Οι κυβερνήσεις των μεγαλύτερων κρατών του κόσμου παραδέχονται πλέον ότι οι κλιματικές αλλαγές είναι το ίδιο επικίνδυνες με έναν αστεροειδή που μπορεί να αφανίσει κάθε μορφή ζωής όταν συγκρουστεί με τη Γη.
Στη διάσκεψη του Πόζναν, ωστόσο, οι παραπειστικές κινήσεις της διεθνούς διπλωματίας δεν υποδηλώνουν πρόθεση για λήψη εστιασμένων πρωτοβουλιών αντιμετώπισης της κλιματικής απειλής, παρατηρεί το βρετανικό περιοδικό.
Υπό αυτές τις συνθήκες, δύσκολα μπορεί κανείς να ελπίζει στην επίτευξη διεθνούς συμφωνίας για τον καθορισμό στόχων εκπομπών στη σύνοδο της Κοπεγχάγης τον ερχόμενο Δεκέμβριο, η οποία θεωρείται καθοριστική για την έκβαση της προσπάθειας των Ηνωμένων Εθνών να «δροσίσουν» τον πλανήτη.
Στη διάσκεψη του Πόζναν οι εντυπώσεις ήταν ανάμικτες: συγκρατημένη αισιοδοξία εν όψει της αλλαγής στάσης που διακηρύσσει η κυβέρνηση Ομπάμα, δυσαρέσκεια (από φτωχούς και «πράσινους») μετά την άρνηση της Ιαπωνίας και του Καναδά να αναλάβουν πιο αποφασιστικές δεσμεύσεις και, τέλος, οι υψηλές απαιτήσεις της Κίνας για μετάδοση της τεχνολογίας από τα πλούσια στα υπόλοιπα κράτη.
Στην εκπνοή της διάσκεψης, μάλιστα, ευφορία πλημμύρισε τις κυβερνήσεις των μικρών νησιωτικών κρατών που απειλούνται από την άνοδο της στάθμης των θαλασσών όταν έμαθαν ότι οι ίδιες –και όχι κάποιος διεθνής φορέας- θα έχουν τον έλεγχο του ταμείου που θα τις βοηθήσει να προσαρμοστούν στον θερμότερο πλανήτη. Η διάθεσή τους σκοτείνιασε, βέβαια, μόλις συνειδητοποίησαν ότι δεν προβλέπονται πρόσθετα κεφάλαια προς αυτή την κατεύθυνση.
Όσο δύσκολό και αν μοιάζει να συντεθεί ένα παγκόσμιο μωσαϊκό, ενθαρρυντικές είναι οι μεμονωμένες δράσεις όπως αυτές των κρατών της Λατινικής Αμερικής, τα οποία δεσμεύτηκαν για εντυπωσιακές μειώσεις εκπομπών. Ωστόσο, όσο δραστικά και να κινηθούν οι αστυνομικές αρχές των χωρών αυτών για την καταστολή των παράνομων δράσεων που επιβαρύνουν το περιβάλλον –όπως η αποψίλωση δασών- δεν μπορεί να ελπίζει κανείς σε ουσιαστικό αποτέλεσμα όσο το κέρδος συνδέεται άρρηκτα με το κέρδος.
Μπορεί οι ηγέτες της ΕΕ να άφησαν ανέγγιχτους τους στόχους για τις κλιματικές αλλαγές στη διάσκεψη στις 11-12 Δεκεμβρίου, προώθησαν όμως τον προαιρετικό χαρακτήρα των δεσμεύσεων που υπονομεύει τους παγιωμένους στόχους. Παρά τις υποχωρήσεις υπέρ των χωρών βαριάς βιομηχανίας και τους νεοαφιχθέντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η τελική συμφωνία δεν άφησε κανέναν ευχαριστημένο, σύμφωνα με τον Economist.
Η νέα συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα κράτη μέλη της ΕΕ παρέμεινε πιστή στους υφιστάμενους στόχους προσφέροντας ωστόσο «δωράκια» στις χώρες που φοβούνται ότι η προσήλωση στην αρχή των «ρυπογόνων κρατών» ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους ηλεκτρισμού ή στην εξορία της βαριάς βιομηχανίας σε χώρες όπως οι ασιατικές, με αποτέλεσμα να αντιτεθούν στις δραστικές μειώσεις εκπομπών στη διάσκεψη της Κοπεγχάγης. Ο λόγος που παραχωρήθηκαν τα εν λόγω «δωράκια» ήταν να αναγκαστούν οι περισσότερο ρυπογόνες χώρες να εξαγοράσουν τα δικαιώματα εκπομπών άλλων χωρών.
Σύμφωνα με τους γραφειοκράτες της ΕΕ, ο πλειστηριασμός αδειών εκπομπών δεν υπονομεύει τα οφέλη του πακέτου μέτρων: η αρχή μείωσης των εκπομπών CΟ2 τηρείται με τον καθορισμό πλαφόν στην έκδοση αδειών. Το ανώτατο αυτό όριο πρόκειται να μειώνεται κάθε χρόνο μετά το 2013 προκειμένου να υποστηριχθούν οι τιμές του CO2 που ορίζονται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων Θερμοκηπίου της ΕΕ.
Με αυτές τις παραχωρήσεις, όμως, υπάρχει κίνδυνος διαιώνισης αρκετών «παράδοξων». Οι μεγάλες επιχειρήσεις ενέργειας που απολαμβάνουν δικαιώματα δωρεάν εκπομπών, για παράδειγμα, μετακυλίουν κανονικά το κόστος για την εξαγορά δικαιωμάτων στους πελάτες τους. Η εκχώρηση δικαιωμάτων δωρεάν εκπομπών έχει, επίσης, ως αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων των κυβερνήσεων για επενδύσεις σε πράσινο. Επιπλέον, αρκετές φιλελεύθερες αγορές ανησυχούν ότι τα μέτρα καταπολέμησης των κλιματικών αλλαγών για αναδιανομή των χρημάτων εντός της ΕΕ θα δυσχεράνουν τις διεθνείς συνομιλίες. Είναι δυσκολότερο πλέον να φέρει κανείς αντίρρηση στην Κίνα και την Ινδία γνωρίζοντας ότι αναζητούν «μεταφορείς» χρημάτων στο όνομα της «αλληλεγγύης», καταλήγει ο Economist.
