Είναι μια από τις πλέον τεταμμένες και πολωτικές συζητήσεις των καιρών μας: θερμαίνεται ο πλανήτης ή όχι; Τώρα, ομάδα Αμερικανών επιστημόνων, οι οποίοι διατηρούσαν τις επιφυλάξεις τους, ανέλυσαν εκ νέου δεδομένα για την παγκόσμια θερμοκρασία των τελευταίων δύο αιώνων και ουσιαστικά κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα με άλλους συναδέλφους τους, π.χ. της NASA: υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η επιφάνεια της Γης πράγματι θερμαίνεται.
«Τα έγκυρα ζητήματα που εγείρουν οι αμφισβητίες, όταν αντιμετωπιστούν συνολικά και λεπτομερώς, δεν αλλάζουν σημαντικά την απάντηση», λέει ο επικεφαλής της ομάδας του Berkeley Ρίτσαρντ Μιούλερ, ο οποίος πριν από λίγους μήνες, αμφισβήτησε ενώπιον επιτροπής του Κονγκρέσου ότι τα δεδομένα «δείχνουν» άνοδο της θερμοκρασίας κατά τον 20ό αιώνα.
Στο πλαίσιο του Berkeley Earth Surface Temperature (BEST), ελήφθησαν υπόψη δεδομένα από 15 διαφορετικές πηγές - ανάμεσά τους τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό καθώς και κυβερνητικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας- για τη θερμοκρασία της Γης από το 1800. Με τη βοήθεια και νέων μεθόδων, οι επιστήμονες κατέληξαν ότι η θερμοκρασία της Γης έχει αυξηθεί κατά 1 βαθμό Κελσίου από τη δεκαετία του 1950, συμπέρασμα που συμφωνεί με αυτό της NASA, της βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και του Εθνικού Ωκεανογραφικού και Ατμοσφαιρικού Οργανισμού των ΗΠΑ.
Η ομάδα αναφέρεται επίσης σε «ενδείξεις» ότι οι αλλαγές στη θερμοκρασία των υδάτων του βορείου Ατλαντικού ίσως αποτελούν έναν από τους βασικούς λόγους που η μέση θερμοκρασία της Γης ποικίλλει κάθε χρόνο. Να σημειωθεί ότι η έκθεση δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί σε επιθεώρηση. Προσχέδιό της ωστόσο έχει αναρτηθεί στο Διαδίκτυο.
Το BEST χρηματοδοτήθηκε από τουλάχιστον ένα ίδρυμα, ο πρόεδρος του οποίου έχει ανοιχτά και κατ’ επανάληψη, σύμφωνα με την Greenpeace, αμφισβητήσει τη χρησιμότητα της κλιματικής επιστήμης και ταχθεί εναντίον της καθαρής ενέργειας. Συμμετείχαν 10 επιφανείς επιστήμονες, ανάμεσά τους και ο φετεινός Νομπελίστας Φυσικής Σαούλ Περλμάτερ, αλλά και δύο ερευνητές - ο Μιούλερ και η Τζούντιθ Κάρι- οι οποίοι θεωρούνται «αμφισβητίες».
Η ομάδα συγκροτήθηκε στον απόηχο του σκανδάλου Climategate, που ξέσπασε το 2009, όταν άγνωστοι παραβίασαν τα ηλεκτρονικά γραμματοκιβώτια επιστημόνων, οι οποίοι τάσσονταν υπέρ της «ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη» και ανάρτησαν στο Διαδίκτυο e-mails και άλλα έγγραφα. Οι επικριτές τους ισχυρίστηκαν τότε ότι οι επιστήμονες χειραγώγησαν δεδομένα προκειμένου να ενισχύσουν το επιχείρημά τους ότι η κλιματική αλλαγή οφείλεται σε ανθρώπινες δραστηριότητες.
«Αυτά τα πρώτα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά και ταυτίζονται με τα δικά μας αποτελέσματα και το συμπέρασμά μας ότι οι αστικές θερμικές νησίδες έχουν ελάχιστο αντίκτυπο στην παγκόσμια θερμοκρασία», λέει ο Φιλ Τζόουνς, ένας εκ των πρωταγωνιστών του σκανδάλου.
«Το αποτέλεσμά τους είναι το ίδιο με όλων των υπολοίπων», συμφωνεί ο Μάικλ Μαν από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. «Με αυτό ως δεδομένο, πιστεύω ότι είναι σημαντικό ότι έστω και ένας αμφισβητίας, όπως ο Μιούλερ, αντιμετωπίζει το ζήτημα με τιμιότητα και ανακαλύπτει ότι η επιστήμη του κλίματος στηρίζεται σε γερές βάσεις».
