Από την έντυπη έκδοση
Του Πάνου Φ. Κακούρη
[email protected]
Μία από τις βασικές επιδιώξεις της κυβέρνησης στην αέναη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς είναι να παύσει η εξαίρεση των ANFAs και των SMPs κατά τον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος σε όρους μεταμνημονιακής εποπτείας. Όταν όμως εκδηλώνεται αδυναμία υλοποίησης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, πώς θα πειστούν οι δύσπιστοι θεσμοί ότι θα υλοποιήσουμε με επιτυχία ένα επιπλέον επενδυτικό πακέτο; Σήμερα, η χώρα εισπράττει από τα ANFAs και SMPs το ποσό του 1,28 δισ. ευρώ, που καταχωρείται μεν στα έσοδα του προϋπολογισμού, αλλά δεν «μετράει» όταν πρόκειται να υπολογιστεί το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, σε όρους μεταμνημονιακής εποπτείας. Η κυβέρνηση επιδιώκει να ενταχθούν στη μέτρηση του δημοσιονομικού αποτελέσματος τα συγκεκριμένα ποσά και επιχειρεί έξυπνα να παρακάμψει τις αντιρρήσεις των εταίρων.
Προτείνει στους θεσμούς όπως τα συγκεκριμένα έσοδα να μετράνε κανονικά στον υπολογισμό του πλεονάσματος, υπό τον όρο πως θα διατίθενται για τη χρηματοδότηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Επιτυγχάνεται έτσι έμμεση, αλλά ουσιαστική, μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων κατά 0,6% του ΑΕΠ και στην ουσία ο στόχος από 3,5% του ΑΕΠ μειώνεται σε 2,9% του ΑΕΠ. Αυτό είναι το καλό σενάριο, αλλά είναι θεωρητικό, και στη θεωρία, όπως έχουμε αποδείξει ως χώρα, τα πάμε αρκετά καλά. Στην πράξη υστερούμε. Τα στοιχεία υλοποίησης του κρατικού προϋπολογισμού του 2019 κατέγραψαν μια ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη. Το ύψος το ΠΔΕ για το 2019 είχε οριστεί σε 6.750 εκατ. ευρώ.
Αρχικά, τον περασμένο Νοέμβριο περικόπηκε κατά 600 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε σε 6.150 εκατ. ευρώ, αλλά τελικά διαπιστώθηκε πως ούτε αυτοί οι πόροι μπορούσαν να απορροφηθούν και έτσι το ΠΔΕ περιορίστηκε σε 5.642 εκατ. ευρώ (αρνητικό ρεκόρ), ήτοι 1.108 εκατ. ευρώ κάτω από τον στόχο. Με απλά λόγια, έγιναν λιγότερες επενδύσεις κατά 1,1 δισ. ευρώ σε σχέση με εκείνες που είχαν προγραμματιστεί, ενώ εισπράχθηκαν και περίπου 1 δισ. ευρώ λιγότερα κοινοτικά κονδύλια. Οι λόγοι του εκτροχιασμού του ΠΔΕ είναι προς διερεύνηση και προς αποφυγήν επανάληψης. Από το υπουργείο Οικονομίας τα ρίχνουν στους δήμους και γενικά στους ΟΤΑ. Βέβαια, τα έργα των ΟΤΑ είναι μια άλλη ιστορία.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια προκήρυξη του Δήμου Περιστερίου που είχε δημοσιευτεί, αδιόρθωτη, στη Διαύγεια, τον Νοέμβριο του 2017. Στο τμήμα της προκήρυξης με τις προδιαγραφές του διαγωνισμού είχε προστεθεί μια παρένθεση με την οδηγία: «Κώστα τις έχουν οι προμηθευτές που θέλουμε; αλλιώς προσάρμοσε το». Η συγκεκριμένη υπόδειξη διέλαθε της προσοχής του συντάκτη της προκήρυξης και δημοσιεύτηκε ατόφια στη Διαύγεια. Ελπίζουμε να το έχουν ξεχάσει στις Βρυξέλλες.
