Η ανακάλυψη λίθινων εργαλείων στην Αραβική χερσόνησο στάθηκε η αιτία να ξανανοίξει η συζήτηση για το πότε και πώς οι πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου (homo sapiens) εγκατέλειψαν την κοιτίδα τους στην Αφρική.
Τα νέα ευρήματα εκτιμάται πως κατασκευάστηκαν πριν από περίπου 125.000 χρόνια. Αν η εκτίμηση αυτή επιβεβαιωθεί, θα σημαίνει ότι η έξοδος από την Αφρική έγινε γύρω στα 65.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες, στηριγμένοι σε γενετικά δεδομένα (ανάλυση μιτοχονδριακού DNA) που δείχνουν ότι η μετανάστευση του homo sapiens έγινε πριν από 60.000 - 70.000 χρόνια.
Τα νέα δεδομένα παρουσιάστηκαν στο περιοδικό «Science» από ερευνητές του πανεπιστημίου του Λονδίνου Royal Holloway υπό τον Σίμον Αρμιτάζ και του γερμανικού πανεπιστημίου Έμπερχαρτ Καρλς του Τίμπινγκεν υπό τον Χάνε-Πέτερ Ούρπμαν και αναμένεται να γεννήσουν επιστημονικές αντιπαραθέσεις.
Όπως ανέφερε ο Ούρπμαν, το γενετικό «ρολόι» έχει αποδειχτεί ανακριβές και σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν. Όμως, ο αρχαιολόγος του Κέμπριτζ Πολ Μέλαρς δήλωσε ότι δεν πείστηκε καθόλου από τα νέα στοιχεία. «Δεν υπάρχει η παραμικρή απόδειξη ότι τα λίθινα εργαλεία κατασκευάστηκαν από σύγχρονους ανθρώπους ή ότι αυτοί ήρθαν από την Αφρική», δήλωσε.
Αρνητικός υπήρξε και ο παλαιοανθρωπολόγος Ρίτσαρντ Κλάιν του πανεπιστημίου Στάνφορντ των ΗΠΑ. Ο Ούρπμαν συμφώνησε ότι πρέπει να βρεθούν και άλλα ευρήματα, όπως απολιθωμένα ανθρώπινα οστά, «για να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι τα εργαλεία φτιάχτηκαν από τους homo sapiens».
Ο παλαιοανθρωπολόγος καθηγητής Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου παραδέχτηκε ότι τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα έρχονται σε σύγκρουση με τα γενετικά δεδομένα και παρέχουν σημαντικές ενδείξεις ότι η «έξοδος από την Αφρική» άρχισε πολύ νωρίτερα. Η όλη εικόνα περιπλέκεται, καθώς όπως είπε, δεν αποκλείεται να υπήρξαν δύο μεταναστευτικά κύματα, ένα από την Ανατολική Αφρική (το Κέρας της Αφρικής) απευθείας προς την Αραβία και την Ασία και ένα άλλο από την Βόρεια Αφρική (μέσω της κοιλάδας του Νείλου και μετά της Χερσονήσου του Σινά) προς την Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, πιθανότατα παραλιακά κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Μεσογείου Θάλασσας.
Οι γερμανοί και βρετανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα εργαλεία κατασκευάστηκαν από τους ίδιους προγόνους μας, οι οποίοι, μεταναστεύοντας από την Αφρική, πιθανώς παρακινημένοι από κλιματολογικές αιτίες, διέσχισαν την Ερυθρά Θάλασσα (με πρωτόγονα πλοιάρια ή με τα πόδια από κάποιο σημείο που τότε θα ήταν ρηχό).
Οι ανατομικά «σύγχρονοι» άνθρωποι εκτιμάται ότι εμφανίστηκαν στην Αφρική πριν από περίπου 200.000 χρόνια και αργότερα εξαπλώθηκαν σε άλλες ηπείρους, όπου αντικατέστησαν ντόπιους πληθυσμούς, όπως τους Νεάντερταλ στην Ευρώπη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
