Του Θοδωρή Λαΐνα
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει από άκρη σε άκρη τις επιπτώσεις του πιο σφοδρού καύσωνα στην πρόσφατη ιστορία με χώρες όπως η Μ. Βρετανία να βιώνει θερμοκρασίες ρεκόρ άνω των 40 βαθμών Κελσίου. Εκδηλώνονται συνεχώς τις τελευταίες δέκα μέρες μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές που έχουν κάψει τεράστιες περιοχές σε πολλές χώρες.
Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου ανακοίνωσε ότι ο καύσωνα θα συνεχιστεί την Ευρώπη και τις επόμενες μέρες. «Το ερώτημα που θέτουν όλοι είναι, πότε θα τελειώσει όλο αυτό. Δυστυχώς, εξετάζοντας όλα τα μοντέλα από τους συνεργάτες μας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, πιθανότατα δεν θα τελειώσει μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας» ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου ο Ρόμπερτ Στεφάνσκι, επικεφαλής των Εφαρμοσμένων Κλιματικών Υπηρεσιών του WMO.
Λίγες ώρες μετά τη συνέντευξη το Naftemporiki.gr επικοινώνησε με τον Ρόμπερτ Στεφάνσκι ζητώντας του να μας περιγράψει τι βιώνουμε αυτή την στιγμή αλλά και τι πρέπει να αναμένουμε στο προσεχές μέλλον σε σχέση με τα ακραία καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή γενικότερα.
Μετά τα όσα βιώνει η Ευρώπη το φετινό καλοκαίρι μπορούμε να πούμε πλέον ότι η κλιματική αλλαγή είναι χωρίς καμία αμφιβολία εδώ και ότι επίσης χωρίς αμφιβολία αυτό οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα;
Ναι, σύμφωνα με την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) είναι ξεκάθαρο και δεν επιδέχεται αμφισβήτησης ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί την αύξηση της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα, τη στεριά και τους ωκεανούς. Βλέπουμε τις εκτεταμένες και με ταχύ ρυθμό μεταβολές που συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα, τους ωκεανούς την κρυόσφαιρα και την βιόσφαιρα. Η κλίμακα αυτών των πρόσφατων μεταβολών στο κλιματικό σύστημα και η παρούσα κατάσταση πολλών παραμέτρων στο κλιματικό σύστημα είναι πρωτοφανής για τον πλανήτη όχι μόνο εδώ και πολλούς αιώνες αλλά εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια. Η κλιματική αλλαγή που προκαλεί ο άνθρωπος προκαλεί πολλά ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα σε κάθε περιοχή του πλανήτη.
Εξελίσσονται ταυτόχρονα διάφορα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον πλανήτη. Ποιες είναι οι προβλέψεις που έχουμε αυτή την στιγμή; Πρέπει να θεωρούμε ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα αποτελούν πλέον μέρος της ζωής από εδώ και πέρα και θα είναι αυτά τα φαινόμενα ολοένα και πιο έντονα όσο περνούν τα χρόνια;
Σύμφωνα με το IPCC υπολογίζοντας κάθε πιθανό σενάριο για τα επίπεδα εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα συνεχίσει να αυξάνεται συνεχώς τα επόμενα τριάντα έτη. Αν δεν υπάρξει άμεση πολύ δραστική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και των άλλων βλαβερών αερίων τις επόμενες δεκαετίες η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους δύο βαθμούς Κελσίου.
Πολλές μεταβολές στο κλιματικό σύστημα διογκώνονται σε άμεση συνάρτηση με την αύξηση της θερμοκρασίας τον πλανήτη. Εμφανίζονται όλο πιο συχνά και με όλο και μεγαλύτερη ένταση καύσωνες, κατακρημνίσεις, ξηρασίες, τροπικοί κυκλώνες, μείωση στους θαλάσσιους πάγους της Αρκτικής και της μόνιμης παγοκάλυψης σε διάφορες περιοχές της Γης.
Απαντώντας λοιπόν στην ερώτηση σας η απάντηση είναι ότι πράγματι θα πρέπει να αναμένουμε τα επόμενα χρόνια ακραία καιρικά φαινόμενα. Το πρόσφατο κύμα καύσωνα στην Ευρώπη είναι ένα παράδειγμα του τι θα βιώνουμε από εδώ και πέρα αν δεν κάνουμε κάτι για να μειώσουμε τις εκπομπές βλαβερών αερίων.
Πιστεύετε ότι η ανθρωπότητα κάνει μια πραγματικά σοβαρή προσπάθεια για να καταπολεμήσει τις αιτίες που προκαλούν την κλιματική αλλαγή ή απλά τα κράτη πραγματοποιούν κάποιες ανούσιες τελικά διεθνείς διασκέψεις στις οποίες λαμβάνονται ορισμένες χαμηλού επιπέδου αποφάσεις τις οποίες τελικά ούτε αυτές καταφέρνουν να υλοποιήσουν;
Αυτό που περιγράψατε είναι μια ερώτηση που απευθύνεται κυρίως στην επιτροπή κλιματικής αλλαγής του ΟΗΕ. Όσον αφορά τον ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι να παρέχει επιστημονικά δεδομένα για το κλιματικό σύστημα και να συνεργάζεται με διάφορες χώρες για να αυξάνουμε συνεχώς την ακρίβεια των καιρικών προβλέψεων. Υπάρχουν χώρες που έχουν θέσει ως βασική τους προτεραιότητα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αλλά θα πρέπει και οι πολίτες σε όλο τον κόσμο να ψηφίζουν ηγέτες που έχουν ως προτεραιότητα τους την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευτούμε από τα ακραία καιρικά φαινόμενα αλλά και για να καταπολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή γενικότερα;
Ένας από τους στόχους του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού είναι να βελτιώσουμε τα συστήματα πρόβλεψης σε διάφορες χώρες ώστε να κάνουν έγκαιρες προβλέψεις εμφάνισης ακραίων φαινομένων. Στη διάσκεψη COP-21 στο Παρίσι αρκετές χώρες αποφάσισαν να συνεργαστούν για την δημιουργία του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης Climate Risk and Early Warning Systems (CREWS). Ο μηχανισμός αυτός έχει στόχο την ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης πρόβλεψης ακραίων καιρικών φαινομένων στις αναπτυσσόμενες και πιο ευάλωτες για διαφόρους λόγους χώρες ώστε διασώζονται ανθρώπινες ζωές και να προστατεύονται οι κατοικίες και γενικότερα όσα χρειάζονται οι άνθρωποι αυτών των περιοχών για να ζήσουν. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες έχει ζητήσει από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό να παρουσιάσει ένα σχέδιο για την ανάπτυξη τέτοιου είδους συστημάτων στην επόμενη διάσκεψη για το κλίμα που γίνει το Νοέμβριο στην Αίγυπτο και να ηγηθεί στην υλοποίηση αυτού του στόχου.
