Ξεκινά ο όγδοος κύκλος των διαλέξεων στο μουσείο Κυκλαδικής τέχνης που θα εξετάσει τις «Πρόσφατες εξελίξεις στη μελέτη των αρχαίων ελληνικών μαθηματικών» σε τέσσερις συναντήσεις κάθε Τετάρτη από τις 19:00 μέχρι τις 20:30.

Ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης ανοίγει τον κύκλο την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου. με την ομιλία του «Τι βρίσκεται ανάμεσα στον έκτο και τον τέταρτο αιώνα πΧ. και το πέρασμα στα ελληνικά μαθηματικά».

Οι Αιγύπτιοι, ίσως και με Βαβυλωνιακές επιρροές είχαν αναπτύξει ισχυρά υπολογιστικά μαθηματικά τα οποία αργότερα τον έκτο π.Χ. αιώνα επηρέασαν τους Έλληνες. Όμως τα μαθηματικά που συναντούμε στον τέταρτο αιώνα π.Χ. με αποκορύφωμα τα Στοιχεία του Ευκλείδη, δε θυμίζουν σε τίποτα αυτά των προηγούμενων πολιτισμών. Πότε ακριβώς ξεκινά αυτό το είδος μαθηματικών και κάτω από ποιες επιδράσεις κάνοντας μία σύντομη εισαγωγή στις απαρχές των ελληνικών μαθηματικών, ο ομιλητής θα αναφερθεί στο ευρύτερο πολιτισμικό κλίμα και τις έξω μαθηματικές επιρροές που γέννησαν την έννοια της απόδειξης.

Στις 24 Νοεμβρίου η Serafina Cuomo, από το Πανεπιστήμιο Birkbeck του Λονδίνου στην ομιλία της «Λογαριασμοί και δημοκρατία στην κλασσική Αθήνα» θα προσπαθήσει να απαντήσει σε ερωτήσεις για το ποιοί ήταν οι άνθρωποι που έκαναν λογαριασμούς, σε ποιους απευθυνόταν οι επιγραφές, αν στόχευαν σε κάποιο συγκεκριμένο κοινό αναγνωστών, ή αν εκπλήρωναν μία καθαρά συμβολική λειτουργία. Ποιος ήταν ο συμβολισμός τους, η σχέση τους με τη δημοκρατία, την πολίτικη συμμετοχή και την έννοια του ελέγχου και της λογοδοσίας.

Την 1η Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η τρίτη διάλεξη του Γιάννη Χριστιανίδη από το Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με τίτλο «Μαθηματικά και παιδεία στην ύστερη αρχαιότητα έργο του Διοφάντου του Αλεξάνδρεως». Τα αριθμητικά του Διοφάντου είναι ένα έργο από τα δεκατρία βιβλία που περιέχουν αριθμητικά προβλήματα με τις λύσεις τους. Στην ομιλία θα διερευνηθούν οι συνέπειες δύο διαφορετικών υποθέσεων για το κίνητρο της συγγραφής του έργου, ο Διόφαντος θα εξετασθεί ως μαθηματικός και ως παιδαγωγός.

Στις 8 Δεκεμβρίου στην τέταρτη και τελευταία διάλεξη ο Μιχάλης Σαλιάρος Υπ. Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Birkberk θα μιλήσει για την «Θεμελίωση των μαθηματικών: Μία (πολύ) παλιά ιστορία». Η αναζήτηση των θεμέλιων της μαθηματικής δραστηριότητας ως κλάδος των μαθηματικών γνώρισε γενναία άνθηση στο τέλος του 19ου αιώνα και μέχρι τα μέσα του 20ου. Η τεράστια αυτή προσπάθεια εδραίωσε την κρατούσα αντίληψη ότι η μαθηματική θεμελίωση είναι μία σύγχρονη, σχετικά, ανάγκη των μαθηματικών. Εστιάζοντας σε δυο έργα που αποδίδονται στον Ευκλείδη, τα Στοιχεία και τα Δεδομένα και συζητώντας διάφορα χαρακτηριστικά τους, ο ομιλητής θα υπερασπιστεί την άποψη ότι η προσπάθεια για μαθηματική θεμελίωση εντοπίζεται ήδη σε αυτά.

Πληροφορίες

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4, Αθήνα

Κάθε Τετάρτη 10, 24 Νοεμβρίου και 1,8 Δεκεμβρίου, 19:00 με 20:30