Ο κόσμος εξακολουθεί να είναι «θλιβερά απροετοίμαστος» για οποιαδήποτε έκτακτη υγειονομική ανάγκη, μη έχοντας «ούτε με την ικανότητα να τερματίσει την τρέχουσα πανδημία στο εγγύς μέλλον ούτε να αποτρέψει την επόμενη».
Αυτό είναι το συμπέρασμα μελέτης του Παγκόσμιου Συμβουλίου Παρακολούθησης Ετοιμότητας, το οποίο έχει συγκληθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Όπως αναφέρεται, υπάρχουν «ελάχιστα στοιχεία» ότι αντλήθηκαν τα σωστά μαθήματα από την κρίση του κορωνοϊού, παρά τις απώλειες σχεδόν 5 εκατομμυρίων ανθρώπινων ζωών παγκοσμίως.
Η μελέτη, που κυκλοφόρησε την Τρίτη, κατηγορεί τους «γεωπολιτικούς διαχωρισμούς» και την τάση όσων διαθέτουν εξουσία να διαπραγματεύονται κεκλεισμένων των θυρών και χωρίς τη συμμετοχή εκείνων που επηρεάζονται περισσότερο. Όπως τονίζεται, οι ανεπάρκειες ξεκίνησαν «από την κορυφή», κάνοντας λόγο για «δηλώσεις προθέσεων», περιορισμένα μέτρα για την διαχείριση της πανδημίας και ασύνδετη λήψη αποφάσεων από τους παγκόσμιους φορείς.
Η ανισότητα στην πρόσβαση των εμβολίων
Στο «πιο κραυγαλέο παράδειγμα δυσλειτουργίας», οι διαιρέσεις και ο ανταγωνισμός μεταξύ των χωρών διεύρυναν το χάσμα στα επίπεδα εμβολιασμού μεταξύ των πλούσιων και των φτωχότερων χωρών, γεγονός που με τη σειρά του συνέβαλε στην εμφάνιση νέων παραλλαγών του ιού.
Περίπου το 63% των πολιτών των χωρών υψηλού εισοδήματος έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου, αλλά μόνο το 4,5% στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, ανέφερε το συμβούλιο.
Υποδεικνύοντας ότι κάποιοι εξακολουθούν να αποτυγχάνουν να κατανοήσουν πόσο διασυνδεδεμένος είναι ο κόσμος, το διοικητικό συμβούλιο τόνισε πώς οι πλουσιότερες χώρες συνέχισαν να προσφέρουν δωρεές εμβολίων και απαραίτητου εξοπλισμού αντί να υποστηρίζουν παραγωγικές ικανότητες, μεταφορές τεχνολογίας και δικαιότερες διατάξεις σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία για να βοηθήσουν τον φτωχό κόσμο.
Ο Elhadj As Sy, συμπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, είπε ότι ενώ οι επιστημονικές πρόοδοι όπως η ανάπτυξη εμβολίων αποτελούν αιτία υπερηφάνειας, «πρέπει να νιώθουμε βαθιά ντροπή για πολλές τραγωδίες - συσσώρευση εμβολίων, καταστροφικές ελλείψεις οξυγόνου στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, η γενιά των παιδιών που στερούνται της εκπαίδευσης, η κατάρρευση των εύθραυστων οικονομιών και των συστημάτων υγείας».
«Εάν δεν αλλάξουμε πορεία-ακόμα και με τα αποτελέσματα των αποτυχιών μας να μας κοιτούν κατάματα- θα έχουμε σπαταλήσει μια σπάνια και φευγαλέα ευκαιρία να εφαρμόσουμε τις απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές», συνέχισε.
Τι προτείνεται
Μεταξύ μιας σειράς συστάσεων, το συμβούλιο προέτρεψε τη δημιουργία ενός ισχυρότερου ΠΟΥ «με περισσότερους πόρους, εξουσία και υπευθυνότητα». Είναι «ο μόνος οργανισμός με την εντολή και τη νομιμότητα να ηγείται της παγκόσμιας ετοιμότητας και ανταπόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για την υγεία», αλλά δεν έχει τους πόρους και την εξουσία για να εκπληρώσει αυτή τη λειτουργία.
Για να βοηθηθούν οι χώρες να γίνουν πιο ανθεκτικές σε μελλοντικές πανδημίες, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας συλλογικός μηχανισμός χρηματοδότησης εντός της Παγκόσμιας Τράπεζας, προτείνεται επίσης. Οι εκτιμήσεις υποδεικνύουν ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση εκκίνησης και ετήσιες συνεισφορές όχι μόνο από χώρες αλλά και από τον ιδιωτικό τομέα, για να διασφαλιστεί ότι το ποσό συγκεντρώνεται κάθε χρόνο.
Ο ΠΟΥ και άλλοι διεθνείς φορείς θα πρέπει επίσης να αναπτύξουν μια «πλατφόρμα επιτήρησης σε πραγματικό χρόνο με μηχανισμούς κοινής χρήσης δεδομένων και [βιολογικών] δειγμάτων», για την αντιμετώπιση «μεγάλων κενών στις ικανότητες επιτήρησης και ανταπόκρισης στον κόσμο», καθώς και στην ικανότητά της να παράγει, να κατασκευάζει και να αναπτύσσει τους απαραίτητους πόρους, φάρμακα και εξοπλισμό, τόνισε το συμβούλιο.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Financial Times