Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]

Μία πολύ κρίσιμη ημέρα ξημέρωσε σήμερα στη Βρετανία, καθώς οι Βρετανοί προσέρχονται στις κάλπες, για τρίτη φορά σε διάστημα τεσσάρων ετών. Οι ψηφοφόροι καλούνται να πάρουν μία πολύ δύσκολη απόφαση: Μπόρις Τζόνσον ή Τζέρεμι Κόρμπιν, δηλαδή Brexit ή νέο δημοψήφισμα. Αμφότεροι είναι μη δημοφιλείς. Κανένας από τους δύο  δεν φαίνεται να έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Καλούνται ωστόσο να ορίσουν το μέλλον της χώρας είτε οδηγώντας τη έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση είτε δίνοντας στους πολίτες τη δυνατότητα μίας δεύτερης ευκαιρίας να αποφασίσουν έχοντας πλέον καθαρότερη εικόνα του τι εστί Brexit. Το αποτέλεσμα θα είναι γνωστό αύριο το πρωί. Έως τότε, το μοναδικό δεδομένο είναι ότι οι ψηφοφόροι έχουν κουραστεί. Και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θέλουν όντως να τελειώνουν με το Brexit, τις εκλογές, τον διχασμό και το πολιτικό χάος που άνοιξε το «κουτί της Πανδώρας» το 2016.  

Σε αυτές τις βρετανικές εκλογές, τις πρώτες που διεξάγονται στην καρδιά του χειμώνα εδώ και περίπου 100 χρόνια, βρίσκει απόλυτη εφαρμογή το μη χείρον βέλτιστον. Ο μεν πρωθυπουργός και ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος Μπόρις Τζόνσον θωρείται από τους επικριτές του μη αξιόπιστος και άρα ανίκανος να πείσει τους ψηφοφόρους ότι είναι αυτός που θα μπορέσει να φέρεις εις πέρας το Brexit στις 31 Ιανουαρίου για να διαπραγματευτεί στη συνέχεια μία συμφέρουσα εμπορική συμφωνία. Ο δε ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν κατηγορείται ότι προσπαθεί να ακροβατήσει πάνω και στις δύο βάρκες – Leave και Remain – με αποτέλεσμα μάλλον να εξαγριώσει παρά να καθησυχάσει τους πολίτες.

Το πακέτο, σχολιάζουν ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές, φέρει πολλές ομοιότητες με τις αμερικανικές εκλογές του 2016, όταν οι Αμερικανοί ψηφοφόροι είχαν επίσης να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο μη δημοφιλείς πολιτικούς – τον νυν πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και την πρώην υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον.

Στην περίπτωση της Βρετανίας, προστίθεται η αφόρητη κούραση των ψηφοφόρων, οι οποίοι θέλουν επιτέλους να επιστρέψουν στην «κανονικότητα», έπειτα από τρεις εκλογικές αναμετρήσεις (2015, 2017, σήμερα), ένα δημοψήφισμα (2016), δύο αναβολές του Brexit, δύο συμφωνίες, δύο διαφορετικούς πρωθυπουργούς και έναν ατέρμονο διάλογο που δεν φαίνεται να καταλήγει πουθενά παρά μόνο  αποπροσανατολίζει την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση από τα πραγματικά προβλήματα και τη δύσκολη καθημερινότητα των πολιτών. Για όλους αυτούς τους λόγους, το «πακέτο» αυτών των εκλογών που ανοίγει πριν από τα Χριστούγεννα είναι ίσως το μοναδικό κάτω από το στολισμένο δέντρο που δεν έχουν καμία απολύτως αγωνία να ανοίξουν οι Βρετανοί φέτος, σχολιάζει ο Άντονι Ζάρκερ από το BBC.

Μπόρις Τζόνσον

Για τον Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος εξελέγη πρωθυπουργός από τα μέλη του Συντηρητικού Κόμματος τον περασμένο Ιούλιο, παίρνοντας τον θρόνο από την Τερέζα Μέι, είναι η πρώτη φορά που στέκεται απέναντι στους Βρετανούς ψηφοφόρους. Βρίσκεται στη θέση αυτή από δική του επιλογή. Οι πρόωρες εκλογές ήταν προϋπόθεση για τον ίδιο, προκειμένου να μπορέσει να περάσει από το διχασμένο βρετανικό κοινοβούλιο τη νέα συμφωνία την οποία διαπραγματεύτηκε με τις Βρυξέλλες. Στα μείον της προεκλογικής εκστρατείας του μετρά μία υπόσχεση που δεν κατάφερε να κρατήσει, το Brexit στις 31 Οκτωβρίου «πάση θυσία», το σχέδιό του για την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε. που όμως αφήνει ενδεχομένως εκτεθειμένη τη Βόρεια Ιρλανδία και μία γενικότερη ασάφεια όσον αφορά το πρόγραμμά του για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Στην πλην, οι επικριτές του προσθέτουν τη μη έκθεσή του στα μέσα ενημέρωσης προεκλογικά, σε μία προφανή προσπάθεια της ομάδας του να τον προστατεύσει από τον επικίνδυνο αφθορμητισμό του. Εν τέλει, αυτό δεν επετεύχθη. Στο παρά ένα των εκλογών, ο Μπόρις Τζόνσον κατάφερε να εκτεθεί αρνούμενος να κοιτάξει τη φωτογραφία ενός παιδιού στο πάτωμα ενός νοσοκομείου και επιλέγοντας να τραβήξει το κινητό του δημοσιογράφου που επέμενε να του τη δείξει.    

Τζέρεμι Κόρμπιν

Για τον Τζέρεμι Κόρμπιν είναι η δεύτερη φορά που ζητεί την ψήφο των πολιτών. Το 2017, στις πρόωρες εκλογές που είχε προκηρύξει για τους ίδιους περίπου λόγους η Τερέζα Μέι, ο ηγέτης των Εργατικών, με τον αέρα του νέου προσώπου, κατάφερε να αποδυναμώσει τους Τόρις και να πλήξει την αυτοδυναμία τους. Ο φρέσκος αέρας ωστόσο δεν μπορεί να τον σπρώξει αυτή τη φορά. Απεναντίας μοιάζει να κρύβεται κάπου μέσα στη θολή θέση του για το Brexit. Εθνικοποιήσεις και μαζικές επενδύσεις, κυρίως στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, κυριαρχούν στο πρόγραμμά του, το οποίο όμως δεν φαίνεται να πείθει, σύμφωνα αν μη τι άλλο με τη συντριπτική πλειονότητα των δημοσκοπήσεων.

Η τελευταία δημοσκόπηση που έδωσε στη δημοσιότητα την Τρίτη το ινστιτούτο YouGov εμφανίζει τους Συντηρητικούς να κερδίζουν την απόλυτη πλειοψηφία με 339 έδρες. Υπάρχει ασφαλώς πάντα το περιθώριο του λάθους, η ψήφος τακτικής και η ψήφος των νέων Βρετανών που έκαναν την επανάσταση το 2017 και πολλοί αναρρωτιούνται εάν θα την κάνουν και σήμερα. Στην περίπτωση που οι  Εργατικοί κάνουν την έκπληξη, το αποτέλεσμα θα είναι ξανά το ίδιο:  κανένα κόμμα δεν θα έχει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Η χώρα και το Brexit θα βρεθούν πίσω στην αφετηρία. Όποιο κόμμα ωστόσο και αν αναδειχτεί πρώτο, όποια συμμαχία και αν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, αυτή τη φορά θα πρέπει να πάρει αποφάσεις, διότι ο χρόνος τελειώνει και στο story του Brexit οι Βρετανοί θέλουν να βάλουν επιτέλους the end.