Η Επιτροπή δοκίμασε με επιτυχία έναν νέο μηχανισμό προώθησης της κινητικότητας για καλλιτέχνες και επαγγελματίες του τομέα του πολιτισμού. Το i-Portunus, μια πιλοτική δράση που χρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος της ΕΕ Δημιουργική Ευρώπη, είναι ένα απτό αποτέλεσμα της Νέας ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό η οποία εγκρίθηκε το 2018.

Ο επίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, κ. Tίμπορ Νάβρατσιτς, δήλωσε: «Είμαι περήφανος που εγκαινίασα αυτό το πρόγραμμα που είναι το πρώτο σε επίπεδο ΕΕ που βοηθά καλλιτέχνες και επαγγελματίες στον τομέα του πολιτισμού να αποκτήσουν εμπειρία στο εξωτερικό και να διαμορφώσουν νέες συμπράξεις με άλλους δημιουργούς εκτός συνόρων. Αυτό είναι σημαντικό για να αναπτυχθεί η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα στον τομέα του πολιτισμού και τον δημιουργικό τομέα στην Ευρώπη, αφού πρόκειται για τομείς που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις οικονομίες μας και τις κοινωνίες μας».

Για να λάβουν οικονομική ενίσχυση από το i-Portunus, οι υποψήφιοι έπρεπε να έχουν θέσει έναν συγκεκριμένο και σαφή στόχο, όπως η ανάπτυξη διεθνούς συνεργασίας, η δέσμευση να μείνουν στον τόπο που θα παρουσίαζαν το έργο τους ή να συνδέσουν τα επαγγελματικά τους σχέδια με τη χώρα προορισμού. Μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου 2019 υποβλήθηκαν από καλλιτέχνες και επαγγελματίες στον τομέα του πολιτισμού περισσότερες από 3.200 αιτήσεις για ενίσχυση.

Τα σχόλια από τους συμμετέχοντες και η ανάδραση από τους πολιτιστικούς τομείς ήταν ιδιαίτερα θετικά. Το i-Portunus είχε μεγαλύτερη απήχηση σε νέους και πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες. Σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις 15 και 16 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν μερικοί από τους καλλιτέχνες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα καθώς και σημαντικοί φορείς που εκπροσωπούν τομείς όπως η μουσική, το θέατρο, ο χορός, τα Φεστιβάλ και η λογοτεχνία, καθώς και εθνικά και διεθνή πολιτιστικά ιδρύματα όπως το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Ίδρυμα, για να συζητήσουν πώς μπορεί να βελτιωθεί το πρόγραμμα. Οι συζητήσεις θα αποτελέσουν τη βάση για τη διατύπωση συστάσεων που θα παρουσιάσουν τα ενδιαφερόμενα μέρη στην Επιτροπή στο τέλος της δράσης.

Το 2020 η Επιτροπή θα επενδύσει άλλο 1,5 εκατ. ευρώ σε δύο παρόμοιες δοκιμές. Τα αποτελέσματα όλων των πιλοτικών σχεδίων και οι συστάσεις που θα διατυπωθούν θα καθορίσουν τη μόνιμη δράση στο πλαίσιο του προσεχούς προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» 2021-2027.

Τον Μάιο του 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την ανακοίνωσή της με τίτλο «Νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό», η οποία καθορίζει τους στόχους για τη συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ για τον πολιτισμό και προτείνει 25 δράσεις προτεραιότητας. Μία από αυτές είναι η ενθάρρυνση της «κινητικότητας των επαγγελματιών των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων». Στο πρόγραμμα εργασίας του 2018 για τη «Δημιουργική Ευρώπη» συμπεριλήφθηκε η ενίσχυση της διασυνοριακής κινητικότητας για τους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς, με σκοπό να δοκιμαστεί κλιμακωτά το 2019 και το 2020 ένας νέος μηχανισμός χρηματοδότησης, ο οποίος θα λειτουργεί σε τακτική βάση μετά το 2020 στο πλαίσιο του προσεχούς προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη».

Το i-Portunus είναι ένα βραχυπρόθεσμο πιλοτικό σχέδιο που επιλέχτηκε και χρηματοδοτείται από τη Δημιουργική Ευρώπη, το πρόγραμμα της ΕΕ που στηρίζει τον τομέα του πολιτισμού και τον οπτικοακουστικό τομέα στην Ευρώπη.

Για την υλοποίηση αυτής της νέας πρωτοβουλίας δημοσιεύτηκε το 2018 πρόσκληση υποβολής προσφορών. Ο επιτυχών υποψήφιος ήταν κοινοπραξία αποτελούμενη από το Goethe-Institut (Γερμανία), το Institut francais (Γαλλία), το τμήμα Nida Art της Ακαδημίας Τεχνών του Βίλνιους Nida Art Colony of Vilnius Academy of Arts (Λιθουανία) και την πλατφόρμα Izolyatsia (Ουκρανία). Το πιλοτικό σχέδιο ξεκίνησε τον Ιανουάριο και θα διαρκέσει έως τον Φεβρουάριο του 2020, οπότε η κοινοπραξία θα πρέπει να παρουσιάσει την αξιολόγησή της και συστάσεις πολιτικής.