Δεκάδες εκατομμύρια πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν από το 2002 έως σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο και ανιχνεύθηκαν από το Διάστημα, απεικονίζονται σε μια σειρά φωτογραφιών, τις οποίες έδωσε στη δημοσιότητα η NASA υπό τη μορφή ενός εντυπωσιακού βίντεο, με την ελπίδα να συμβάλει στην κατανόηση της σχέσης των πυρκαγιών με την κλιματική αλλαγή.
Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία παρατηρεί και αναλύει τις εστίες με τη βοήθεια δορυφόρων, αεροσκαφών και επίγειων μέσων. Ένα από τα κυριότερα όργανα που χρησιμοποιούνται είναι το ραδιόμετρο MODIS, το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη πάνω σε δύο δορυφόρους. Χάρη στο MODIS, οι ερευνητές της υπηρεσίας παρακολουθούν εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια «πύρινα μέτωπα» που εκδηλώνονται σε ολόκληρο τον πλανήτη.
«Αυτό που θα παρακολουθήσετε αποτελεί μια πολύ καλή αποτύπωση των δορυφορικών δεδομένων, τα οποία χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να κατανοήσουν την παγκόσμια κατανομή των πυρκαγιών και να αποφασίσουν σε ποιες περιπτώσεις και με ποιον τρόπο σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή και την αύξηση του πληθυσμού», λέει ο Κρις Τζάστις από το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, ο οποίος ηγείται του προγράμματος για την αξιοποίηση των δεδομένων του MODIS.
Το εικονικό ταξίδι αρχίζει με την απεικόνιση εκτεταμμένων πυρκαγιών σε χορτολιβαδικές εκτάσεις και σε δάση ευκαλύπτων στην Αυστραλία. Συνεχίζεται με τη μετάβαση στην Ασία, όπου ο χρήστης μπορεί να δει τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν το 2004 στην Κίνα, καταστρέφοντας τεράστιες αγροτικές εκτάσεις. Σειρά έχουν η Ευρώπη και η δυτική Ρωσία, η Ινδία και η Νοτιοανατολική Ασία, η Αφρική, η Νότια και, τέλος, η Βόρεια Αμερική.
Μειώθηκαν οι καμμένες εκτάσεις;
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις, το 70% των πυρκαγιών εκδηλώνονται στην αφρικανική σαβάνα, κυρίως εξαιτίας αγροτικών δραστηριοτήτων, αλλά και λόγω κεραυνών.
Συνολικά, τα δεδομένα των δορυφόρων δείχνουν ότι η έκταση που έχει καεί σε ολόκληρη τη Γη, έχει «συρρικνωθεί» κατά 10% τα τελευταία 14 χρόνια. Αυτό αποδίδεται εν μέρει στην ενίσχυση του Ελ Νίνιο, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η οποία οδήγησε τότε σε πλασματική αύξηση του αριθμού των καταμετρημένων πυρκαγιών.
«Επιπλέον, σε τμήματα της Αφρικής και της Αυστραλίας που είναι ευάλωτα στις πυρκαγιές, η επίμονη ξηρασία, για την οποία ευθύνεται πιθανότατα η υπερθέρμανση του πλανήτη, είχε ως αποτέλεσμα κάποιες περιοχές να μείνουν χωρίς εκτάσεις προς καύση», εξηγεί ο Λουίτζι Μποσκέτι από το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, ο οποίος έχει αναλάβει τον εντοπισμό των καμμένων εκτάσεων.
Αντιθέτως, τα δεδομένα του MODIS έδειξαν ότι σε κάποιες περιοχές, όπως η δυτική Βόρεια Αμερική ή τα δάση του Καναδά και της Ρωσίας, οι συχνότητα εκδήλωσης μεγάλων πυρκαγιών αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία.
