«
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Ζήτησα τη σημερινή Προ Ημερησίας Διατάξεως Συζήτηση με έναν και μόνο σκοπό: Να δρομολογήσουμε έναν ουσιαστικό και αποδοτικό διάλογο, με διττό στόχο: Να αναμορφώσουμε το Λύκειο και να αλλάξουμε το σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Είναι μια καίριας σημασίας μεταρρύθμιση, που αφορά τα παιδιά μας, ολόκληρη την κοινωνία, όλες τις κυβερνήσεις των επόμενων δεκαετιών. Γι’ αυτό, ακριβώς, θέλουμε να προέλθει μέσα από κοινή συμφωνία. Όλοι μαζί να διασφαλίσουμε στέρεη, μακρόπνοη πορεία στον ευαίσθητο, συνάμα όμως κρίσιμο χώρο της Παιδείας. Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας στο χώρο που απασχολεί, καθημερινά, κάθε ελληνική οικογένεια. Το χώρο για τον οποίο αγωνίζονται και αγωνιούν οι νέες, οι νέοι άνθρωποι και μαζί μ’ αυτούς και οι οικογένειές τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Όλοι γνωρίζουμε ότι η εκπαίδευση είναι σήμερα θεμέλιο της οργάνωσης του κόσμου. Είναι ο πλούτος του μέλλοντος. Είναι μοχλός ανάπτυξης και ευημερίας. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ο 21ος αιώνας βρήκε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αρκετά πιο πίσω από τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Κατώτερο των δυνατοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού μας. Με έλλειμμα άμιλλας και κριτικής σκέψης. Με απουσία αξιολόγησης και λογοδοσίας.
Αναμφίβολα έγιναν, στη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου, πολλά βήματα, από όλες τις κυβερνήσεις. Χρειάζεται, όμως, να προχωρήσουμε πιο γρήγορα. Ιδίως, μάλιστα, σ’ ό,τι αφορά τις θεσμικές αλλαγές, που ξεπερνούν τα όρια μιας κυβέρνησης. Οι πολίτες απαιτούν να δώσουμε έμπρακτες απαντήσεις στο μύθο της «δωρεάν Παιδείας», στη δυσφορία των νέων για το εξεταστικό σύστημα, στην απουσία επαρκούς σύνδεσης της Παιδείας με την οικονομία και την κοινωνία, στα αίτια που φέρνουν τους νέους -ύστερα από ένα σκληρό αγώνα για αυτούς και τις οικογένειες τους- αντιμέτωπους με την ανεργία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τα προβλήματα αυτά ήταν πάντα υπαρκτά. Γίνονται όμως ακόμα πιο έντονα στην εποχή του σκληρότατου διεθνούς ανταγωνισμού. Γίνονται ακόμα πιο πιεστικά στην κρίσιμη αυτή περίοδο της σφοδρής οικονομικής καταιγίδας, που βιώνει ολόκληρος ο κόσμος. Δεν πρόκειται λοιπόν να ωραιοποιήσω την πραγματικότητα. Δεν πρόκειται να ισχυριστώ ότι δώσαμε όλες τις λύσεις που χρειάζεται η Παιδεία και διεκδικούν τα παιδιά μας.
• Αναγνωρίζω, πρώτ’ απ’ όλα, ότι δεν μπορέσαμε να ανταποκριθούμε στον προγραμματικό στόχο για αύξηση των δημόσιων δαπανών στο 5% του ΑΕΠ. Θέλω να θυμίσω ωστόσο ότι στην τελευταία πενταετία οι αυξήσεις ήταν διπλάσιες απ’ ό,τι στην προηγούμενη. Θυμίζω ότι το 2004 το έλλειμμα ήταν εξαπλάσιο εκείνου που επίσημα εμφανιζόταν. Υπογραμμίζω προπάντων ότι η χρηματοδότηση δεν μπορεί παρά να βαδίζει παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις.
• Είναι επίσης γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις έπρεπε να κινηθούμε πιο γρήγορα.
Η άρνηση κάθε γόνιμου διαλόγου, οι κομματικές υπαναχωρήσεις, οι στείρες αντιδράσεις προκάλεσαν καθυστερήσεις. Παρόλα αυτά, έγιναν στο διάστημα που πέρασε σημαντικά βήματα:
Σε ό,τι αφορά την προσχολική εκπαίδευση,…
- εφαρμόζεται ήδη ο νόμος για την υποχρεωτική προσχολική αγωγή,
- δημιουργήθηκαν περισσότερα από 900 ολοήμερα νηπιαγωγεία και
- προγραμματίζεται η δημιουργία άλλων 800.
Σε ό,τι αφορά την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση:
• Ξεκινήσαμε δυναμική προσπάθεια για να κάνουμε καθολική πραγματικότητα το Ολοήμερο Σχολείο.
• Δημιουργήθηκαν πάνω από 900 ολοήμερα δημοτικά.
• Κατασκευάστηκαν περίπου 600 καινούρια σχολεία και αναβαθμίστηκαν κοντά στα 400.
• Μειώθηκε η διπλοβάρδια από το 6% που ήταν το 2004, στο 2%, σήμερα.
Σε ό,τι αφορά την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση:
• Ανοίξαμε το δρόμο για τη διεθνοποίησή της. Επισημαίνω δύο γεγονότα: Πρώτον: Την εφαρμογή του νόμου για τα μεταπτυχιακά, που έδωσε τη δυνατότητα εξωστρέφειας στα Πανεπιστήμια και τα Τεχνολογικά Ιδρύματα. Και Δεύτερον: Την έναρξη λειτουργίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη.
Πάνω από όλα, προτάξαμε την ποιοτική αναβάθμιση της Δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
• Εφαρμόζεται για πρώτη φορά σύστημα αξιολόγησης.
• Ξεκίνησε δημιουργική συνεργασία μεταξύ ελληνικών και κορυφαίων ξένων πανεπιστημίων.
• Αναβαθμίστηκαν οι υποδομές του Ανοιχτού Πανεπιστημίου και άνοιξαν πύλες σε ολόκληρη τη χώρα.
• Μπήκε σε εφαρμογή ο νόμος για τη Δημόσια Ανώτατη Εκπαίδευση.
- Ενισχύεται, έτσι, η αυτοδιοίκηση των Πανεπιστημίων.
- Διασφαλίζεται η διαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων.
- Κατοχυρώνεται η ελευθερία του φοιτητή στην επιλογή συγγράμματος. Και,
- Εδραιώνεται η δημοκρατία στην ανάδειξη των οργάνων διοίκησης με την καθολική ψηφοφορία των φοιτητών.
Πέρα από αυτά, δώσαμε ιδιαίτερο βάρος...
- στις δομές της Δια Βίου Μάθησης,
- στην επέκταση των σχολείων δεύτερης ευκαιρίας,
- στην κάλυψη των αναγκών ειδικών ομάδων του πληθυσμού.
Αναδείξαμε και ενισχύσαμε την ανθρωποκεντρική διάσταση της Παιδείας.
• Έγινε υποχρεωτική η ειδική αγωγή και εκπαίδευση.
• Αναπτύχθηκαν προγράμματα και δημιουργήθηκαν Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
• Δρομολογήθηκαν νέες δράσεις που συνδέουν την Παιδεία με τον Αθλητισμό και τον Πολιτισμό.
Ανοίξαμε, ταυτόχρονα, το δρόμο για την ανταπόκριση της Παιδείας στις ανάγκες της ψηφιακής εποχής.
• Ο νόμος για την Έρευνα και την Τεχνολογία δίνει στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα αυξημένες δυνατότητες στην παραγωγή νέας γνώσης, αλλά και συμπρωταγωνιστικό ρόλο στη χάραξη εθνικής ερευνητικής στρατηγικής.
• Οι νέες τεχνολογίες εισάγονται σε κάθε σχολική μονάδα.
• Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο άνοιξε στους μαθητές δίαυλο επικοινωνίας πέρα από τα σύνορα της χώρας μας.
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: Έγιναν στο διάστημα που πέρασε σημαντικά βήματα. Όχι εύκολα. Όχι όσα χρειάζονται. Όχι όσα θέλαμε. Τα ζητήματα που εκκρεμούν είναι πολλά. Οι ανάγκες του μέλλοντος ακόμη περισσότερες. Ο δρόμος είναι ένας: Συνεννόηση, σύνθεση, συνένωση δυνάμεων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το Εκπαιδευτικό Σύστημα δεν μπορεί να αλλάζει ούτε από Υπουργό σε Υπουργό, ούτε από κυβέρνηση σε κυβέρνηση. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να ταυτίζεται με ανατροπές και πειραματισμούς. Ούτε βέβαια να καθορίζεται από δογματισμούς, ιδεοληψίες και μονόπλευρες αντιλήψεις. Είμαστε τώρα σ’ ένα κομβικό σημείο. Είναι η ώρα να προωθήσουμε ένα νέο τρόπο εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Όλοι συμφωνούμε ότι το σημερινό σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων ,ενώ πράγματι είναι αντικειμενικό, παρουσιάζει σημαντικές, ουσιαστικές, αδυναμίες.
Πρώτ’ απ’ όλα καθορίζει τη μεταλυκειακή πορεία του μαθητή μέσα στις λίγες ημέρες των εξετάσεων. Κι αυτό πολλές φορές αποδεικνύεται άδικο. Ακόμη σοβαρότερο είναι το γεγονός ότι αφαίρεσε από το Λύκειο τη μορφωτική του αποστολή. Υποβάθμισε την παιδευτική του αυτονομία. Περιόρισε το γενικό, τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα του. Το μετέτρεψε σε είδος εξεταστικού φροντιστηρίου. Την ώρα που ο κόσμος κάνει άλματα στις Νέες Τεχνολογίες, το ελληνικό Λύκειο παραμένει εγκλωβισμένο στην αποστήθιση. Οι μαθητές συνθλίβονται ανάμεσα στο σχολείο, το φροντιστήριο, τα ιδιαίτερα μαθήματα. Η πίεση που υφίστανται είναι εξοντωτική. Ο ελεύθερος χρόνος τους έγινε πολυτέλεια. Επιπλέον: Η προσπάθεια για την επιτυχία στις εξετάσεις, αναγκάζει την ελληνική οικογένεια να καταβάλλει στην παραπαιδεία δυσβάσταχτα ποσά.
Απέναντι σ’ όλα αυτά, έχουμε προγραμματίσει – το έχω υπογραμμίσει εδώ και καιρό -την ανάγκη να δρομολογήσουμε ουσιαστικό διάλογο, με ένα διττό σκοπό: Αφενός τη θέσπιση ενός νέου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και αφετέρου τη δομική αναμόρφωση του Λυκείου. Είναι προφανές ότι η αλλαγή αυτή αφορά τόσο τα επόμενα πολλά χρόνια, όσο και ολόκληρη την κοινωνία. Απαιτείται γι’ αυτό, πλατιά-καθολική θα έλεγα- συναίνεση. Θέλουμε να συμμετέχουν στο διάλογο όλα τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα, ολόκληρη η Εκπαιδευτική Κοινότητα, η κοινωνία στο σύνολό της. Όλοι μαζί να ανοίξουμε μια καινούρια σελίδα. Να παραμερίσουμε χρόνιες αδυναμίες. Να αναζητήσουμε και να συνθέσουμε λύσεις ευρείας αποδοχής. Η άποψή μου είναι σαφής σ’ αυτό: Είναι κοινή υποχρέωση. Είναι εθνικό χρέος. Προτείνω, για το σκοπό αυτό, να αναλάβουμε όλοι, σήμερα, εδώ, από το βήμα της Βουλής συγκεκριμένη δέσμευση απέναντι στα παιδιά και σε κάθε ελληνική οικογένεια: Προτείνω να αναλάβουμε την ευθύνη του διαλόγου, όλοι οι πολιτικοί Αρχηγοί. Να ορίσουμε ο καθένας ένα συνάδελφο βουλευτή και να συγκροτήσουμε για το σκοπό αυτό μια Πολιτική Επιτροπή υψηλού επιπέδου, τα μέλη της οποίας να είναι σε διαρκή αμφίδρομη επικοινωνία με τον υπουργό Παιδείας. Να μεταφέρουν τις ιδέες και τις προτάσεις των κομμάτων τους, αλλά και να πληροφορούν τα κόμματά τους για την εξέλιξη του διαλόγου.
• Η επεξεργασία συγκεκριμένων προτάσεων τόσο για το Νέο Λύκειο, όσο και για το νέο τρόπο εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θα γίνει μέσα από τη λειτουργία του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου, όπως αυτό προβλέπεται από το Π.Δ. 127 του 2003. Ιδίως μάλιστα από το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που λειτουργεί στο πλαίσιο, αλλά και σε αμφίδρομη σχέση με το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας.
• Ειδική ομάδα να μελετήσει τα πιο ενδιαφέροντα συστήματα σε διεθνές επίπεδο και να υποβάλει τόσο στο Συμβούλιο, όσο και την Πολιτική Επιτροπή σχετική έκθεση.
• Ομάδα εργασίας να αντλήσει -αξιοποιώντας και το διαδίκτυο- τις απόψεις ολόκληρης της Εκπαιδευτικής Κοινότητας, ολόκληρης της κοινωνίας.
• Η Ν.Δ. προσέρχεται στο διάλογο και με δικές της προτάσεις, ορίζοντας βουλευτή εκπρόσωπό της, τόσο στην πενταμελή Πολιτική Επιτροπή, όσο και στο Συμβούλιο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Πρώτη προτεραιότητα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι να συμφωνήσουμε σ’ ένα πλαίσιο αρχών και στόχων. Θέλουμε ένα σύστημα…
- που ελευθερώνει τα παιδιά από τη μεγάλη πίεση που δέχονται στη διάρκεια του Λυκείου.
- Που τους εγγυάται στοιχειώδη ασφάλεια.
- Που απαλλάσσει την ελληνική οικογένεια από τα τεράστια βάρη της Παραπαιδείας.
- Που να είναι αξιόπιστο, δίκαιο, αντικειμενικό.
- Που να δίνει ευρύτερες δυνατότητες και περισσότερες ευκαιρίες σε όλους.
Θέλουμε να χτίσουμε όλοι μαζί το σχολείο του αύριο. Το σχολείο που μπορεί να κερδίσει το ενδιαφέρον των παιδιών και των εφήβων. Θέλουμε να χτίσουμε ένα Ποιοτικό και Αυτόνομο Λύκειο,...
- που απαντά στις προσδοκίες των μαθητών.
- Που είναι απαλλαγμένο από τις νοοτροπίες της αποστήθισης.
- Που μαθαίνει το μαθητή «πώς να μαθαίνει».
Θέλουμε να χτίσουμε ένα Λύκειο...
- που καλλιεργεί την κριτική σκέψη και την ικανότητα του μαθητή να αναλύει και να συνθέτει.
- Που δίνει τη δυνατότητα ευρύτερης μόρφωσης στα σύγχρονα θέματα της κοινωνικής και πολιτιστικής πραγματικότητας.
- Που ενημερώνει με πληρότητα τα παιδιά για τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό.
Βούλησή μας -και πιστεύω βούληση όλων- είναι να διαμορφώσουμε ένα νέο Λύκειο και ένα νέο εξεταστικό σύστημα,...
- που βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν τις γνώσεις, τις ικανότητες, τις δεξιότητές τους.
- Που βοηθούν τα παιδιά να βρουν ασφαλέστερους δρόμους για το μέλλον τους.
- Που βοηθούν τα παιδιά να διεκδικήσουν και να κερδίσουν το ρόλο που θέλουν και μπορούν στην οικονομία, την εργασία, την κοινωνία.
Κυρία και κύριοι επικεφαλής των κομμάτων και των Κοινοβουλευτικών τους Ομάδων, Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ήρθα στη συζήτηση αυτή όχι για να ανακοινώσω μια κυβερνητική επιλογή νέου εξεταστικού συστήματος, όχι για μια μεταρρύθμιση της Ν.Δ. Προσήλθα με την αγωνία και την έγνοια να διαμορφώσουμε μαζί το δρόμο που θα ακολουθούν υπουργοί και κυβερνήσεις, το δρόμο που θα ακολουθούν τα παιδιά στα επόμενα 20 χρόνια. Ο διάλογος αρχίζει από μηδενική βάση. Δεν έχουμε λόγο να προκαταλάβουμε κανέναν. Δεν ζητούμε από κανέναν να επικυρώσει προειλημμένες αποφάσεις. Θέλουμε –να το πω έτσι- μεταρρύθμιση όλων των κομμάτων, όλης της Βουλής, όλων μας. Θέλουμε ισότιμη συμμετοχή όλων, με καλή πίστη και σεβασμό σε όλες τις απόψεις. Θέλουμε αποφάσεις εθνικές. Ο διάλογος να είναι ουσιαστικός και για την πρόοδό του να ενημερώνεται τακτικά η Εθνική Αντιπροσωπεία. Δεσμεύομαι για το σκοπό αυτό, να πραγματοποιήσουμε νέα προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση, το αργότερο σε τέσσερις μήνες από τώρα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Όπως ανέφερα και στην επιστολή μου προς τον Πρόεδρο της Βουλής, «το μέλλον και η πορεία της Παιδείας προϋποθέτουν όσο το δυνατό κοινές θέσεις».
• Είμαστε, λοιπόν, έτοιμοι να συζητήσουμε και να υιοθετήσουμε νέες ιδέες προκειμένου…
- να συμπληρώσουμε κενά,
- να καλύψουμε παραλείψεις,
- να αντιμετωπίσουμε γραφειοκρατικές διαδικασίες που εντοπίζονται στο νόμο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
• Είμαστε έτοιμοι να αναζητήσουμε κοινές θέσεις...
- για ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση της αυτοτέλειας των Πανεπιστημίων μας,
- για νέα βήματα στο δρόμο της διεθνοποίησής τους,
- για αναβάθμιση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
• Έχουμε πολλά να κάνουμε…
- για τη σύνδεση της Εκπαίδευσης με την Οικονομία, την παραγωγική διαδικασία, την εργασία,
- για την περαιτέρω ενίσχυση της Έρευνας και της Καινοτομίας,
- για την ώθηση που χρειάζεται να δώσουμε στα επαγγέλματα του μέλλοντος: στις Νέες Τεχνολογίες και τις «Πράσινες Ειδικότητες».
• Θέλουμε να κινούμαστε όλοι μαζί για τη διάδοση του Πολιτισμού και της Γλώσσας μας:
- Με διαρκή ενίσχυση των ελληνικών εδρών σε ξένα Πανεπιστήμια,
- με στήριξη της ελληνικής εκπαίδευσης στις Παροικίες μας,
- με βοηθήματα ελληνικής γλώσσας για μετανάστες και ξένους. Πεποίθησή μας είναι ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε σε καίριες, βασικές επιλογές, ώστε να χτίσουμε όλοι μαζί το μέλλον των παιδιών. Πρόθεσή μας είναι να προχωρήσουμε στο διάλογο χωρίς να εγκαταλείπουμε τις τρέχουσες υποχρεώσεις μας. Κίνητρο είναι η αίσθηση υπευθυνότητας και η εκπλήρωση του χρέους απέναντι στη νέα γενιά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ένα από τα σημαντικά ζητήματα που οφείλουμε να δούμε είναι η προστασία του Πανεπιστημιακού Ασύλου. Η πραγματικότητα είναι σε όλους γνωστή. Ένας ιστορικός θεσμός που κατοχυρώνει στα Πανεπιστήμια την ελευθερία στο λόγο και τη διακίνηση ιδεών παραβιάζεται βάναυσα. Χώροι Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων χρησιμοποιήθηκαν, πολλές φορές έως τώρα, ως ορμητήρια βίας και καταφύγια για την αποφυγή διώξεων μετά από εγκληματικές πράξεις. Χρησιμοποιήθηκαν από στοιχεία ξένα προς τα Ιδρύματα που εκμεταλλεύονται τις ειρηνικές κινητοποιήσεις τόσο των εργαζόμενων, όσο και της νέας γενιάς, για να επιδοθούν σε βανδαλισμούς, λεηλασίες, καταστροφές που έχουν ένα τεράστιο κόστος για τους πολίτες. Το Πανεπιστημιακό ¶συλο παραβιάζεται εδώ και πολλά χρόνια από ομάδες με ακραίες συμπεριφορές...
- που απαγορεύουν τη διακίνηση οποιασδήποτε άλλης άποψης πέρα από τη δική τους.
- Που στρέφονται βίαια και αυταρχικά εναντίον της ελευθερίας φοιτητών και διδασκόντων.
- Που επιδίδονται σε καταστροφές.
Όλα αυτά πλήττουν σοβαρά τη λειτουργία και το κύρος του Δημόσιου Πανεπιστημίου. Εγείρουν ζήτημα αποτελεσματικότερης προστασίας του Πανεπιστημιακού Ασύλου. Υπαγορεύουν στις πολιτικές δυνάμεις την υποχρέωση να στηρίξουμε τα Πρυτανικά Συμβούλια και τα Συμβούλια των ΤΕΙ, έτσι ώστε να ανταποκριθούν στις αρμοδιότητες που τους παρέχει ο Νόμος. Οι απόψεις που κατέθεσαν, το τελευταίο διάστημα, κορυφαία στελέχη της Αντιπολίτευσης μπορούν να συμβάλουν σε μια κοινή θέση. Είναι, πρώτ’ απ’ όλα, ανάγκη να ξέρουμε όλοι τι ακριβώς εννοούμε ως Πανεπιστημιακό ¶συλο και τι ακριβώς προστατεύει. Σε καμιά περίπτωση πάντως το Πανεπιστήμιο δεν είναι χώρος για τον οποίο κανένας δεν ευθύνεται. Δεν είναι χώρος καταφύγιο και ορμητήριο βίας.
Θέλω ωστόσο στο σημείο αυτό να επεκταθώ: Πρόβλημα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν είναι μόνον οι καταλήψεις στα Ιδρύματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Είναι και οι βιαιότητες εξωσχολικών στοιχείων, οι μεγάλες καταστροφές, οι αντιδημοκρατικές πρακτικές, στις καταλήψεις σχολείων της Μέσης Εκπαίδευσης. Χρειάζεται λοιπόν να πάρουμε όλοι ξεκάθαρη θέση. Θέση για ανοιχτά σχολεία. Θέση για ανεμπόδιστη πρόσβαση κάθε φοιτητή, κάθε σπουδαστή, κάθε μαθητή, στο μάθημά του. Θέση σε τελική ανάλυση σεβασμού στη Δημοκρατία. Η βία δεν πάει άλλο. Να το πούμε καθαρά. Να το πούμε όλοι. Με μια φωνή. Να καταδικάσουμε και να απομονώσουμε από κοινού κάθε μορφή βίας και κάθε εκφραστή της.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η χώρα μας, όπως όλες οι χώρες του κόσμου, αντιμετωπίζει σήμερα τις συνέπειες από την πιο σφοδρή οικονομική καταιγίδα των τελευταίων 80 χρόνων. Αντιμετωπίζει μια έκτακτη διεθνή κατάσταση, την εξέλιξη της οποίας κανένας δεν μπορεί να προβλέψει. Οι τελευταίες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής -λίγους μόλις μήνες μετά τις προηγούμενες- επιβεβαιώνουν την αβεβαιότητα και το απρόβλεπτο των εξελίξεων. Εμφανίζουν ολόκληρη την Ευρωζώνη να κλυδωνίζεται από το «τσουνάμι» της κρίσης. Προειδοποιούν για ολική επιδείνωση με σοβαρές επιπτώσεις σ’ όλες τις χώρες της Κοινότητας. Δεκαοκτώ από τα εικοσιεφτά μέλη της Ένωσης θα έχουν αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης. Εννιά από τα δεκαέξι μέλη της Ευρωζώνης θα υπερβούν το ανώτατο όριο ελλείμματος. Σε πολλές χώρες η ανεργία θα σπάσει ρεκόρ. Πάνω από 20 εκ. εργαζόμενοι σ’ ολόκληρο τον κόσμο, και περισσότεροι από 3,5 εκ. στην Ευρώπη θα χάσουν τη χρονιά αυτή τη δουλειά τους. Ο μεγαλύτερος κοινωνικός κίνδυνος είναι σήμερα, αυτός: Η αύξηση της ανεργίας.
Όπως για όλες τις χώρες, έτσι και για μας, η περίοδος που ακολουθεί είναι εξαιρετικά δύσκολη. Και αυτό πρέπει να το καταλάβουμε όλοι. Πρέπει να λέμε την αλήθεια. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε...
- τις σοβαρές προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας.
- Τα προβλήματα που οφείλονται στο διεθνές περιβάλλον.
- Τις παθογένειες της οικονομίας, που διαιωνίζονται εδώ και πολλά χρόνια.
Ξέρουμε όλοι ότι οι δυσκολίες στη χώρα μας εντείνονται εξαιτίας του τεράστιου δημόσιου χρέους, για τους τόκους του οποίου πληρώνουμε πάνω από 12 δις ευρώ το χρόνο. Ξέρουμε όλοι ότι τα περιθώρια παρεμβάσεων περιορίζονται ασφυκτικά, καθώς το δημόσιο έλλειμμα -παρά το σοβαρό περιορισμό του- παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Ξέρουμε όλοι, ότι οι λύσεις γίνονται πιο δύσκολες εξαιτίας χρόνιων αδυναμιών του κράτους, για τις οποίες έχουμε ευθύνες όλες οι έως σήμερα Κυβερνήσεις. Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ο αγροτικός κόσμος, ο τουρισμός. Συναισθανόμαστε αυτά που βασανίζουν τους συμπολίτες μας που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, τους χαμηλόμισθους, τους χαμηλοσυνταξιούχους, τους άνεργους. Κατανοούμε τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, που ανησυχούν για τη δουλειά τους. Καταλαβαίνουμε πολύ καλά το αίσθημα αβεβαιότητας που αγχώνει τις νέες και τους νέους. Κάναμε και θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για...
- να στηρίξουμε τους κλάδους που πιέζονται περισσότερο,
- να τονώσουμε την απασχόληση,
- να ενισχύσουμε το δίχτυ κοινωνικής προστασίας.
Κάναμε και θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατό, για να ανακουφιστούν οι συμπολίτες μας που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
• Δεσμευτήκαμε για τη χορήγηση έκτακτου επιδόματος κοινωνικής συνοχής σε εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας. Το κάνουμε πράξη στο χρόνο που είπαμε.
• Εξαντλούμε κάθε περιθώριο για τη στήριξη των αγροτών μας, στην αντιμετώπιση πιεστικών προβλημάτων.
• Ανοίγουμε πιο άμεσους διαύλους επικοινωνίας για τα θέματα που απασχολούν τη νέα γενιά.
• Δίνουμε ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στον άξονα «εκπαίδευση – ανάπτυξη – απασχόληση».
• Συνεχίζουμε ακόμη πιο έντονα τις δράσεις απέναντι στην ανεργία που αποτελεί το μεγαλύτερο κοινωνικό κίνδυνο.
Είναι σε όλους γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια πετύχαμε σημαντικά αποτελέσματα:
• Σε ό,τι αφορά το σύνολο του ενεργού πληθυσμού, η ανεργία από το 11,3%, περιορίστηκε στο 7,2%, το τρίτο τρίμηνο του 2008. Σ’ ό,τι αφορά τους νέους, από το 21%, μειώθηκε στο 15,5%.Είναι προφανές ότι παρά τη σημαντική μείωση τα ποσοστά αυτά, ιδίως στη νέα γενιά, παραμένουν πολύ υψηλά. Οφείλουμε λοιπόν να συνεχίσουμε με συγκροτημένο σχέδιο άμεσων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων. Οφείλουμε να δώσουμε νέα δυναμική στο χώρο της εκπαίδευσης και τη σύνδεσή της με την επαγγελματική προοπτική των νέων. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πως όταν όλα γύρω μας αλλάζουν με πρωτόγνωρες ταχύτητες η Παιδεία δεν μπορεί να παραμένει στάσιμη. Όταν ένα σύστημα εκπαίδευσης παράγει άνεργους πτυχιούχους, σημαίνει πως παραμένει μακριά από τα ζητούμενα της οικονομίας, της κοινωνίας, της εργασίας. Κι αυτό δεν μπορεί να συνεχίζεται.
Στις γενικές αυτές διαπιστώσεις πιστεύω ότι συμφωνούμε όλοι. Πέρα από αυτά, έχω την πεποίθηση ότι συμφωνούμε και σε πολύ περισσότερα. Όμως! Τόσο οι πολιτικές δυνάμεις, όσο και οι φορείς της Εκπαιδευτικής Κοινότητας δεν μπορέσαμε έως σήμερα να συνταχθούμε σε κοινούς δρόμους. Μπορεί ο καθένας να κάνει -όπως κάνουμε κι εμείς- τη δική του αυτοκριτική. Ένα όμως είναι περισσότερο από βέβαιο: Οι πολίτες θεωρούν ότι πολλές φορές έως τώρα οι κομματικές σκοπιμότητες υπονόμευσαν την αναζήτηση εθνικής στρατηγικής. Οφείλουμε αυτήν την πεποίθηση να την ανατρέψουμε. Να την ανατρέψουμε στην πράξη. Να την ανατρέψουμε τώρα. Αυτή είναι, για όλους μας η κοινή πρόκληση. Να δώσουμε μαζί στο εκπαιδευτικό σύστημα νέα δυναμική και κύρος. Μια εκπαίδευση που να λειτουργεί ως ατμομηχανή για την ανάπτυξη, αλλά και ως γέφυρα κοινωνικής κινητικότητας. Μια Παιδεία που να διαπλάθει ελεύθερους, υπεύθυνους και δημιουργικούς πολίτες. Και στα ζητήματα αυτά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οφείλουμε να αναζητήσουμε ει δυνατόν κοινή πορεία όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Να συζητήσουμε, να συμφωνήσουμε, να προχωρήσουμε. Με ειλικρίνεια και με υπευθυνότητα. Αλλά και με όραμα για την πατρίδα και τα παιδιά μας. Αυτό πιστεύω βαθιά ότι είναι το χρέος μας. Αυτή είναι η πρόκληση για όλους μας. Μια πρόκληση που ξεπερνά δεσμεύσεις και αγκυλώσεις του παρελθόντος. Αυτή είναι η σύγχρονη και προοδευτική πολιτική. Και περιθώρια υπεκφυγής δεν υπάρχουν για κανέναν. Ο καθένας αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Εμείς αναλαμβάνουμε στο ακέραιο τις δικές μας. Και τώρα και για το μέλλον».
