Η Γαλλία αναλαμβάνει από τις 17 Μαΐου την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης, με κύρια αποστολή να βγάλει τον πανευρωπαϊκό οργανισμό υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη κρίση με τη Ρωσία, που εισέρχεται σε κρίσιμο στάδιο.
«Η γαλλική προεδρία έρχεται σε μία στιγμή δύσκολη για τον διεθνή οργανισμό», παραδέχεται ο Γάλλος πρεσβευτής Ζαν-Μπατίστ Ματέι, μόνιμος εκπρόσωπος της Γαλλίας στο 47μελές Συμβούλιο της Ευρώπης.
Δημιουργήθηκε για να δώσει ζωή στα ανθρώπινα δικαιώματα σε μία κατεστραμμένη από τον πόλεμο ευρωπαϊκή ήπειρο και η 70ή επέτειος της ίδρυσής του είναι η ευκαιρία για να υπενθυμίσει τις επιτυχίες του, όπως η λειτουργία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και τις δυσκολίες χρηματοδότησης και λειτουργίας που αντιμετωπίζει.
Στις 25 Ιουνίου, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης θα εκλέξει τον νέο γενικό γραμματέα που θα διαδεχθεί τον Νορβηγό Τόρμπγιορν Γιάγκλαντ. Δύο είναι οι υποψήφιοι που εξασφαλίζουν συναίνεση: ο αντιπρόεδρος της βελγικής κυβέρνησης Ντιντιέ Ρεντέρ και η υπουργός Εξωτερικών της Κροατίας Μαρίγια Πεϊτσίνοβιτς Μπούριτς.
Όμως, η εκλογή αυτή είναι πιθανόν να γίνει το σημείο μη επιστροφής στην κρίση ανάμεσα στον οργανισμό και την Ρωσία.
Για να απαντήσει στην προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης στέρησε το 2014 στους Ρώσους βουλευτές του δικαιώματος ψήφου. Η Μόσχα απάντησε εφαρμόζοντας την πολιτική της κενής έδρας. Και από το 2017, η Ρωσία δεν καταβάλλει τη συμβολή της στον ετήσιο προϋπολογισμό του Συμβουλίου της Ευρώπης, συμβολή που ανέρχεται σε 33 εκατομμύρια ευρώ, αφήνοντας να πλανάται ο κίνδυνος μείωσης των μέσων και των λειτουργιών του οργανισμού.
Οι Ρώσοι μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης δεν ψηφίζουν πλέον εδώ και πέντε χρόνια για την εκλογή των δικαστών του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ούτε για την εκλογή του επιτρόπου ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εκλογή του επόμενου γενικού γραμματέα μπορεί να γίνει η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι. Εάν οι Ρώσοι δεν μπορούν να ψηφίσουν, η Μόσχα απειλεί να αποχωρήσει από τον πανευρωπαϊκό οργανισμό.
«Δραματική αλλαγή»
Βάσει της υπόθεσης αυτής, τα 144 εκατομμύρια των Ρώσων πολιτών θα στερηθούν το δικαίωμα προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Αυτό θα συνιστά δραματική αλλαγή γι’ αυτούς, αφού δεν θα έχουν κανέναν τρόπο σύνδεσης με την ευρωπαϊκή δικαστική τάξη», δήλωσε ο Τόρμπγιορν Γιάγκλαντ στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP).
«Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ανάγκη τη Ρωσία, όπως η Ρωσία και οι Ρώσοι έχουν ανάγκη το Συμβούλιο της Ευρώπης, πράγμα που προϋποθέτει ότι τα δικαιώματά της ως κράτους-μέλους πρέπει να γίνουν σεβαστά, αλλά επίσης ότι η Ρωσία θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στον οργανισμό», προειδοποίησε χθες ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.
Ο χρόνος πιέζει για την εξεύρεση λύσης που θα ικανοποιήσει τη Μόσχα χωρίς να θίξει χώρες, όπως η Ουκρανία ή οι βαλτικές χώρες, που καταγγέλλουν «ρωσικό εκβιασμό», και χωρίς να δοθεί η εντύπωση επικύρωσης της προσάρτησης της Κριμαίας, που θεωρείται «παράνομη» από το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Η Φινλανδία ελπίζει να δώσει τη σκυτάλη της προεδρίας στη Γαλλία έχοντας εξασφαλίσει μία συμφωνία επί νέας εσωτερικής διαδικασίας στις 17 Μαΐου, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της υπουργικής επιτροπής του Συμβουλίου στο Ελσίνκι.
«Αυτό κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν μπορούμε να εγγυηθούμε ότι θα καταλήξει σε συμφωνία μέχρι τον Ιούνιο», προειδοποίησε ο Ζαν-Μπατίστ Ματέι.
Εκτός του ρωσικού θέματος, η Γαλλία έχει θέσει τρεις «προτεραιότητες» για την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η πρώτη προτεραιότητα είναι η ενίσχυση του ευρωπαϊκού συστήματος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ακολουθεί η αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας.
Η Γαλλία θέλει επίσης να συμβάλει στην προσαρμογή του Συμβουλίου της Ευρώπης στην εποχή του, θέτοντας την ψηφιακή επανάσταση και την τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Πηγή: ΑΜΠΕ, AFP
