Πυροδότησε τσουνάμι, το οποίο σκότωσε χιλιάδες ανθρώπους και μια πυρηνική κρίση με αβέβαιη έκβαση. Όμως ο σεισμός των 8,9 Ρίχτερ, 9 σύμφωνα με νεότερη αξιολόγηση του μεγέθους του, δεν είχε συνέπειες μόνο για την Ιαπωνία... Κατά το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης των Ηνωμένων Πολιτειών, ο σεισμός μετακίνησε την ακτογραμμή της Ιαπωνίας, αλλά και τον άξονα της Γης- κατά 16,5 εκατοστά.
Οι σταθμοί που βρίσκονται πιο κοντά στο επίκεντρο μετακινήθηκαν προς τα ανατολικά ακόμη και κατά 4 μέτρα. Η Ιαπωνίας είναι «πλατύτερη απ' όσο ήταν πριν», λέει ο γεωφυσικός του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης Ρος Στιν. Ο συνάδελφός του Κένεθ Χάντνατ διευκρινίζει ωστόσο ότι δεν μετακινήθηκε ολόκληρη η Ιαπωνία πιο κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι μεγαλύτερες μετακινήσεις, λέει, παρατηρήθηκαν κοντά στο επίκεντρο του σεισμού.
Όπως υπολόγισαν επιστήμονες της NASA εξάλλου, αυτή η ανακατανομή της μάζας της Γης λόγω του σεισμού ενδέχεται να έκανε τη μέρα μικρότερη κατά σχεδόν 2 χιλιοστά του δευτερολέπτου.
Να σημειωθεί ότι τις ίδιες επιπτώσεις είχαν και άλλοι μεγάλοι σεισμοί στο παρελθόν. Για παράδειγμα, ο σεισμός μεγέθους 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, πέρυσι στη Χιλή, μίκρυνε την ημέρα κατά 1,26 χιλιοστά του δευτερολέπτου μετακινώντας το νοητό άξονα της Γης κατά 7,5 εκατοστά, ενώ ο σεισμός του 2004 στη Σουμάτρα έκανε τη μέρα μικρότερη κατά 6,8 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Όπως επισημαίνουν ερευνητές, οι αλλαγές αυτές δεν είναι ασυνήθιστες και δεν οφείλονται μόνο σε σεισμούς. «Η Γη πάντοτε σείεται και το μήκος της μέρας πάντοτε αλλάζει», τονίζει ο Δρ. Ρίτσαρντ Γκρος της NASA.
Κατά το Χάντνατ πάντως, όσο συνηθισμένες και αν είναι αυτές οι μετατοπίσεις, τα δεδομένα GPS που σχετίζονται με τους χάρτες, π.χ. οι οδηγίες διαδρομών, θα πρέπει να αλλαχτούν.
Οι ίδιοι επιστήμονες λένε ότι αυτό που τους προκάλεσε τη μεγαλύτερη έκπληξη αναφορικά με το σεισμό ήταν το ίδιο το μέγεθός του, καθώς τα τελευταία 300 χρόνια δεν έχει σημειωθεί σεισμός μεγαλύτερος από 8 Ρίχτερ στην ιαπωνική ζώνη καταβύθισης, εκεί όπου η τεκτονική πλάκα του Ειρηνικού «βουλιάζει» κάτω από αυτήν της Βορείου Αμερικής. «Το μήνυμα είναι ίσως ότι θα πρέπει να επαναξιολογήσουμε τη συχνότητα εκδήλωσης υπερβολικά μεγάλων σεισμών σε όλα τα ρήγματα», λέει ο Δρ. Στιν.
