Την πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση» δρομολογεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο να βοηθήσει του νέους που δεν διαθέτουν κατάλληλα προσόντα ή εμπειρία, να αποκτήσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να εξασφαλίσουν την πρώτη τους εργασία.
Μέρος της νέας στρατηγικής «Ευρώπη 2020», η πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση» προτείνει 28 βασικές δράσεις, ώστε να αυξηθεί η απασχόληση των νέων και η πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας.
Οι 10 σημαντικότερες δράσεις
Η στρατηγική της πρωτοβουλίας «Νεολαία σε κίνηση» περιλαμβάνει τις ακόλουθες επικεντρωμένες δράσεις:
• Δρομολόγηση ενός ειδικού δικτυακού τόπου για τη «Νεολαία σε κίνηση», ο οποίος θα προσφέρει ένα ενιαίο σημείο πρόσβασης στις πληροφορίες σχετικά με τις ευκαιρίες πραγματοποίησης σπουδών ή απόκτησης επαγγελματικής πείρας στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων συμβουλών σχετικά με τις υποτροφίες της ΕΕ και τα ατομικά δικαιώματα. Θα αξιοποιηθούν εν προκειμένω οι υπάρχουσες πρωτοβουλίες όπως η δικτυακή πύλη για τις ευκαιρίες μάθησης και κατάρτισης στην Ευρώπη (PLOTEUS).
• Ένα πιλοτικό έργο «Η πρώτη σας θέση εργασίας μέσω του EURES» θα παρέχει συμβουλές, αναζήτηση εργασίας και οικονομική στήριξη στους νέους που αναζητούν εργασία και οι οποίοι επιθυμούν να εργαστούν το εξωτερικό, καθώς και σε επιχειρήσεις –ιδίως μικρομεσαίες. Η διαχείριση του έργου θα γίνει από το EURES, το δίκτυο των ευρωπαϊκών δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, και οι σχετικές εργασίες θα αρχίσουν το 2011.
• Ένας πίνακας αποτελεσμάτων για την κινητικότητα θα χρησιμοποιηθεί για τη συγκριτική ανάλυση και τη μέτρηση της προόδου όσον αφορά την εξάλειψη των νομικών και τεχνικών εμποδίων στη μαθησιακή κινητικότητα.
• Η Επιτροπή εξετάζει, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τη δημιουργία μηχανισμού δανειοδότησης για τους σπουδαστές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να στηρίξει τους σπουδαστές που επιθυμούν να παρακολουθήσουν σπουδές ή να λάβουν κατάρτιση στο εξωτερικό.
• Θα δημοσιεύσει τα πορίσματα μελέτης για τη δοκιμή της εφικτότητας ενός πολυδιάστατου παγκόσμιου συστήματος κατάταξης των πανεπιστημίων, έτσι ώστε να παρέχεται μια εικόνα των επιδόσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση πληρέστερη και πιο ρεαλιστική από τις υπάρχουσες κατατάξεις.
• Επίσης σχεδιάζει να αναπτύξει μια κάρτα νέων σε κίνηση, η οποία θα παρέχει οφέλη και εκπτώσεις για τους νέους.
• Ένα νέο σύστημα παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας θα παράσχει σύστημα πληροφοριών σχετικά με τη ζήτηση στην αγορά εργασίας ολόκληρης της Ευρώπης για όσους αναζητούν εργασία και για τους συμβούλους απασχόλησης. Η δρομολόγηση προβλέπεται για αργότερα μέσα στο τρέχον έτος.
• Ο νέος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Μικροχρηματοδοτήσεων της Επιτροπής θα παράσχειχρηματοοικονομική στήριξη για να βοηθήσει τους νέους επιχειρηματίες να ιδρύσουν ή να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους.
• Θα ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να καθιερώσουν μια εγγύηση για τη νεολαία, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι νέοι θα έχουν κάποια απασχόληση, κατάρτιση ή επαγγελματική πείρα μέσα σε έξι μήνες αφότου θα αποχωρήσουν από το σχολείο.
• Η Επιτροπή θα προτείνει ένα ευρωπαϊκό διαβατήριο δεξιοτήτων βασιζόμενο στο Europass (διαδικτυακό ευρωπαϊκό βιογραφικό σημείωμα), το οποίο θα επιτρέπει την καταγραφή των δεξιοτήτων με διαφανή και συγκρίσιμο τρόπο. Δρομολόγηση: φθινόπωρο του 2011.
Συχνές ερωτήσεις
Τι είναι η «Νεολαία σε κίνηση»;
Η ανακοίνωση «Νεολαία σε κίνηση» παρουσιάζει μια σειρά ενεργειών που θα βοηθήσουν τους νέους να αποκτήσουν τα προσόντα και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να επιτύχουν στην αγορά εργασίας. Τα μέτρα που προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εστιάζονται σε τρεις τομείς:
Εκσυγχρονισμός της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες των νέων και των εργοδοτών. Οι ενέργειες θα απευθύνονται σε σχολεία και σε μαθητευόμενους και θα έχουν ως στόχο την καλύτερη αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν εκτός του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος. Αποσκοπούν επίσης να καταστήσουν ελκυστικότερη την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό των νέων με προσόντα υψηλού επιπέδου.
Υποστήριξη της μαθησιακής και της επαγγελματικής κινητικότητας. Τα μέτρα περιλαμβάνουν νέες πηγές πληροφοριών σε επίπεδο ΕΕ, μια σύσταση του Συμβουλίου για την άρση των εμποδίων στη μαθησιακή κινητικότητα, μια νέα γενιά προγραμμάτων ενωσιακής χρηματοδότησης για την εκπαίδευση και την κατάρτιση και μια βελτιωμένη ευρωπαϊκή πύλη θέσεων εργασίας (EURES).
Παροχή ενός νέου ενωσιακού πλαισίου για την απασχόληση των νέων, με συστάσεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας και μεγαλύτερη βοήθεια προς τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, ώστε να βελτιώσουν την υποστήριξη των νέων.
Για ποιο λόγο δρομολογεί η ΕΕ ειδική πρωτοβουλία για τη νεολαία;
Η μελλοντική ευημερία της Ευρώπης εξαρτάται από τους νέους της. Αντιπροσωπεύουν το ένα πέμπτο του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ και οι δεξιότητες και ικανότητές τους θα κρίνουν την επίτευξη του στόχου της «Ευρώπης 2020» για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Τα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης διαφέρουν από χώρα σε χώρα, αλλά αντιμετωπίζουν όλα παρόμοια προβλήματα. Σήμερα πολλοί νέοι δεν καταφέρνουν να ενεργοποιήσουν όλες τις δυνατότητές τους στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση – γιΆ αυτό δυσκολεύονται περισσότερο να βρουν μια θέση εργασίας.
Η κρίση είχε ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας των νέων. Η πρόσβαση στην αγορά εργασίας είναι δύσκολη, ακόμη και για εκείνους που διαθέτουν αξιόλογα προσόντα.
Οι προκλήσεις αυτές απαιτούν συντονισμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ, με σκοπό να βελτιωθεί η ποιότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν οι νέοι καλύτερα εφόδια για την αγορά εργασίας. Η «Νεολαία σε κίνηση» θα ενθαρρύνει τις χώρες να αλληλοενημερώνονται για το ποιες πολιτικές είναι αποδοτικές και ποιες δεν είναι.
Ορισμένες ενέργειες της «Νεολαίας σε κίνηση» θα ξεκινήσουν πολύ σύντομα. ¶λλες εντάσσονται σε μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική. Για παράδειγμα, τώρα ξεκινάει η προετοιμασία για τα ενωσιακά προγράμματα νέας γενιάς, μετά το 2013, για την υποστήριξη της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της απασχόλησης.
Σε τι διαφέρει η «Νεολαία σε κίνηση» από όσα έχει κάνει η ΕΕ μέχρι τώρα;
Η «Νεολαία σε κίνηση» συνδυάζει παλιά και νέα μέτρα της ΕΕ και των κρατών μελών, ώστε να δημιουργήσει μια αποτελεσματικότερη δέσμη για την υποστήριξη των νέων. Αν και τα υφιστάμενα ενωσιακά προγράμματα στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης απευθύνονται κατά κύριο λόγο στους νέους (το 95% της χρηματοδότησης από το πρόγραμμα διά βίου μάθησης χορηγείται σε νέους, δασκάλους, καθηγητές και εκπαιδευτές), αυτή είναι η πρώτη ενιαία στρατηγική σε ενωσιακό επίπεδο που αφορά και την εκπαίδευση και την απασχόληση.
Τι μπορεί να κάνει η Ένωση για να αποτρέψει τους νέους από την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου;
Η πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο είναι σύνθετο ζήτημα: οι λόγοι για τους οποίους εγκαταλείπουν την εκπαίδευση και την κατάρτιση οι νέοι είναι πολύ διαφορετικοί, οπότε δεν υπάρχει μία λύση για όλες τις περιπτώσεις. Γενικά, η κάθε στρατηγική πρόληψης θα πρέπει να απευθύνεται σΆ εκείνους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, μεταξύ άλλων, στους μετανάστες, σε όσους προέρχονται από μειονεκτικό κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και σε άλλες κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Τα αγόρια έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες από τα κορίτσια να εγκαταλείψουν το σχολείο πρόωρα. Θα έπρεπε να προσφέρονται περισσότερες «δεύτερες ευκαιρίες», ώστε εκείνοι που εγκαταλείπουν το σχολείο να μπορούν να επιστρέψουν στην εκπαίδευση.
Μπορεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να φέρουν την πρωταρχική ευθύνη των πολιτικών επιλογών και των χρηματοδοτικών αποφάσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, αλλά η ΕΕ διαδραματίζει σημαντικό επικουρικό ρόλο. Η ΕΕ, παραδείγματος χάριν, ευαισθητοποίησε το κοινό για τον αντίκτυπο που έχει η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου στην ευρωπαϊκή οικονομία και πρότεινε κοινούς στόχους για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ΕΕ βοηθά τα κράτη μέλη να βρουν τις κατάλληλες απαντήσεις, στηριζόμενα στην πείρα των εταίρων τους. Το 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει την έκδοση σύστασης από το Συμβούλιο σχετικά με τη χάραξη αναλυτικής πανευρωπαϊκής στρατηγικής για την αντιμετώπιση της πρόωρης αποχώρησης από το σχολείο.
Πώς μπορεί να συμβάλει η «Νεολαία σε κίνηση» στην επίτευξη του ενωσιακού στόχου για ολοκλήρωση του τριτοβάθμιου ή αντίστοιχου κύκλου εκπαίδευσης από το 40% των νέων;
Η αύξηση του αριθμού των νέων σε κύκλους της τριτοβάθμιας ή ισοδύναμης εκπαίδευσης και η επίτευξη μεγαλύτερου ποσοστού αποφοίτων απαιτεί δράση σε πολλαπλά επίπεδα. Η απάντηση μπορεί να δοθεί εν μέρει από τη βελτίωση της ποιότητας και της συνάφειας της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και από την εξασφάλιση της σωστής καθοδήγησης προς τους μαθητές για τις επιλογές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν ώστε τα προγράμματα σπουδών τους να ανταποκρίνονται περισσότερο στις ανάγκες των νέων και της αγοράς εργασίας. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να γίνει πιο ελκυστική για ομάδες που σήμερα υποεκπροσωπούνται. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο θα πρέπει να ενθαρρυνθούν περισσότεροι μαθητές να συμμετάσχουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν πιο ευέλικτοι τρόποι φοίτησης, ώστε οι σπουδές να γίνουν πιο προσιτές στους ήδη εργαζόμενους.
Η «Νεολαία σε κίνηση» θα ενθαρρύνει τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα να γίνουν πιο ανοιχτά και να συνεργαστούν με αντίστοιχα ιδρύματα σε άλλα μέρη του κόσμου, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητά τους. Θα ενημερώνει επίσης με μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με τις επιδόσεις των επιμέρους εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, εφαρμόζοντας ένα νέο πολυδιάστατο διεθνές σύστημα κατάταξης των πανεπιστημίων. Η νέα ατζέντα για τον εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που εντάσσεται στην πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση» και θα υποβληθεί από την Επιτροπή το επόμενο έτος, θα προβλέπει λεπτομερείς δράσεις για όλα αυτά τα θέματα.
Τι είναι η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) και για ποιο λόγο είναι σημαντική;
Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση προσφέρει τη δυνατότητα απόκτησης των πρακτικών γνώσεων και δεξιοτήτων που χρειάζονται για την εξεύρεση μιας θέσης εργασίας. Λαμβάνει διάφορες μορφές σε διάφορες χώρες και προσφέρεται σε διάφορες βαθμίδες εκπαίδευσης, από τη δευτεροβάθμια έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση και κατάρτιση.
Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση επιλέγεται, κατά μέσο όρο, από ένα 50% περίπου του συνόλου των μαθητών της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ο τομέας χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί, ώστε να βελτιώσει την ελκυστικότητα και την ποιότητά του. Οι σημερινές προβολές δείχνουν ότι το 50% περίπου των θέσεων εργασίας στην ΕΕ το 2010 θα απαιτούν προσόντα μεσαίου επιπέδου, του είδους που παρέχεται από την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.
Τι εννοεί η Ευρωπαϊκή Ένωση με τον όρο «κινητικότητα»;
Σε αυτό το πλαίσιο «κινητικότητα» σημαίνει μετακίνηση σε άλλη χώρα για σπουδές, κατάρτιση ή εργασία. Η «Νεολαία σε κίνηση» εφαρμόζει την ακόλουθη διάκριση:
* μαθησιακή κινητικότητα, δηλαδή σπουδές ή κατάρτιση στο εξωτερικό με σκοπό την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και εμπειριών·
* εργασιακή κινητικότητα, δηλαδή μετακίνηση στο εξωτερικό με σκοπό την εργασία, σε βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βάση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει μακρά παράδοση στη χρηματοδοτική υποστήριξη της μαθησιακής κινητικότητας μέσω προγραμμάτων όπως το Erasmus, το Erasmus Mundus και το «Μαρία Κιουρί» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το Leonardo da Vinci στην επαγγελματική εκπαίδευση και το Comenius στη σχολική εκπαίδευση. Η «Νεολαία σε κίνηση» αποσκοπεί να ευαισθητοποιήσει ευρύτερο κοινό σχετικά με τις υποτροφίες που προσφέρονται μέσω αυτών των προγραμμάτων.
Η ελευθερία εργασίας σε άλλο κράτος μέλος αποτελεί κατοχυρωμένο δικαίωμα για όλους τους πολίτες της Ένωσης. Η «Νεολαία σε κίνηση» θα εισαγάγει νέα μέτρα για την υποστήριξη της επαγγελματικής κινητικότητας στην ΕΕ. Η Επιτροπή θα προσφέρει συνδρομή επί τόπου, με το έργο «Η πρώτη σου εργασία μέσω του EURES», συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδοτικής συνδρομής, για να βοηθήσει τους νέους να αναζητήσουν επαγγελματικές ευκαιρίες στο εξωτερικό. Σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν ελλείψεις σε ορισμένες χώρες ή σε ορισμένους τομείς, τη στιγμή που σε άλλες περιφέρειες η ανεργία είναι πολύ υψηλή. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει τις ΜΜΕ, τη μεγαλύτερη εργοδοτική ομάδα της ΕΕ, να προσφέρει εργασία σε νέους.
Για ποιο λόγο θεωρεί η ΕΕ ότι η αφιέρωση χρόνου σε σπουδές, κατάρτιση ή απόκτηση εργασιακής εμπειρίας στο εξωτερικό είναι κάτι χρήσιμο για τους νέους;
Στην ενιαία αγορά της Ευρώπης η ύπαρξη ατόμων με υψηλή ειδίκευση που διαθέτουν εμπειρία διαβίωσης σε διαφορετικά κράτη μέλη είναι ζωτικής σημασίας για την έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη. Η εμπειρία σε άλλη χώρα δίνει τη δυνατότητα βελτίωσης των γλωσσικών δεξιοτήτων και ανάπτυξης άλλων ικανοτήτων, όπως η αντιμετώπιση διαφορετικών νοοτροπιών. Οι ικανότητες αυτές είναι πολύτιμες τόσο για την προσωπική εξέλιξη όσο και για τη μελλοντική απασχολησιμότητα.
Η εργασία σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα μπορεί να βοηθήσει τους νεαρούς εργαζομένους να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, βρίσκοντας ευκολότερα θέση εργασίας, και ταυτόχρονα να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, την απασχολησιμότητά τους και να διευρύνουν τον μελλοντικό τους εργασιακό ορίζοντα. Σε γενικότερο επίπεδο, η επαγγελματική κινητικότητα βοηθά επίσης να βελτιωθεί η προσαρμοστικότητα των αγορών εργασίας στην Ευρώπη, να δημιουργηθούν περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης και να ανταποκρίνεται καλύτερα το ανθρώπινο δυναμικό στις θέσεις εργασίας.
Η κινητικότητα των νέων βελτιώνει τις επαγγελματικές προοπτικές;
Βεβαίως, σύμφωνα με ανεξάρτητες μελέτες. Οι εργοδότες, σε ποσοστό άνω του 40%, αποδίδουν σημασία στην πείρα που έχει αποκτηθεί από σπουδές και εργασία στο εξωτερικό και θεωρούν ότι οι απόφοιτοι με διεθνή εμπειρία είναι πιθανό να αναλάβουν θέσεις εργασίας με υψηλές επαγγελματικές ευθύνες. Αυτή είναι η βασική διαπίστωση μιας μελέτης του 2006 για την επαγγελματική αξία του συστήματος Erasmus που εκπόνησαν το Διεθνές Κέντρο Ερευνών για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και το Πανεπιστήμιο του Κάσελ στη Γερμανία. Μια μελέτη του 2007 με θέμα τον αντίκτυπο του προγράμματος Leonardo da Vinci για την επαγγελματική εκπαίδευση, που εκπονήθηκε από το ίδρυμα Wirtschafts- und Sozialforschung (Kerpen, Γερμανία), διαπίστωσε ότι το 58% των ανέργων βρήκαν θέση εργασίας μετά από κατάρτιση στο εξωτερικό και το 38% βρήκαν πιο υπεύθυνες θέσεις.
Η «Νεολαία σε κίνηση» βρίσκεται σε αντίφαση με την προσήλωση της ΕΕ στη διά βίου μάθηση;
Το 2009 τα κράτη μέλη συμφώνησαν να υιοθετήσουν ένα δεκαετές στρατηγικό πλαίσιο συνεργασίας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση («ΕΚ 2020»), με έμφαση στη σημασία της διά βίου μάθησης. Η «Νεολαία σε κίνηση» αποτελεί μέρος της ευρύτερης ενωσιακής στρατηγικής για τη διά βίου μάθηση. Ορισμένες δράσεις που προβλέπονται από τη «Νεολαία σε κίνηση», όπως η καλύτερη αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν εκτός του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος, θα ωφελήσουν ανθρώπους όλων των ηλικιών.
Για ποιο λόγο εστιάζεται η Επιτροπή στην ανεργία των νέων, δεδομένου ότι η ανεργία έχει αυξηθεί στο σύνολο του εργατικού δυναμικού;
Οι νέοι κάτω των 25 ετών αποτελούν μια από τις ομάδες του εργατικού δυναμικού που έχουν πληγεί σοβαρότερα από την κρίση. Σήμερα 5,2 εκατομμύρια νέοι άνθρωποι στην Ευρώπη των 27 είναι άνεργοι, δηλαδή ο ένας στους πέντε νέους στην αγορά εργασίας. Το ποσοστό ανεργίας στους νέους αυξήθηκε από 14,7% το Μάρτιο του 2008 σε 20,2% τον Ιούλιο του 2010. Λόγω του μικρού αριθμού προσφορών θέσεων εργασίας σε πολλά κράτη μέλη και της ετήσιας εισροής νέων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας, επείγει η ανάληψη δράσης για τους νέους.
Πώς θα αντιμετωπίσει η ΕΕ την ανεργία των νέων στην πράξη;
Η εφαρμογή πολιτικών και μέτρων για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων είναι, κατά πρώτο και κύριο λόγο, εθνική ευθύνη, ωστόσο όλα τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις. Για τη βελτίωση της κατάστασης των νέων χρειαζόμαστε πολιτικές που να καλύπτουν όλα τα στάδια που πρέπει να περάσουν οι νέοι κατά τη μετάβασή τους από τον κόσμο της εκπαίδευσης στον κόσμο της εργασίας, πολιτικές οι οποίες να προσφέρουν στήριξη σε εκείνους που δυσκολεύονται να διαβούν αυτά τα στάδια. Η «Νεολαία σε κίνηση» θα εστιαστεί κατά τρόπο στρατηγικό σε πολιτικές που βοηθούν τους νέους να βρουν την πρώτη τους θέση εργασίας και να προχωρήσουν στη σταδιοδρομία τους. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τα κράτη μέλη με σκοπό να εντοπίσει δράσεις και μέτρα πολιτικής που είναι αποδοτικά, ώστε να βασιστεί σε αυτά η χάραξη πολιτικής. Θα διατεθούν επίσης νέα κονδύλια για δύο δράσεις στις οποίες θα έχουν άμεση πρόσβαση οι νέοι:
*
Το επόμενο έτος θα ξεκινήσουμε την πιλοτική δράση «η πρώτη σου εργασία μέσω του EURES» για να βοηθήσουμε, αφενός, τους νέους να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες στην ευρύτερη ενωσιακή αγορά εργασίας και, αφετέρου, τις εταιρείες να βρουν ειδικευμένους εργαζομένους. Η πρωτοβουλία αυτή έχει την ισχυρή υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο διέθεσε το 2011 συμπληρωματικές πιστώσεις του προϋπολογισμού για τη δρομολόγηση αυτής της δράσης.
*
Ο νέος «Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Μικροχρηματοδοτήσεων Progress» θα διευκολύνει την πρόσβαση των νεαρών επιχειρηματιών στις πιστώσεις. Αυτό είναι σπουδαίο, αφού η εξασφάλιση δανείου έχει καταστεί δυσχερέστερη μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, ιδίως για τη νέα γενιά.
Τι μπορεί να κάνει το EURES για τους νέους σήμερα;
Η συμβολή στην εξασφάλιση καλύτερης αντιστοίχισης μεταξύ ανθρώπινου δυναμικού και θέσεων εργασίας είναι σημαντικό μέρος του ρόλου του EURES, δηλαδή της ευρωπαϊκής υπηρεσίας απασχόλησης εργατικού δυναμικού, που συγκεντρώνει τις υπηρεσίες απασχόλησης εργατικού δυναμικού από όλη την Ένωση. Παρέχει πληροφορίες, συμβουλές και βοήθεια για την εξεύρεση εργασίας στις 27 χώρες της ΕΕ, καθώς και στη Νορβηγία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και την Ελβετία. Το EURES έχει επίσης ένα δίκτυο περισσότερων από 850 ειδικευμένων συμβούλων, που μπορούν να προσφέρουν εξατομικευμένη βοήθεια και συμβουλές για πρακτικά, νομικά και διοικητικά θέματα της μετακίνησης από χώρα σε χώρα.
Η πύλη του EURES (www.eures.europa.eu) προσφέρει μια βάση δεδομένων με άμεση πρόσβαση σε περίπου μισό εκατομμύριο κενές θέσεις εργασίας, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα διαδικτυακής καταχώρισης του βιογραφικού.
Η επιτυχία του EURES αποδεικνύεται από τα στατιστικά στοιχεία: όλο και περισσότεροι εργοδότες και εργαζόμενοι χρησιμοποιούν αυτή την υπηρεσία. Τα τελευταία τρία χρόνια ο αριθμός των κενών θέσεων στην πύλη του EURES αυξήθηκε κατά 18%, ο αριθμός των βιογραφικών εργαζομένων κατά 12%, και, το σημαντικότερο, ο αριθμός των εργοδοτών κατά 129%. Κάθε μήνα 700.000 άτομα επισκέπτονται την πύλη EURES, καθιστώντας την έτσι έναν από τους διαδικτυακούς τόπους με τις συχνότερες επισκέψεις.
Πώς καταπολεμά η «Νεολαία σε κίνηση» την επισφαλή απασχόληση των νέων;
Οι νέοι συχνά αντιμετωπίζουν ανασφάλεια απασχόλησης και μπορεί να παγιδευτούν σε μια αλυσίδα συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου. Σήμερα το 40% των εργαζομένων στην ΕΕ ηλικίας κάτω των 25 ετών εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Οι συμβάσεις καθαυτές δεν έχουν κάτι μεμπτό: δίνουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να δοκιμάσουν τους εργαζομένους πριν τους προσφέρουν σύμβαση αορίστου χρόνου και επίσης δίνουν τη δυνατότητα στους νέους να δοκιμάσουν μία ή περισσότερες θέσεις εργασίας τα πρώτα τους χρόνια στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, πάρα πολλοί νέοι παγιδεύονται σε μια σειρά συμβάσεων ορισμένου χρόνου, ιδίως σε χώρες στις οποίες οι μόνιμες θέσεις εργασίας καλύπτονται από πολύ προστατευτική εργατική νομοθεσία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας αγοράς εργασίας δύο ταχυτήτων, στην οποία οι νέοι εργαζόμενοι έχουν λίγες πιθανότητες να περάσουν σε σταθερότερες συμβάσεις εργασίας, αορίστου χρόνου. ΓιΆ αυτό, η Επιτροπή συνιστά στα κράτη μέλη με την προαναφερόμενη εργατική νομοθεσία να εισαγάγουν μια «ενιαία» σύμβαση αορίστου χρόνου με σταδιακή αύξηση των δικαιωμάτων προστασίας του εργαζομένου, ώστε να καταστεί ελκυστικότερη για τους εργοδότες η πρόσληψη νέων.
Για ποιο λόγο επιθυμεί η Επιτροπή να καθορίσει την ποιότητα των περιόδων πρακτικής άσκησης;
Οι περίοδοι πρακτικής άσκησης είναι πολύ χρήσιμες για τους νέους, προκειμένου να αποκτήσουν μια πρώτη πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Εξάλλου και οι εργοδότες εκτιμούν υποψηφίους που διαθέτουν εργασιακή εμπειρία από περίοδο πρακτικής άσκησης. Ωστόσο, ορισμένοι εργοδότες μπορεί να χρησιμοποιούν τις περιόδους πρακτικής άσκησης για να αντικαθιστούν κανονικές θέσεις εργασίας ή δοκιμαστικές περιόδους. Η έκδοση κατευθύνσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μη δεσμευτικού χαρακτήρα από νομική άποψη, θα βοηθήσει τους νέους, τους εργοδότες και τα ιδρύματα κατάρτισης να καθορίσουν περιόδους κατάρτισης υψηλής ποιότητας.
Πολλοί νέοι πραγματοποιούν επίσης πρακτική άσκηση σε άλλο κράτος μέλος. Επειδή η εθνική νομοθεσία και πρακτική όσον αφορά τις περιόδους πρακτικής άσκησης διαφέρει στα 27 κράτη μέλη, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει επίσης πληροφορίες σχετικά με τις διάφορες κανονιστικές ρυθμίσεις, ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια για τους νέους που σκέφτονται να πραγματοποιήσουν πρακτική άσκηση στο εξωτερικό.
