Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]

Oι μεγάλες εταιρείες του λιανεμπορίου σε όλο τον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα είναι ευθυγραμμισμένες με τις ψηφιακές εξελίξεις και επενδύουν συστηματικά στις νέες τεχνολογίες, καθώς αντιλαμβάνονται τα οφέλη για τις οικονομικές τους επιδόσεις. 

Ωστόσο εάν διερευνήσει κανείς την κατάσταση σε όλο το φάσμα της ελληνικής αγοράς θα διαπιστώσει ότι δεν τρέχουν όλες οι επιχειρήσεις με την ίδια ταχύτητα. 

Σύμφωνα με τον ΣΕΠΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος) ο κλάδος του λιανεμπορίου είναι από τους πρώτους στην υιοθέτηση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών και το επιβεβαιώνει με την ωριμότητά του σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού. 

Σήμερα, οι κορυφαίοι επιχειρηματίες λιανικής, στην προσπάθειά τους να θέσουν τον καταναλωτή στο επίκεντρο και να βελτιώσουν την εμπειρία του χρήστη, έχουν ενσωματώσει στις δομές τους την τεχνολογία από την ψηφιακή αλυσίδα εφοδιασμού μέχρι τη χρήση «έξυπνης» τεχνολογίας λιανικής πώλησης. 

Αυτήν την ψηφιακή ωριμότητα αποτυπώνει έρευνα, σύμφωνα με την οποία περίπου το 81% των καινοτόμων εμπόρων ξεκίνησε ή ολοκλήρωσε τον ψηφιακό μετασχηματισμό, σε σύγκριση με μόλις το 55% εταιρειών από άλλους κλάδους. 

Η έρευνα, που διενήργησε η Forrester Consulting για λογαριασμό της SAP, δείχνει ότι οι καινοτόμες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου εκμεταλλεύονται αυτήν τη στιγμή έναν συνδυασμό «έξυπνων» τεχνολογιών, που τους βοηθάει να πετύχουν τους στόχους τους όσον αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό. 

Οι ερωτηθέντες θεωρούν το Internet of Things (88%), τα real-time analytics (86%) και το machine learning (84 %) ως τις αγαπημένες τους τεχνολογίες ψηφιακού μετασχηματισμού. 

Επιπλέον, η συντριπτική πλειοψηφία (92%) δηλώνει πως η πλήρης μετακίνηση των επιχειρηματικών διαδικασιών τους σε cloud θα τους επιτρέψει ευκολότερα να μετατρέψουν ψηφιακά όλο το οικοσύστημά τους. 

Η έρευνα διαπιστώνει ότι οι έμποροι βλέπουν το cloud ως παράγοντα-κλειδί για τις ψηφιακές προτεραιότητές τους και είναι πρόθυμοι να επενδύσουν περισσότερο σε αυτό, με σκοπό να υποστηρίξουν επιχειρηματικές διαδικασίες, όπως η υποδομή, η έρευνα και η ανάπτυξη, καθώς και το εμπόριο και οι πωλήσεις. 

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, το 97% των καινοτόμων επιχειρηματιών παρατηρεί βελτιωμένη παροχή υπηρεσιών και αποτελεσματικότητα, ενώ το 93% διαπιστώνει ότι έχει αποκτήσει μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Επίσης, το 93% των καινοτόμων επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου παρατηρεί μια αυξημένη ικανοποίηση των εργαζομένων, μέσω της αλληλεπίδρασης του cloud με το οικοσύστημα της επιχείρησής τους. 

Πάντως, ενώ οι εταιρείες του λιανεμπορίου βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της υιοθέτησης του cloud, ο κλάδος είναι ακόμη στα αρχικά στάδια της υιοθέτησής του, όσον αφορά την πλήρη μετακίνηση των διεργασιών του στο cloud. Όπως σημειώνεται στη μελέτη της Forrester, οι έμποροι αντιλαμβάνονται τα οφέλη (των λύσεων cloud), αλλά χρειάζονται βαθύτερη κατανόηση της προτεραιοποίησης, καθώς και του πώς μπορούν να ξεκινήσουν. 

Επίσης, σύμφωνα με την SAP, οι επιχειρηματίες που προσπαθούν συνεχώς να κατανοούν και να επικοινωνούν καλύτερα με τους καταναλωτές, τους προμηθευτές και τους συνεργάτες τους είναι σε πλεονεκτική θέση, ώστε να επωφεληθούν από τις λύσεις cloud. 

Σημειώνεται ότι η έρευνα «Emerging Opportunities to Deploy Industry Processes in the Cloud», που δημοσίευσε πριν από λίγο καιρό ο ΣΕΠΕ, υλοποιήθηκε από τη Forester Consulting, κατόπιν ανάθεσης της SAP και σε αυτήν συμμετείχαν 135 decision-makers του κλάδου του λιανικού εμπορίου από εννέα χώρες, προκειμένου να αξιολογηθεί το ενδιαφέρον τους στο cloud.

Οι τάσεις στην ελληνική αγορά

Μελετώντας ειδικότερα τις τάσεις στην εγχώρια αγορά αναφορικά με τον βαθμό υιοθέτησης νέων τεχνολογιών και νέων εργαλείων από εταιρείες retail, διαπιστώνεται ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός «τρέχει» με τουλάχιστον τρεις ταχύτητες. 

Όπως εξηγεί στη «N» η Αλεξάνδρα Χριστοπούλου - Chief Executive Officer, ClientIQ, στην πρώτη ταχύτητα είναι οι εταιρείες που έχουν ήδη υιοθετήσει ένα σύνολο ψηφιακών εργαλείων και έχουν εισέλθει σε φάση scale up, με στόχο να μεγιστοποιήσουν την προστιθέμενη αξία από τις επενδύσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Στην κατηγορία αυτή συναντάμε στη συντριπτική πλειονότητα μεγάλες επιχειρήσεις με σημαντική έκθεση στη διεθνή αγορά (π.χ. πολυεθνικούς οργανισμούς, χρήστες πολυεθνικών σημάτων, κ.ά.) με λύσεις που κάποιες φορές είναι και εισαγόμενες. Στη δεύτερη ταχύτητα είναι οι επιχειρήσεις που είτε τώρα σχεδιάζουν είτε είναι σε φάση υλοποίησης του ψηφιακού τους μετασχηματισμού. Και εδώ συναντάμε κυρίως μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις. Και, τέλος, είναι οι επιχειρήσεις εκείνες όπου ο βαθμός υιοθέτησης νέων τεχνολογιών και ψηφιακών εργαλείων παρουσιάζει υστέρηση και αφορά στην πλειονότητα μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις. 

Ρωτήσαμε την κ. Χριστοπούλου για τον βαθμό υιοθέτησης νέων τεχνολογιών ειδικότερα από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ποιες είναι οι προκλήσεις γι’ αυτή τη μερίδα της αγοράς. 

Όπως μας λέει, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι στα πολύ αρχικά στάδια και εστιάζει κυρίως στην προσπάθεια των επιχειρήσεων να αξιοποιήσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Ένας καθοριστικός λόγος, κατά τη γνώμη μου, που έχει συμβάλει στην υστέρηση αυτή, είναι το γεγονός ότι οι διαθέσιμες τεχνολογικές λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού είναι αρκετά δαπανηρές και η υιοθέτησή τους συνεπάγεται κόστη που συνήθως είναι απαγορευτικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ειδικά στο ασταθές οικονομικό περιβάλλον που διανύουμε», προσθέτει.

Τα ψηφιακά εργαλεία

Σχετικά με τη χρήση εργαλείων στην πράξη, διαπιστώνεται ότι στην ελληνική αγορά τα ψηφιακά εργαλεία τα οποία υιοθετούν περισσότερο οι επιχειρήσεις στο πλαίσιο του ψηφιακού τους μετασχηματισμού είναι το engagement μέσω social media, οι πλατφόρμες e-commerce για την ανάπτυξη ηλεκτρονικών καταστημάτων, καθώς βλέπουμε έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων να υιοθετούν omnichannel στρατηγική, συστήματα CRM και προγραμμάτων επιβράβευσης, τα οποία συνεισφέρουν καθοριστικά στο brick-and-mortar retail να συλλέξει δεδομένα καταναλωτικής συμπεριφοράς και στοιχεία επικοινωνίας πελατών, ενώ σημαντικό έδαφος κερδίζουν και οι εφαρμογές κινητών τηλεφώνων (mobile apps) με στόχο σταδιακά να αναπτυχθεί το proximity based marketing. Ωστόσο, όπως τονίζει η κ. Χριστοπούλου, παρά το γεγονός ότι όλα τα παραπάνω εργαλεία παρέχουν στις επιχειρήσεις πλούσια δεδομένα για την καταναλωτική συμπεριφορά των πελατών τους, συνεχίζουμε να παρατηρούμε υστέρηση στην υιοθέτηση εργαλείων advanced analytics, εργαλεία καθοριστικά για την παροχή εξατομικευμένων προτάσεων και παροχών προς τους καταναλωτές, που αποτελεί και το κυρίαρχο ζητούμενου του λιανεμπορίου σήμερα. 

Ένα άλλο ενδιαφέρον θέμα έχει να κάνει με το έλλειμμα επικαιροποιημένων στατιστικών στοιχείων για τη διείσδυση των παραπάνω τεχνολογιών - εργαλείων στην αγορά, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Κατά την άποψη της κ. Χριστοπούλου, πραγματοποιούνται κατά καιρούς μελέτες (είτε από εταιρείες είτε από εκπαιδευτικά ιδρύματα) που προσπαθούν να καταγράψουν τις τάσεις που επικρατούν γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό του retail και τον βαθμό υιοθέτησης ψηφιακών εργαλείων από τις επιχειρήσεις. Από την έρευνα της RIS (Retail Info Systems) σε συνεργασία με την Gartner, για τις τεχνολογικές τάσεις στο retail της Αμερικής, φαίνεται ότι 3 στις 10 επιχειρήσεις είναι στη φάση του σχεδιασμού του ψηφιακού τους μετασχηματισμού, περίπου 25% των εταιρειών είναι σε φάση υλοποίησης, 3 στις 10 επιχειρήσεις είναι σε φάση scale up, ενώ ένα ποσοστό 15% των επιχειρήσεων δεν έχει ξεκινήσει τον ψηφιακό του μετασχηματισμό, με τις βασικές προτεραιότητες να είναι η ενοποιημένη εμπειρία του πελάτη μεταξύ φυσικού και ηλεκτρονικού καταστήματος (σε ποσοστό 54%), και το personalized marketing με στόχο την αύξηση της πιστότητας των πελατών (σε ποσοστό 51%).