Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός νοικοκυριού ισούται με το άθροισμα των αποτυπωμάτων όλων των μελών του. Πώς μπορεί να μειωθεί; Με τη μετάβαση ολόκληρης της οικογένειας σε έναν πιο «πράσινο» τρόπο ζωής, κάτι που μπορεί να γίνει με τρόπο ανώδυνο, για γονείς και παιδιά.
Τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν να είναι οικολογικά ευσυνείδητα σε οποιαδήποτε ηλικία. «Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι έμφυτο σε όλους μας», λέει η Σιρίν Σπάγκενμπεργκ, πρόεδρος εταιρείας ανακύκλωσης στο Σολτ Λέικ Σίτι των Ηνωμένων Πολιτειών. «Ζούμε σε αναλώσιμες κοινωνίες και αυτό πάει ενάντια στη φύση μας. Τα παιδιά το αναγνωρίζουν».
Για να γίνει αυτή η μετάβαση, ολόκληρη η οικογένεια είναι απαραίτητο να μπει σε μια διαδικασία μικρών αλλαγών στην καθημερινότητά της. Εξηγήστε στα παιδιά γιατί συμβαίνει αυτό. Εάν είναι αρκετά μικρά, πιθανότατα δεν θα καταλάβουν τι σημαίνει... «αέρια του θερμοκηπίου», όμως σίγουρα ούτε εκείνα θέλουν να πίνουν θολό νερό ή να αναπνέουν βρώμικο αέρα.
Οικονομία
Τα παιδιά μπορούν επίσης να μάθουν την έννοια της οικονομίας και σε ό,τι αφορά τους φυσικούς πόρους ή το ηλεκτρικό ρεύμα. Οι γονείς θα πρέπει να τα ενθαρρύνουν να σβήνουν το φως φεύγοντας από ένα δωμάτιο. Ηλεκτρικές συσκευές, όπως ο φορητός τους υπολογιστής, δεν είναι ανάγκη να μένουν στην πρίζα όλη την ημέρα...
Όταν οι συμβατικοί λαμπτήρες κάνουν τον κύκλο τους, μπορείτε να τους αντικαταστήσετε με ενεργειακά αποδοτικότερους λαμπτήρες. Το ίδιο ισχύει και για τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές, οι κατασκευαστές αρκετών από τις οποίες (π.χ. τηλεοράσεις ή ψυγεία) υποχρεούνται βάσει ευρωπαϊκού κανονισμού να ενημερώνουν τους καταναλωτές μέσω ειδικής σήμανσης.
Αναθέστε στα παιδιά «πράσινες» δουλειές: να ξεβγάζουν ό,τι προορίζεται για ανακύκλωση, να κλείνουν τη βρύση όταν πλένουν τα δόντια τους κ.ο.κ. Έτσι, τέτοιου είδους δραστηριότητες θα γίνουν γρήγορα μέρος της καθημερινής τους ρουτίνας.
Ανακύκλωση
Ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, όχι μόνο των παιδιών αλλά ολόκληρης της οικογένειας, είναι η ανακύκλωση. Για τα παιδιά, η διαδικασία αυτή μπορεί εκτός από διδακτική να είναι ακόμη και διασκεδαστική. Χαρτί, πλαστικό, γυαλί: σε ποιον κάδο πάει το καθένα και τι προορίζεται για τα σκουπίδια; Διαχωρίστε τα απορρίματά σας. Είναι το ίδιο εύκολο με... το γέμισμα του κάδου απορριμάτων, αλλά σίγουρα πολύ πιο φιλικό προς το περιβάλλον.
Αγοράζετε όσο πιο συχνά μπορείτε ανακυκλώσιμα και ανακυκλωμένα προϊόντα. Αφήστε τα παιδιά να τα εντοπίζουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ εν είδει παιχνιδιού. «Είναι μια πραγματικά καλή ιδέα να αγοράζει κανείς ανακυκλωμένα προϊόντα γιατί αυτό σε εξοικειώνει με τη διαδικασία και "κλείνει τον κύκλο", λέει η Σπάγκενμπεργκ. "Το ανακυκλώνεις και το αγοράζεις ξανά".
Επιπλέον, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, είναι προτιμότερο να αγοράζει κανείς τις οικονομικές (ή οικογενειακές) συσκευασίες προϊόντων, αφού πολλές φορές η συσκευασία κοστίζει περισσότερο από το ίδιο το προϊόν. Έτσι κερδίζετε και εσείς και το περιβάλλον.
Η ζωή εν κινήσει
Κινηθείτε περισσότερο και ενθαρρύνετε τα παιδιά να κάνουν το ίδιο, μαθαίνοντας παράλληλα τα «πράσινα» οφέλη των δημοσίων συγκοινωνιών. Ειδικά όταν πρόκειται για μικρές αποστάσεις και για διαδρομές μέσα στην πόλη, αφήστε το αυτοκίνητο και περπατήστε ή χρησιμοποιήστε το τρένο, το λεωφορείο, το μετρό...
Αξιοποιήστε τα ελεύθερα Σαββατοκύριακα κάνοντας έστω και κοντινές εκδρομές στην ύπαιθρο. Πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν ότι η επαφή των παιδιών με τη Φύση ενισχύει όσο τίποτα την επιθυμία τους να προστατεύσουν το περιβάλλον. «Μια υπέροχη εμπειρία στη Φύση αξίζει όσο η αποστήθιση χιλίων πληροφοριών γύρω από τη Φύση», λέει ο καθηγητής περιβαλλοντικών σπουδών Ντέιβιντ Σόμπελ. Όπως κατέδειξαν τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, παιδιά ηλικίας 5-10 ετών που έρχονται συχνά σε επαφή με τη Φύση, καλλιεργούν μια βαθιά αγάπη για το περιβάλλον, η οποία τα συνοδεύει για το υπόλοιπο της ζωής τους.