Συνέντευξη στην Αλίνα Σαράντη
«Δεν θα μιλούσαμε για κρίση στα ΜΜΕ αν δεν υπήρχε η παγκόσμια ύφεση», δηλώνει στο naftemporiki.gr ο διευθυντής του nytimes.com, Τζιμ Ρόμπερτς, ο οποίος βρέθηκε στην Αθήνα με αφορμή τη συζήτηση που διοργάνωσε το Megaron Plus με τίτλο «Η δημοσιογραφία στην εποχή του Διαδικτύου».
Ο διευθυντής του nytimes.com, Τζιμ Ρόμπερτς
Αναφέρει ότι η διαδικτυακή έκδοση της κορυφαίας εφημερίδας των ΗΠΑ δεν έχει επηρεάσει αρνητικά της πωλήσεις της έντυπης έκδοσης, αλλά την έχει ανοίξει σε ένα πολύ ευρύτερο κοινό.
Μας μιλά ακόμα για τις διαφορετικές απαιτήσεις που έχουν οι δύο εκδόσεις ως προς την επεξεργασία των ειδήσεων, για το «φιλτράρισμα» που γίνεται στα σχόλια των αναγνωστών, αλλά και για τον ενθουσιασμό του για τη δουλειά του.
Έχετε εργαστεί για τη έντυπη και τη διαδικτυακή έκδοση των New York Times. Ποια δουλειά σας αρέσει περισσότερο;
«Έχω μία φανταστική δουλειά. Εργάζομαι στο nytimes.com για περίπου τρία χρόνια και είναι πολύ ωραίο, πολύ δύσκολο. Έχει τεράστιες απαιτήσεις σε χρόνο και ενέργεια, επειδή είμαστε 24ωρος διαδικτυακός τόπος και έχουμε αναγνώστες σε όλο τον κόσμο που το διαβάζουν είτε είμαι ξύπνιος είτε όχι, οπότε νιώθω ότι δουλεύω πολύ περισσότερο απ’ότι όταν ήμουν στην εφημερίδα. Οι δουλειές δίνουν διαφορετικά πράγματα, αλλά λατρεύω αυτό που κάνω τώρα και προκαλεί ενθουσιασμό να είσαι στην πρώτη γραμμή των νέων εξελίξεων στον κόσμο των ΜΜΕ και των πληροφοριών».
Πώς διαφέρει η επιλογή των θεμάτων στη διαδικτυακή και την έντυπη έκδοση;
«Η έντυπη έκδοση επιχειρεί να παρουσιάσει ένα μοναδικό στιγμιότυπο των ειδήσεων της ημέρας και συντάσσεται σχεδόν σαν ιστορικό ντοκουμέντο. Θέλουμε να αντέχει στο χρόνο και θέλουμε να είναι μία όσο πιο ολοκληρωμένη και ακριβής παρουσίαση των γεγονότων της ημέρας γίνεται. Παρουσιάζει ακόμα βάθος και ανάλυση. Ο διαδικτυακός τόπος είναι πολύ περισσότερο «της στιγμής». Τα στιγμιότυπα λαμβάνονται κάθε λεπτό, κάθε δευτερόλεπτο – ωστόσο αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι και έκτακτα γεγονότα, αλλά και να προσφέρουμε το βάθος και την ανάλυση της εφημερίδας. Προσπαθώ λοιπόν να διατηρώ τις ισορροπίες ανάμεσα στα δύο. Όταν συμβαίνει κάτι και αντιδράς στην είδηση αμέσως, καμιά φορά η δημοσιογραφία είναι λίγο «ανεπεξέργαστη», όταν η ταχύτητα είναι σημαντική, δουλεύεις πολύ επιθετικά για να παρέχεις τις πληροφορίες και να τις τελειοποιείς. Στην έντυπη έκδοση, αυτή η επεξεργασία έχει ήδη λάβει χώρα, οπότε το προϊόν είναι λίγο πιο «γυαλισμένο», πιο επικεντρωμένο. Το ίντερνετ είναι πιο απλωμένο, έχει πιο πολλά γεγονότα και πηγές, δεν χρειάζεται τόσο «σφιχτή» σύνταξη. Αλλά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να παρέχουμε στους αναγνώστες μας την εμπειρία ποιότητας. Δεν θέλουμε να επεξεργαζόμαστε το υλικό τόσο γρήγορα που να μοιάζει πρόχειρο. Έχουμε ένα μορφωμένο κοινό που απαιτεί ένα βαθμό ακρίβειας, είτε γράφεις ειδήσεις της ημέρας ή της στιγμής».
Πιστεύετε ότι ένα θέμα στη διαδικτυακή σας έκδοση μπορεί να ανταγωνιστεί σε ποιότητα ένα θέμα στην έντυπη έκδοση; Αν είναι έτσι, γιατί να αγοράσει κάποιος την εφημερίδα;
«Αυτή είναι μία πολύ καλή ερώτηση. Νομίζω ότι πρόκειται για ελαφρά διαφορετικές εμπειρίες. Δημοσιεύουμε στο ίντερνετ όλα όσα τυπώνουμε, οπότε αν μπεις το πρωί στις ΗΠΑ στην ιστοσελίδα μας θα δεις όλα όσα έχει η εφημερίδα. Κάποιοι λένε ότι μπορούν να το πάρουν δωρεάν στον ίντερνετ, άρα γιατί να μην το κάνουν, αλλά υπάρχουν πολλοί που τους αρέσει η εμπειρία να διαβάζουν ένα έντυπο προϊόν, να το ξεφυλλίζουν, να το κατανοούν ίσως με έναν πιο «χαλαρό» τρόπο. Έχουμε επίσης πολλούς που μετακινούνται με τρένα στη δουλειά τους και τη διαβάζουν τότε. Μέχρι στιγμής έχουμε υπάρξει πολύ τυχεροί που το ίντερνετ δεν έχει οδηγήσει σε μείωση της κυκλοφορίας της εφημερίδας. Κάποιοι από αυτούς που μας διαβάζουν στο ίντερνετ μας διαβάζουν και στο έντυπο, αλλά είναι τόσο μεγάλο το επιπλέον κοινό πέρα από αυτούς που αγοράζουν το έντυπο».
Σε ποιο βαθμό πιστεύετε ότι το ίντερνετ φταίει για την κρίση που περνούν οι εφημερίδες;
«Νομίζω ότι η κρίση οφείλεται σε μεγαλύτερο βαθμό στην οικονομία. Υπάρχουν σίγουρα αλλαγές στη βιομηχανία μας. Έχουν πιο πολύ να κάνουν με τη δυσκολία του να διατηρήσεις τη διαφήμιση – αυτό για εμένα είναι ένα μακροπρόθεσμο ζήτημα, αλλά νομίζω ότι η παρούσα κατάσταση έχει πιο πολύ να κάνει με τις γενικότερες οικονομικές δυσκολίες. Νομίζω ότι μπορεί και πάλι να είχαμε δυσκολίες, αλλά δεν θα μιλούσαμε για κρίση αν δεν υπήρχε η παγκόσμια ύφεση».
Πώς επεξεργάζεστε τα σχόλια των αναγνωστών σας;
«Πολύ προσεκτικά. Επεξεργαζόμαστε κάθε σχόλιο, εγκρίνουμε ή απορρίπτουμε οτιδήποτε μας στέλνουν οι αναγνώστες, πριν το δημοσιεύσουμε. Κάποιοι το χειρίζονται διαφορετικά. Χθες ας πούμε ήμουν σε συζήτηση με την Τζορτζίνα Χένρυ από το «comment is free» της ιστοσελίδας της Guardian. Εκείνοι συνήθως δεν επεξεργάζονται πριν τη δημοσιοποίηση. Είναι σίγουρα πιο ακριβό να επεξεργάζεσαι πριν τη δημοσίευση. Το κάνουμε επειδή πιστεύουμε ότι έχουμε κάποια στάνταρ που θέλουμε να τηρήσουμε. Τα σχόλια των αναγνωστών μπορούν καμιά φορά να ξεφύγουν, ιδιαίτερα αν είναι σε επίμαχα ζητήματα, όπως η πολιτική, η Μέση Ανατολή, ακόμα και η οικονομία, όπου κάποιες φορές ο κόσμος είναι λιγότερο συγκρατημένος απ’ ότι θα θέλαμε. Οπότε πιστεύουμε ότι το να κρίνουμε προτού δημοσιευθεί κάτι είναι πολύ σημαντικό για να κρατήσουμε ένα επίπεδο στη συζήτηση. Δεν είμαι σίγουρος ότι το κάνουμε τέλεια, σίγουρα μειώνει τον αριθμό των ανθρώπων που μας στέλνουν τα σχόλιά τους, αλλά έχουμε ένα όνομα και μία παράδοση να κρατήσουμε και το να αφήσουμε τον κόσμο να λέει ό, τι θέλει χωρίς κανένα φιλτράρισμα είναι πιθανό να υποσκάψει την αξιοπρέπεια που θεωρούμε απαραίτητη».
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι το ίντερνετ έχει οδηγήσει στη δημιουργία πολλών νέων πηγών ειδήσεων, αλλά στην πραγματικότητα οι περισσότερες ανακυκλώνουν θέματα που βρίσκουν σε άλλες πηγές. Πώς σχολιάζετε αυτή την εξέλιξη;
«Δεν νομίζω ότι συμφωνώ απόλυτα. Υπάρχει μία συγκεκριμένη ποσότητα ειδήσεων και πληροφοριών εκεί έξω και εκατομμύρια μπλογκ και διαδικτυακοί τόποι. Το ίντερνετ έχει ανοίξει τον κόσμο της πληροφορίας με καλό τρόπο. Κάποια μπλογκ έχουν καταφέρει να παρέχουν νέα είδη πληροφοριών που μπορεί να μην έφταναν στο κοινό παλαιότερα. Το ποσοστό αυτών που παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες και όχι τις απόψεις ενός μόνο ανθρώπου μπορεί να είναι πολύ μικρό, αλλά δίνει στο κοινό πολύ περισσότερα απ’ότι θα είχε διαφορετικά. Γενικά λοιπόν ήταν μία θετική εξέλιξη».
Ποια συμβουλή θα δίνατε σε ένα νεαρό επίδοξο δημοσιογράφο που μπαίνει τώρα στα ΜΜΕ και βλέπει όλες αυτές τις εφημερίδες να κλείνουν ή να συναντούν μεγάλες δυσκολίες;
«Είναι ένας πολύ δύσκολος χώρος, σίγουρα πολύ δυσκολότερος από τότε που ξεκίνησα εγώ. Ένας νέος πρέπει να μάθει τα Μέσα με την ευρύτερη δυνατή έννοια. Δεν έχει να κάνει απλώς με το να τραβάς φωτογραφίες ή να γράφεις λέξεις. Νομίζω ότι πρέπει να μάθεις το βίντεο, να καταλάβεις το ίντερνετ σαν Μέσο και πώς λειτουργεί, να μάθεις και λίγη επιστήμη των υπολογιστών, ώστε να καταλάβεις την τεχνολογία πίσω από το ίντερνετ. Νομίζω ότι είναι επίσης καλό να μάθεις για τις επιχειρήσεις. Η συμβουλή μου λοιπόν θα ήταν να κοιτάξεις με όσο πιο ευρεία ματιά γίνεται τι είναι οι ειδήσεις και πώς διανέμονται στον κόσμο και να καταλάβεις όλες τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται. Μακάρι να ήταν διαθέσιμες όταν μεγάλωνα εγώ – είναι πολύ πιο δύσκολο να μάθεις στην ηλικία μου απ’ότι κάποιος στο πανεπιστήμιο»...