Τα αφρικανικά κράτη θα μπορούσαν να πάψουν να εξαρτώνται από τις εισαγωγές τροφίμων και να παράγουν αρκετά ώστε να θρέφουν τον πληθυσμό τους σε διάστημα μίας γενιάς - και αυτό παρά τις προκλήσεις που γεννά η κλιματική αλλαγή.
Σύμφωνα με έκθεση που θα παρουσιαστεί σε πέντε Αφρικανούς προέδρους, η ήπειρος που εισάγει τεράστιες ποσότητες τροφίμων, θα μπορούσε ακόμη και να μετατραπεί σε εξαγωγική δύναμη χάρη σε ένα συνδυασμό σύγχρονης τεχνολογίας, βελτίωσης των υποδομών της και καλύτερης εκπαίδευσης του πληθυσμού σε τεχνικά ζητήματα.
Την έκθεση συνέταξε με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς ο καθηγητής διεθνούς ανάπτυξης στη Σχολή Κένεντι του Χάρβαρντ Καλέστους Τζούμα. Ο ίδιος εκτιμά πως για την αγροτική «μεταμόρφωση» της Αφρικής απαιτείται στροφή από την εισαγωγή πρώτων υλών στην ανάπτυξη της γεωργίας. «Το 70% των θέσεων εργασίας στην Αφρική προέρχεται από τη γεωργία, συνεπώς θα μπορούσε κανείς να πει ότι στην Αφρική η γεωργία και η οικονομία είναι συνώνυμες», λέει. «Με άλλα λόγια, δεν μπορεί κανείς να εκσυγχρονίσει την οικονομία αν δεν αρχίσει με τη γεωργία».
Ο Τζούμα βρήκε ότι η έλλειψη επενδύσεων είχε ως αποτέλεσμα η παραγωγή τροφίμων στην Αφρική να καταγράψει πτώση 10% από τη δεκαετία του 1960 και πλέον βρίσκεται σε τόσο χαμηλά επίπεδα που ένας στους τρεις κατοίκους της υποσαχάρειας Αφρικής υποσιτίζονται. Ο ίδιος λέει πως η τεχνολογία αποτελεί το «κλειδί» για μια αγροτική επανάσταση και ότι οι σύγχρονοι τρόποι επικοινωνίας είναι απαραίτητοι στους αγρότες προκειμένου να παρακολουθούν τις αγορές και να ενημερώνονται για τις αλλαγές των καιρικών συνθηκών.
Σύμφωνα με την έκθεσή του, σημαντικό ρόλο θα πρέπει να διαδραματίσει και η βιοτεχνολογία, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει τη χρήση γενετικά τροποποιημένων σπόρων με στόχο τη βελτίωση των σοδειών. «Η Νότιος Αφρική, η Μπουρκίνα Φάσο και η Αίγυπτος ήδη καλλιεργούν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και περιμένουμε μέσα στα επόμενα χρόνια να ακολουθήσουν η Κένυα και η Τανζανία». Ο Τζούμα τάσσεται υπέρ της καλλιέργειας τέτοιων οργανισμών, ανθεκτικών στην ξηρασία που πλήττει συχνά την Αφρική καταστρέφοντας τις σοδειές και προκαλώντας επισιτιστικές κρίσεις. «Η χρήση καλαμποκιού ανθεκτικού στην ξηρασία μπορεί να μην οδηγούσε σε μεγάλη αύξηση της παραγωγής, αλλά το καλαμπόκι θα μπορούσε να καλλιεργηθεί ακόμη και σε περιοχές με μεγαλύτερη ξηρασία, πιθανότατα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».
Ο καθηγητής του Χάρβαρντ, που ήδη έχει λάβει θετικά σχόλια για την έκθεσή του, πιστεύει ότι και οι ηγέτες, στους οποίους θα την παρουσιάσει θα είναι δεκτικοί στα ευρήματά του. «Δεν τίθεται πλέον θέμα πολιτικής βούλησης», λέει. «Η πραγματική πρόκληση είναι να κινηθούμε στην κατεύθυνση της εφαρμογής».