Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Η Ευρωζώνη μόλις πρόσφατα ανέκαμψε από ύφεση. Παρ’ όλα αυτά τίθενται πολλά ερωτήματα για το πόσο καλά προετοιμασμένη είναι για μία νέα κρίση.
Τα βλέμματα όλων φυσικά είναι στραμμένα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία, όπως έχει αποδείξει, διαθέτει την πιο ισχυρή γραμμή άμυνας απέναντι σε μία οικονομική επιβράδυνση. Το θέμα όμως είναι ότι ο επικεφαλής της, Μάριο Ντράγκι, θα δώσει τα σκήπτρα στον διάδοχό του στις 31 Οκτωβρίου, οπότε λήγει η θητεία του. Και το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν ο νέος πρόεδρος θα είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για να βγάλει την Ευρωζώνη από την κρίση. Κάτι που δεν μπορεί να θεωρείται βέβαιο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ονόματα κάποιων υποψήφιων διαδόχων του που έχουν ακουστεί και τα οποία, στην πλειονότητά τους, παραπέμπουν σε θιασώτες πιο αυστηρών πολιτικών, αντίθετους σε κάποια ανορθόδοξα μέτρα. Ειδικά σε μία περίοδο που η συμβολή από τις κυβερνήσεις, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν με μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, δεν υφίσταται.
Για παράδειγμα, ο Γενς Βάιντμαν, πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ, της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, έχει επανειλημμένως αμφισβητήσει τα προγράμματα αγοράς ομολόγων. Το 2016 είχε μάλιστα δηλώσει ότι το τεράστιο πρόγραμμα αγοράς ενεργητικού προσεγγίζει επικινδύνως τη νομισματική χρηματοδότηση κρατικών ελλειμμάτων, κάτι που θεωρείται παράνομο από τις ευρωπαϊκές συνθήκες.
Βεβαίως, ο Βάιντμαν δεν αντιτίθεται σε άλλα μη συμβατικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των αρνητικών επιτοκίων. Πιθανόν να χαμηλώσει τους τόνους και να μην παραμείνει τόσο «γεράκι», στην περίπτωση που ηγηθεί της ΕΚΤ. Πιθανόν επίσης οι ηγέτες της Ευρωζώνης να επιλέξουν έναν υποψήφιο περισσότερο πρόθυμο να χρησιμοποιήσει το «οπλοστάσιο» του Ντράγκι. Στους υποψηφίους έχει ακουστεί και το όνομα του Μπενουά Κερέ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, καθώς και το όνομα του Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας. Ο Όλι Ρεν και ο Έρκι Λιικάνεν, νυν και πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Φινλανδίας, θεωρούνται πιο μετριοπαθείς.
Η επιλογή προσώπου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Ο Ντράγκι έχει αποδείξει ότι η αποτελεσματικότητα της ΕΚΤ σε μία περίοδο επιβράδυνσης ή κρίσης εξαρτάται περισσότερο από την ηγεσία της παρά από τα χρηματοοικονομικά εργαλεία της. Για τον λόγο αυτό, οι ηγέτες της Ευρωζώνης θα πρέπει να διασφαλίσουν την ικανότητα της κεντρικής τράπεζας της Ευρωζώνης να επιτελεί με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο το έργο της. Και πρωτίστως να παραμείνει ανεξάρτητη και να μην καθοδηγείται από επιταγές ισχυρών οικονομιών.
