Τι προβλέπει η νέα συνθήκη;
Η νέα συνθήκη START που υπεγράφη μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ δεσμεύει τις δύο χώρες να περιορίσουν τον αριθμό των πυρηνικών τους κεφαλών σε 1.550 η καθεμιά μέσα σε επτά χρόνια από περίπου 2.200 με 2.300 που έχουν σήμερα. Παράλληλα, τις προβλέπει τη μείωση των εκτοξευτήρων (διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων, υποβρύχιων βαλλιστικών πυραύλων και βομβαρδιστικών για πυρηνικά) στους 700. Η Ρωσία είναι ήδη κάτω από το όριο αυτό (566) ενώ οι ΗΠΑ διαθέτουν 798. Επιπλέον, η συμφωνία προβλέπει αυστηρά μέτρα επαλήθευσης, τα οποία θα επιτρέπουν και στις δύο πλευρές να παρακολουθούν την εφαρμογή της.
Πόσο σημαντικές είναι αυτές οι περικοπές;
Αρκετοί αναλυτές θεωρούν τις περικοπές περιορισμένες, καθώς οι μειώσεις αφορούν πάντα τις οπλισμένες κεφαλές και όχι τις αποθηκευμένες. Ως μέτρο σύγκρισης, η START I προέβλεπε τον αφοπλισμό περίπου 4.000 με 6.000 πυρηνικών κεφαλών για την κάθε πλευρά και 500 με 600 πυραύλων και βομβαρδιστικών. Η νέα συνθήκη δεν προβλέπει τόσο δραστική μείωση, ωστόσο όταν τέθηκε σε ισχύ η προηγούμενη, οι αριθμοί των πυρηνικών όπλων ήταν πολύ μεγαλύτεροι.
Πόσο σημαντική είναι τελικά η συμφωνία;
Μπορεί οι περικοπές να χαρακτηρίζονται «μέτριες», ωστόσο, όπως αναφέρουν και οι New York Times «ο πρόεδρος Ομπάμα αξίζει συγχαρητήρια για την αναβίωση της διαδικασίας ελέγχου των όπλων».
Σύμφωνα με αναλυτές, πρόκειται για ένα σημαντικό μέτρο στην πορεία ανοικοδόμησης εμπιστοσύνης των δύο χωρών. Παράλληλα, επιτρέπει στις ΗΠΑ να ασκήσουν ισχυρότερες πιέσεις σε χώρες με πυρηνικές φιλοδοξίες, όπως το Ιράν και η Β. Κορέα.
Σημαντικό σημείο της συμφωνίας είναι και το ότι οι δύο πλευρές θα μπορούν πλέον να πραγματοποιούν επιτόπου επιθεωρήσεις ώστε να διαπιστώνουν πόσες κεφαλές φέρει ένας πύραυλος, επιτρέποντάς τους να έχουν πιο ακριβή εικόνα για το οπλοστάσιο της άλλης πλευράς.
Πώς ξεπεράστηκαν οι διαφορές για την αντιπυραυλική ασπίδα των ΗΠΑ που είχαν οδηγήσει σε καθυστέρηση της συνθήκης;
Οι διαφορές εξακολουθούν να υπάρχουν. Όπως είπε μετά την υπογραφή ο Ρώσος πρόεδρος, οι διαφορές υπάρχουν αλλά ελπίζει σε ένα συμβιβασμό. Η Ρωσία έχει προειδοποιήσει ότι θα αποσυρθεί από τη συνθήκη εάν αν μία μελλοντική αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα αποδυναμώσει την πυρηνική της ισχύ.
Πότε θα τεθεί σε ισχύ η συμφωνία;
Η συνθήκη πρέπει πρώτα να επικυρωθεί από τη ρωσική Δούμα, όπου απαιτείται απλή πλειοψηφία και από την αμερικανική Γερουσία, όπου απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων. Ο Ομπάμα ελπίζει η συνθήκη να έχει επικυρωθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς, ωστόσο αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι θεωρούν ότι οι περικοπές είναι υπερβολικές και αναμένεται να την καταψηφίσουν.
