Την επιβολή μορατόριουμ σε εξαιρετικά αμφιλεγόμενα προγράμματα γεωμηχανικής ζήτησαν από τα Ηνωμένα Έθνη οικολογικές οργανώσεις, εν μέσω φόβων ότι θα μπορούσαν να έχουν καταστροφικές συνέπειες για τη Φύση και για την ανθρωπότητα.
Πρόκειται ουσιαστικά για μεγάλης κλίμακας ανθρώπινες παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον, με στόχο την τεχνητή ανάσχεση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κάποιες χώρες ερευνούν προγράμματα π.χ. για το βομβαρδισμό της ατμόσφαιρας με σωματίδια ώστε να αντανακλάται το φως του ήλιου ή την απομύζηση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
«Είναι απολύτως ανάρμοστο κάποιες κυβερνήσεις βιομηχανοποιημένων χωρών να καταφύγουν στη γεωμηχανική χωρίς τη σύμφωνη γνώμη ολόκληρου του κόσμου», δήλωσε εκπρόσωπος της καναδικής οργάνωσης ETC που σε πρόσφατη έκθεσή της βάλλει εναντίον της γεωμηχανικής.
«Δεν θα πρέπει να εφαρμόσουν πραγματικά πειράματα στο περιβάλλον ή να χρησιμοποιήσουν τη γεωμηχανική σε οποιαδήποτε μορφή προτού υπάρξει ομοφωνία στους κόλπους των Ηνωμένων Εθνών».
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις απηύθυναν την έκκληση κατά τη διάρκεια της συνόδου για τη βιολογική ποικιλότητα, που πραγματοποιείται στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας. Κάποιες από αυτές υποστηρίζουν ότι η γεωμηχανική προσφέρει διέξοδο σε χώρες και επιχειρήσεις που δεν επιθυμούν να συμφωνήσουν στη λήψη μέτρων με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η αρμόδια υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών έχει προαναγγείλει ότι θα συμπεριλάβει το θέμα στην επόμενη μεγάλη έκθεσή της, που θα δημοσιοποιηθεί το 2013.
Εκπρόσωποι οργανώσεων διαμαρτυρήθηκαν ότι η γεωμηχανική πηγαίνει ενάντια στο πνεύμα των διαπραγματεύσεων της Ναγκόγια, όπου εκπρόσωποι περίπου 200 χωρών καλούνται να καταλήξουν σε συμφωνία πάνω σε νέους στόχους για την προστασία της Φύσης. «Τασσόμαστε σαφώς υπέρ της συνέχισης των ερευνών στον τομέα αυτό, όπως και σε κάθε τομέα, όχι όμως και στην εφαρμογή της γεωμηχανικής γιατί προς το παρόν κάτι τέτοιο είναι πολύ επικίνδυνο και δεν γνωρίζουμε τις συνέπειες», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης Φρανσουά Σιμάρ. «Για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή θα πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες για την προστασία της φύσης, όχι να επιχειρήσουμε να αλλάξουμε τη φύση».
Ηλιακά κάτοπτρα και τεχνητά ηφαίστεια
Κατά καιρούς έχουν προταθεί διάφορες ακραίες και... πιο ακραίες εφαρμογές της γεωμηχανικής, στις οποίες ο άνθρωπος θα μπορούσε να καταφύγει εάν αποτύχουν όλες οι προσπάθειες ανάσχεσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κάποιες από τις ιδέες που έχουν αναφερθεί:
- Η «γονιμοποίηση» των ωκεανών, κατά την οποία τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις ψεκάζονται με θρεπτικά συστατικά προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη του φυτοπλαγκτού για να απορροφώνται μεγαλύτερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Πρόκειται για μια εφαρμογή με δυνητικά τρομακτικές παρενέργειες, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει στον αφανισμό των ψαριών και άλλων θαλάσσιων ειδών.
- Η τοποθέτηση τρισεκατομμυρίων ηλιακών «κατόπτρων» στο διάστημα ώστε να περιοριστεί το ηλιακό φως που φθάνει στη Γη.
- Τεχνητά «ηφαίστεια» που θα ψέκαζαν τη στρατόσφαιρα με σωματίδια θειικού άλατος, ώστε και πάλι να εμποδίζεται η ηλιακή ακτινοβολία και να μειώνεται η θερμοκρασία του πλανήτη.
- Η απομόνωση διοξειδίου του άνθρακα από σταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας, διυλιστήρια ή κοιτάσματα φυσικού αερίου και η αποθήκευσή του κάτω από την επιφάνεια της Γης. Πρόκειται για μια μέθοδο, έναντι της οποίας διάκεινται θετικά οι κυβερνήσεις αρκετών χωρών.
Εντός των ημερών, επιτροπή της αμερικανικής Βουλής σε συνεργασία με τη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων αναμένεται να δώσουν στη δημοσιότητα κοινή έκθεση, στην οποία θα συζητάται σοβαρά το ενδεχόμενο χρήσης τέτοιων μεθόδων. Η βρετανική κυβέρνηση έχει εγκρίνει κονδύλια ύψους περίπου 3,3 εκ. ευρώ για έρευνες, ενώ ανάλογα προγράμματα μικρής κλίμακας έχουν ξεκινήσει Γερμανία και Ευρωπαϊκή Ένωση.