Από την έντυπη έκδοση
Της Nατάσας Στασινού
[email protected]
Οι αρτηρίες μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα από την καρδιά στο υπόλοιπο σώμα. Αν φράξουν, το σοκ στον οργανισμό είναι άμεσο και ο κίνδυνος θανάτου αυξημένος. Τα Στενά του Ορμούζ χαρακτηρίζονται συχνά ως η σπουδαιότερη πετρελαϊκή «αρτηρία» στον πλανήτη, αφού απ' αυτά περνάει το αργό των μεγάλων παραγωγών του Περσικού Κόλπου, για να φτάσει στους πιο διψασμένους για ενέργεια καταναλωτές σε Ασία και Ευρώπη. Το 20% της συνολικής κατανάλωσης παγκοσμίως και σχεδόν το 35% του πετρελαίου που διακινείται με θαλάσσιες μεταφορές εξαρτώνται από τον πορθμό των 29 ναυτικών μιλίων σε πλάτος.
Αν φράξει, το σοκ των τιμών θα είναι τέτοιο, που τα σενάρια «θανάτου» της όποιας ελπίδας για ανάκαμψη της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας δεν θα αργήσουν. Ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε να ρισκάρει ασκώντας τη μέγιστη πίεση στη χώρα που λόγω της θέσης της έχει τον κύριο έλεγχο της αρτηρίας. Το Ιράν απειλεί να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, όπως έχει κάνει επανειλημμένα και στο παρελθόν, χωρίς να κάνει την απειλή του πράξη. Γι’ αυτό και μέχρι στιγμής η απειλή δεν πυροδοτεί ιδιαίτερη ανησυχία.
Ωστόσο απέναντι σε έναν εντελώς απρόβλεπτο Αμερικανό πρόεδρο, που σπάνια ακολουθεί συμβουλές και προειδοποιήσεις συνεργατών του, και που λαμβάνει αποφάσεις με παγκόσμιο αντίκτυπο ακόμη και ύστερα από ένα ολιγόλεπτο τηλεφώνημα με άλλον ηγέτη, μπορεί και η Τεχεράνη να επιλέξει την τακτική της δυσάρεστης έκπληξης. «Το Ιράν βλέπει τα Στενά του Ορμούζ ως το μόνο ισχυρό χαρτί που έχει στα χέρια του. Ως ένα “χαρτί Τραμπ” θα έλεγε κανείς. Είναι επόμενο λοιπόν να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να το παίξει», εξηγεί στο MarketWatch o Rockford Weitz, καθηγητής του πανεπιστημίου Tufts.
Τόσο η Κίνα, που έσπευσε να καταδικάσει τη μονομερή ενέργεια της Ουάσιγκτον για ολικό πετρελαϊκό εμπάργκο στο Ιράν, όσο και η Ευρώπη, που φρόντισε να διαχωρίσει τη θέση της, δηλώνοντας ότι θα στηρίξει έως τέλους την πολυμερή πυρηνική συμφωνία, φοβούνται ότι το ιρανικό καθεστώς μπορεί όντως να ακολουθήσει «στρατηγική Τραμπ». Δεν είναι σαφές τι περιθώρια έχουν και πόσο γρήγορα μπορούν να δράσουν, αλλά είναι βέβαιο ότι θα προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να προλάβουν το «έμφραγμα».
