάσει τη στάθμη των υδάτων κατά περισσότερα από 11 χιλιοστά.
Η έκθεση, που δημοσιεύεται στο Science, χαρακτηρίζεται εξαιρετικά σημαντική, καθώς μέχρι σήμερα διαφορετικές μετρήσεις έδιναν ποικίλες εκτιμήσεις, αφήνοντας μεγάλα περιθώρια αμφιβολίας. Αυτή τη φορά, περισσότερες από 25 επιστημονικές ομάδες πολικών ερευνών ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ποσοτικοποιήσουν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια τη σχέση πάγων - θάλασσας.
Οι επιστήμονες επιχειρούσαν εδώ και χρόνια να διαπιστώσουν με βεβαιότητα εάν οι μόνιμοι πάγοι της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής λιώνουν ή ενισχύονται. Παλαιότερες μετρήσεις με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων είτε επικεντρώνονταν σε σχετικά μικρές εκτάσεις είτε παρουσίαζαν μεθοδολογικής φύσης προβλήματα.
Συνδυάζοντας δορυφορικά δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν σε δεκάδες μελέτες, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι το λιώσιμο των πάγων έχει οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης των υδάτων κατά 11,1 χιλιοστά από το 1992, δηλαδή ευθύνεται για το ένα πέμπτο της συνολικής ανόδου, την ίδια περίοδο.
Τη δεκαετία του 1990, η τήξη των παγοκαλυμμάτων στους πόλους ήταν υπεύθυνη για το 10% της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, όμως σήμερα το ποσοστό διαμορφώνεται σε πάνω από 30%.
«Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι και η Ανταρκτική και η Γροιλανδία χάνουν πάγο», δήλωσε ο συντονιστής των ερευνών Άντριου Σέπαρντ από το Πανεπιστήμιο του Λιντς. Αναφερόμενος στις διαφορετικές εκτιμήσεις που έχουν προκύψει από πολλές μελέτες τα τελευταία χρόνια, απέδωσε την ασυμφωνία εν μέρει στα δεδομένα, που έδειχναν ότι το παγοκάλυμμα της ανατολικής Ανταρκτικής ενισχύεται.
Όπως ωστόσο εξήγησε ο Έρικ Άιβινς από το Jet Propulsion Laboratory της NASA, αν και πράγματι οι πάγοι της ανατολικής Ανταρκτικής ενισχύονται, σε επίπεδο ηπείρου, τα δεδομένα δείχνουν «50% αύξηση των ρυθμών απώλειας». Όσο για τη Γροιλανδία, σύμφωνα με τον 'Αιβινς, παρατηρείται σήμερα «απώλεια μάζας σχεδόν πενταπλάσια σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του 1990».
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν άνοδο της στάθμης των υδάτων και με άλλους τρόπους, πέρα από την τήξη των παγοκαλυμμάτων Ανταρκτικής και Γροιλανδίας. Έχει υπολογιστεί ότι περίπου το 50% της ανόδου οφείλεται στη θερμική διαστολή των ωκεανών, δηλαδή στην εξάπλωση του νερού καθώς θερμαίνεται και χάνει την πυκνότητά του.
Μιλώντας στο NBC News, ο διευθυντής του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Δεδομένων για το Χιόνι και τον Πάγο χαρακτήρισε τα αποτελέσματα της μελέτης «σημαντικό βήμα προόδου» ως προς τις μελλοντικές εκτιμήσεις για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. «Παρότι είχαμε μια γενική εικόνα για το τι συμβαίνει, ήταν ατελής και θολή», δήλωσε ο Μαρκ Σερέζ. «Χάρη σε αυτή τη μελέτη, είμαστε πλέον βέβαιοι για το πώς συμπεριφέρονται τα παγοκαλύμματα».