Στη μακρά του ιστορία, ο πλανήτης μας έχει βιώσει πέντε μαζικούς αφανισμούς, δηλαδή περιόδους κατά τις οποίες η βιολογική ποικιλότητα περιορίστηκε δραστικά (αυτή είναι μια μετριοπαθής περιγραφή των όσων πιθανότατα συνέβησαν). Την ώρα που κάποιες εκτιμήσεις καταδεικνύουν ότι ένα είδος ζώου χάνεται για πάντα κάθε 20 λεπτά της ώρας, κάποιοι μιλούν ήδη για έναν εν εξελίξει «έκτο μαζικό αφανισμό».
Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα νέας μελέτης του Πανεπιστημίου του Οχάιο, εξίσου ανησυχητική είναι και η έλλειψη νέων ειδών που, όπως λένε, οφείλεται εν μέρει στη ραγδαία εξάπλωση των επονομαζόμενων «εισβολέων» ή αλλοχθόνων ειδών, με άλλα λόγια ζώων, φυτών κ.ο.κ. τα οποία ξαφνικά απαντώνται σε τοποθεσίες, όπου δεν θα έπρεπε να βρίσκονται.
«Αναφερόμαστε στη Δεβόνια Περίοδο ως μαζικό αφανισμό», λέει η ερευνήτρια Αλίσα Στίγκολ μιλώντας για τη γεωλογική περίοδο, κατά την οποία εμφανίστηκαν και τα πρώτα αμφίβια. «Στην πραγματικότητα όμως επρόκειτο για μία κρίση βιοποικιλότητας.» Στα τέλη της περιόδου αυτής, εξηγεί, η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε και ξεχωριστές γήινες μάζες ενώθηκαν, με αποτέλεσμα ξένα είδη να «εισβάλουν» στα περισσότερα οικοσυστήματα.
Τα ισχυρότερα επικράτησαν ωθώντας στην εξαφάνιση τα πιο αδύναμα και αποτρέποντας την εξάπλωση νέων ειδών. Απολιθώματα της περιόδου έχουν αποδείξει ότι τα θαλάσσια οικοσυστήματα κατέρρευσαν. Μάλιστα πέρασαν 100 εκατομμύρια χρόνια μέχρι την επανεμφάνιση των κοραλλιογενών υφάλων!
Μια επανάληψη με ανθρώπινη υπογραφή
Δυστυχώς, οι ερευνητές παρατηρούν ότι οι σημερινοί ρυθμοί αφανισμού ειδών είναι ταχύτεροι από οποιαδήποτε άλλη περίοδο, ενώ έχει επιταχυνθεί και η εξάπλωση ειδών-εισβολέων.
«Ακόμη και αν σταματήσει η απώλεια των οικοτόπων, το γεγονός ότι έχουμε μετακινήσει όλα αυτά τα αλλόχθονα είδη ανά τον πλανήτη σημαίνει ότι η ανάκαμψη θα αργήσει να επέλθει καθώς οι εισβολές λειτουργούν κατασταλτικά για την εξάπλωση νέων ειδών».
Μοναδική ελπίδα, κατά τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Οχάιο, είναι η διατήρηση των οικοσυστημάτων μέσω της εντατικοποίησης των προσπαθειών για την προστασία της διαδικασίας σχηματισμού νέων ειδών, μια διαδικασία που ακόμη και οι ίδιοι οι επιστήμονες δεν έχουν κατανοήσει πλήρως...
