Τον έντονο προβληματισμό μερίδας της επιστημονικής κοινότητας προκαλεί ο εντοπισμός δεκάδων γιγαντιαίων βασιλικών καβουριών ανοιχτά της Ανταρκτικής Χερσονήσου. Μιλούν για ακόμη μια ένδειξη ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί υπαρκτή απειλή.

«Τα τελευταία 14 εκατομμύρια χρόνια περίπου, αυτά τα είδη καβουριών απουσίαζαν από τα ύδατα της Ανταρκτικής γιατί ήταν πολύ κρύα για να επιβιώσουν», εξηγεί ο καθηγητής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης Κρεγκ Σμιθ. «Στην Ανταρκτική Χερσόνησο όμως, τα νερά θερμαίνονται πολύ γρήγορα».

Ο Σμιθ και οι συνάδελφοί του, που δημοσιεύουν τα συμπεράσματα των ερευνών τους στην επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B, οδήγησαν ένα τηλεκατευθυνόμενο ρομποτικό όχημα συνδεδεμένο με καλώδιο οπτικής ίνας σε θαλάσσια περιοχή της Δυτικής Ανταρκτικής Χερσονήσου, με βάθος 1.400-850 μέτρων, όπου οι θερμοκρασίες ξεπερνούν τον 1,4 βαθμό Κελσίου. Εντόπισαν 42 κόκκινους βασιλικούς κάβουρες –ανάμεσά τους και έναν θηλυκό με τα αυγά του- όμως πιστεύουν ότι ο πληθυσμός τους στην περιοχή αριθμεί περισσότερα από 1 εκατομμύριο ζώα.

«Μηχανικοί οικοσυστημάτων»

Οι βασιλικοί κάβουρες έχουν μήκος 40 εκατοστών και θεωρούνται πολύ απειλητικά ζώα. «Μπορούν να συντρίψουν τα καβούκια άλλων ειδών με τα σκληρά κελύφη τους», λέει ο Σμιθ χαρακτηρίζοντάς τους «αδηφάγους θηρευτές». Μπορούν επίσης να σκάψουν σε μεγάλο βάθος και να παγιδεύσουν τα θηράματά τους - π.χ. εχινόδερμα ή αστερίες- για να τα φάνε αργότερα.

Λόγω όμως αυτών ακριβώς των ικανοτήτων τους που τους επιτρέπουν να επιβιώνουν σε αντίξοες συνθήκες, οι κάβουρες «προκαλούν τον τοπικό αφανισμό ειδών που έχουν εξελιχθεί στην Ανταρκτική», όπως λέει ο καθηγητής. Επιπλέον, οι εισβολείς όχι μόνο βλάπτουν τη βιοποικιλότητα, αλλά - τρώγοντας τα θηράματά τους στον πυθμένα- αλλάζουν και τη γεωχημεία των ιζημάτων. Για το λόγο αυτό, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του χαρακτηρίζουν πλέον αυτό το είδος «μηχανικό οικοσυστημάτων».

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Χαβάης έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου ώστε να μάθουν όσα περισσότερα μπορούν για τους γιγαντιαίους βασιλικούς κάβουρες, καθώς πιστεύουν ότι με την πάροδο των ετών και την περαιτέρω θέρμανση των υδάτων, οι πληθυσμοί του θα πολλαπλασιαστούν και θα ανεβούν πιο κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας.