Για μια μεγάλη επιτυχία της Ευρώπης στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας με την επιλογή του πρώτου προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., έκανε λόγο ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Αναφερόμενος ειδικότερα στον πρωθυπουργό του Βελγίου Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, ο οποίος ορίστηκε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο κ. Παπανδρέου εκτίμησε ότι «μπορεί να εκφράσει τη συνοχή των Ευρωπαίων εταίρων και να συμβάλει στην ενότητα της Ε.Ε.».
Για τη Βρετανή Επίτροπο Κάθριν Αστον, η οποία ορίστηκε εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι πρόκειται «για έναν άνθρωπο προοδευτικό, με μεγάλες εμπειρίες στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις που γνωρίζει πολύ καλά τις οικονομικές και κλιματικές κρίσεις και η οποία θα συμβάλει στη ενίσχυση της φωνής της Ευρώπης παγκοσμίως».
Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα ότι με τις αποφάσεις αυτές η Ευρώπη θα μπορεί να μιλάει πιο ουσιαστικά και αποτελεσματικά με ισχυρή φωνή στο διεθνή στίβο προασπίζοντας τα συμφέροντα των λαών και των πολιτών της ΕΕ.
Για την Μ. Δαμανάκη
Αναφερόμενος εξάλλου στην επιλογή της κ. Μαρίας Δαμανάκη ως νέας Επιτρόπου της Ελλάδας, ο Κ. Παπανδρέου υπογράμμισε: «Εχω επιλέξει ένα πρόσωπο το οποίο έχει μεγάλη προσφορά στην ελληνική πολιτική ζωή με πολλούς αγώνες για τη δημοκρατία και είμαι σίγουρος ότι θα προσφέρει ιδιαίτερα και στην Ευρώπη, σε όποια θέση και αν αναλάβει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Σε συνομιλία που είχε με Έλληνες δημοσιογράφους και αναφερόμενος ειδικότερα στην επιλογή του Βέλγου πρωθυπουργού για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο κ. Παπανδρέου ανέφερε ότι πρόκειται για μια απόφαση που εξασφάλισε την ευρύτερη δυνατή συναίνεση με πολύ καλές συστάσεις και υποστήριξη.
Όσον αφορά εξάλλου την επιλογή της Κάθριν Αστον ως εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., ο πρωθυπουργός είπε ότι πρόκειται για μια προσωπικότητα φιλοευρωπαϊκή και προοδευτική, με εμπειρίες σε διεθνή οικονομικά ζητήματα και η οποία συνέβαλε αποφασιστικά στην προώθηση της Συνθήκης της Λισαβόνας στη Βουλή των Λόρδων. Όπως επεσήμανε, η επιλογή της σηματοδοτεί τη συμμετοχή της Βρετανίας στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική η οποία εκφράζει την Ευρώπη των "27" , ενώ χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι πρόκειται για γυναίκα.
Αναφερόμενος τέλος στον νυν Επίτροπο της Ελλάδος στην Ε.Ε., Σταύρο Δήμα, ο πρωθυπουργός είπε ότι τιμά και εκτιμά το έργο και την συνεισφορά του.
Ποιος είναι ο πρώτος πρόεδρος της Ε.Ε.
Ο πρώτος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, είναι ένας πολιτικός γνωστός στη χώρα του για το αίσθημα συμβιβασμού που τον διακρίνει, όμως ουσιαστικά παραμένει άγνωστος για τους περισσότερους Ευρωπαίους.
Ο 62χρονος πολιτικός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, μέχρι και πριν από λίγο καιρό υπολόγιζε πως θα τελείωνε την πολιτική του καριέρα ως πρόεδρος του βελγικού κοινοβουλίου. Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 2008, μετά την παραίτηση του Ιβ Λετέρμ, ανέλαβε την πρωθυπουργία του Βελγίου. Ήταν ο 48ος πρωθυπουργός της χώρας.
Μέσα σε έντεκα μήνες κατάφερε να λειτουργήσει και πάλι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία είχε κλονιστεί την τελευταία διετία λόγω της διάστασης απόψεων για το μέλλον της χώρας μεταξύ γαλλόφωνων και φλαμανδόφωνων.
Ο Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ γεννήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1947 και ξεκίνησε την καριέρα του από την εθνική τράπεζα του Βελγίου. Αναμίχθηκε στην πολιτική το 1973. Μεταξύ 1973-75 ήταν αντιπρόεδρος του κινήματος των Νέων Χριστιανοδημοκρατών. Μέλος του πολιτικού γραφείου του φλαμανδικού Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CVP, το μετέπειτα CDV) το 1978, από το 1988 μέχρι το 1993 ήταν πρόεδρος του κόμματος.
Συμμετείχε σε διάφορες κυβερνήσεις από τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Τον Σεπτέμβριο του 1993 ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών και κράτησε αυτή τη θέση, μαζί με την αντιπροεδρία της κυβέρνησης, μέχρι και τον Ιούνιο του 1999, όταν το κόμμα του υπέστη βαριά ήττα στις βουλευτικές εκλογές.
Παρέμεινε απλός βουλευτής αλλά επέστρεψε πολύ γρήγορα σε κυβερνητική θέση και μάλιστα το 2004 ορίστηκε υπουργός Επικρατείας. Ήταν πρόεδρος της Βουλής από τον Ιούλιο του 2007 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2008, οπότε ανέλαβε την πρωθυπουργία.
Η "μέθοδος" του Βαν Ρόμπεϊ, που φαίνεται ότι γοήτευσε τους συναδέλφους του στην ΕΕ, συνίσταται στο να ακούει πρώτα τους συνομιλητές του και κατόπιν να προτείνει συμβιβαστικές λύσεις, ωστόσο αν χρειαστεί δείχνει αποφασιστικότητα αλλά χωρίς να προκαλεί προστριβές.
Με Κάθριν Αστον λύθηκε το «ζήτημα Κίσινγκερ» για την Ε.Ε.;
Με την επιλογή της Κάθριν Αστον στη θέση της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση έδωσε επιτέλους απάντηση στο ερώτημα που είχε θέσει κάποτε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χένρι Κίσινγκερ: «Σε ποιον να τηλεφωνήσω, όταν θέλω να τηλεφωνήσω στην Ευρώπη;»
Ωστόσο, τα πράγματα περιπλέκονται όταν τίθεται το ερώτημα «σε ποιόν θα μπορούσε να τηλεφωνήσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομάμα;». Εδώ οι ηγέτες της ΕΕ δείχνουν λιγότερο σίγουροι για το πρωτόκολλο.
Ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι πλέον μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα που έθεσε ο Χένρι Κίσινγκερ. «Ο Χένρι Κίσινγκερ, όταν έκανε αυτή την παρατήρηση, ήταν επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αυτό που στην Ευρώπη αποκαλούμε υπουργό Εξωτερικών. ¶ρα πλέον δεν υπάρχει αμφιβολία- ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα πρέπει να καλεί την Κάθι ¶στον, διότι είναι η υπουργός εξωτερικών μας», παρατήρησε χαρακτηριστικά, διακηρύσσοντας ότι το λεγόμενο θέμα Κίσινγκερ, έχει πλέον επιλυθεί».
Στο ερώτημα «ποιός είναι ο Ευρωπαίος ομόλογος του Ομπάμα», ο Βέλγος πρωθυπουργός, Χέρμαν Βαν Ρομπουί, που τοποθετήθηκε στη θέση του πρώτου προέδρου της Ε.Ε., είχε έτοιμη την απάντηση: «Ανυπομονώ να δεχτώ το πρώτο τηλεφώνημα».
Όμως ο Μπαρόζο, εμφανίστηκε πιο αόριστος στο θέμα αυτό, εξηγώντας ότι η Ε.Ε. δεν είναι μια ενιαία χώρα. «Δεν είμαστε οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν είμαστε η Κίνα, ούτε η Ρωσία και δεν θέλουμε να γίνουμε... Είμαστε μια ένωση κρατών, άρα το σύστημά μας είναι πιο περίπλοκο», επεσήμανε.
Παρά τον ορισμό του νέου προέδρου και της εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική, η Ε.Ε. θα εξακολουθήσει να εκπροσωπείται από τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την κυβέρνηση της χώρας που ασκεί την εξάμηνη προεδρία.
Σε κάθε περίπτωση, στην άλλη πλευρά το Ατλαντικού, ο Λευκός Οίκος χαιρέτισε την τοποθέτηση του Χέρμαν Βαν Ρομπουί στη θέση του προέδρου της ΕΕ και της Βρετανίδας Κάθριν ¶στον στο τιμόνι της ευρωπαϊκής διπλωματίας, διαβεβαιώνοντας ότι η Ουάσινγκτον επιθυμεί την ενίσχυση των σχέσεων συνεργασίας με την Ευρώπη.
Αμφισβητεί ο ευρωπαϊκός Τύπος
Τα σχόλια όμως του ευρωπαϊκού Τύπου δεν ήταν το ίδιο ευμενή.
«Ενας ήσυχος άνθρωπος επικεφαλής της Ευρώπης», σημειώνει χαρακτηριστικά η γαλλική εφημερίδα Le Parisien και διερωτάται αν ο Ρομπουί και η βαρώνη Αστον θα έχουν το απαιτούμενο ειδικό βάρος για να προσδώσουν κύρος στα δύο αυτά αξιώματα που δημιουργηθηκαν με τη συνθήκη της Λισαβόνας.
«Για διακοσμητικό πρόεδρο» κάνει λόγο η Liberation. «Στην πρώτη της πράξη, η Ευρώπη της Συνθήκης της Λισαβόνας ήταν να επιλέξει ηγετικές προσωπικότητες που δεν θα ενοχλούν κανέναν», επισημαίνει, χαρακτηρίζοντας πάντως «επιτυχία την επιλογή από τους 27 μιάς γυναίκας ως επικεφαλής της διπλωματίας ... αν και αυτή δεν είναι η πλέον λαμπερή».
«Ο πρόεδρος θα είναι περισσότερο ένας οργανωτής, ένας άνθρωπος προσφοράς καλών υπηρεσιών στο Συμβούλιο ή ένας ηγέτης που θα συνομιλεί ισότιμα με τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Χου Ζιντάο;» διερωτάται η Figaro.
Εντονη δυσπιστία εκφράζει και η ισπανική El Mundo: «Δύο άγνωστοι στην ευρωπαϊκή και τη διεθνή σκηνή, χωρίς καμμιά εμπειρία στην εξωτερική πολιτική και αρχάριοι στην Ε.Ε., θα αναλάβουν την εκπροσώπηση των 27 στον κόσμο» http://www.elmundo.es/elmundo/2009/11/19/union_europea/1258655093.html .
Σύμφωνα με την Εl Pais, «η νέα Ευρώπη της Συνθήκης της Λισαβόνας θα διευθύνεται από δύο προσωπικότητες χωρίς λάμψη και με χαμηλό προφίλ».
Οι περισότερες γερμανικές εφημερίδες αμφιβάλλουν αν ο Ρομπουί και η Αστον ενσαρκώνουν μιά ισχυρή ευρωπαική φωνή.
«Αυτές οι δύο προσωπικότητες μπορεί να ενσαρκώνουν το πνεύμα που υποσχέθηκαν αυτοί που μας κυβερνούν;» διερωτάται η Frankfurter Allgemeine Zeitung, ενώ από την πλευρά της η Frankfurter Rundschau εκτιμά ότι «η Ευρωπαική Ενωση βρήκε ηγέτες χωρίς λάμψη και όραμα,αλλά και χωρίς την απαιτούμενη εμπειρία».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι Financial Times, εκφράζουν αμφιβολίες για την ικανότητα των δύο νέων ηγετών της ΕΕ να ανταγωνιστούν την Ουάσινγκτον ή το Παρίσι. «Η επιλογή των δύο σχετικά άγνωστων προσωπικοτήτων προκαλεί θλίψη σε εκείνους που ήθελαν να δοθεί μεγαλύτερη ευρωπαική βαρύτητα στην παγκόσμια σκηνή», υπογραμμίζει η εφημερίδα http://www.ft.com/cms/s/0/1a081faa-d531-11de-81ee-00144feabdc0.html?nclick_check=1 .
Τέλος, ο Guardian σημειώνει ότι η επιλογή των δύο πολιτικών «μηδενίζει όλες τις ελπίδες της Ευρώπης για να αναγκάσει τον κόσμο να της δώσει μια νέα προσοχή...». «Η ήπειρος, χθες το βράδυ, απομακρύνθηκε από τον πίνακα των μεγάλων, χάνοντας μια πραγματική ευκαιρία να διατηρηθεί στο παγκόσμιο επίπεδο της Ομάδας των 2, που κυριαρχείται από τους δίδυμους πόλους της Ουάσινγκτον και του Πεκίνου», επισημαίνει με νόημα.