Έκκληση για επιστροφή στις θεμελιώδεις ιδέες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απευθύνουν ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ και ο Έλληνας ομόλογός του, Προκόπης Παυλόπουλος, με κοινό άρθρο τους που δημοσιεύεται στη Frankfurter Allgemeine Zeitung, με την ευκαιρία της επίσκεψης του πρώτου στην Αθήνα.
«Σε μια περίοδο που ο αυταρχικός τρόπος σκέψης γοητεύει πολλούς και παραδοσιακοί σύμμαχοι απομακρύνονται από εμάς, αποτελεί ιστορικό καθήκον να διαφυλάξουμε και να ενισχύσουμε την ενωμένη Ευρώπη», γράφουν οι δύο πρόεδροι στην εφημερίδα της Φραγκφούρτης. Οι δύο άνδρες τονίζουν τη σημασία του τόπου συνάντησής τους, την Αθήνα, η οποία, όπως σημειώνουν, «αντιπροσωπεύει όσο κανένας άλλος τόπος στην Ευρώπη τις βαθιές κοινές μας ρίζες, οι οποίες εκτείνονται πολύ πιο πέρα από τις γερμανοελληνικές σχέσεις. Η σημερινή Ευρώπη είναι αδιανόητη χωρίς την ελληνική κληρονομιά, χωρίς την Αθηναϊκή Δημοκρατία ενός Περικλή».
Οι κ. Παυλόπουλος και Σταϊνμάιερ προειδοποιούν για τους κινδύνους που διατρέχει η δημοκρατία και τονίζουν την ανάγκη να δίνονται καθημερινές μάχες για τη διαφύλαξή της. «Σε πρωτοφανή βαθμό από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου οι αξίες και πεποιθήσεις μας βρίσκονται υπό πίεση. Αυταρχικοί τρόποι σκέψης που θεωρούσαμε ξεπερασμένους μετά την κατάρρευση του ολοκληρωτισμού, επανέρχονται πάλι στο προσκήνιο... […] Η Ε.Ε. δεν γίνεται πλέον αντιληπτή από πολλούς ως ιστορικό κεκτημένο, ως εγγυήτρια της ειρήνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ευημερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης», επισημαίνουν οι δύο πρόεδροι, προειδοποιώντας ότι αυτή η εξέλιξη θα πρέπει να «ταρακουνήσει» ιδιαίτερα την Ελλάδα και τη Γερμανία.
Όπως σημειώνουν «και για τις δύο χώρες το ειρηνευτικό εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης υπήρξε η απάντηση στις πολύ διαφορετικές πλάνες στην ιστορία της κάθε μιας από τις χώρες μας. Για τη Γερμανία ήταν ο δρόμος της επιστροφής στην κοινότητα των κρατών μετά την αδιανόητη πολιτισμική ρήξη του εθνικοσοσιαλισμού. Στην περίπτωση της Ελλάδας επρόκειτο για τη διεύρυνση της δημοκρατίας μετά τη βάναυση στρατιωτική δικτατορία. Και μέσα από αυτά απορρέει σήμερα για εμάς μια εντελώς προσωπική ευθύνη για την επιτυχία αυτού του μοναδικού εγχειρήματος».
Οι δύο πρόεδροι υπογραμμίζουν τους στενούς δεσμούς που έχουν αναπτυχθεί ανάμεσα σε Ελλάδα και Γερμανία με το πέρασμα των δεκαετιών, ωστόσο τονίζυν ότι η κοινή ιστορία των δύο χωρών περιλαμβάνει, εκτός από πολλά σημεία ακμής, και πολλά καταστροφικά γεγονότα. «Διατηρούμε αρμονικές και στενές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις. Και πάνω από όλα είναι οι αμέτρητες ανθρώπινες σχέσεις που συνδέουν τις χώρες μας. Όμως αυτή η φιλία ήταν κάθε άλλο παρά αυτονόητη» γράφουν οι δύο άνδρες, επισημαίνοντας την ευθύνη για διαφύλαξη της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας που απορρέει «ειδικά από το επώδυνο κεφάλαιο των σχέσεών μας».
«Χρειαζόμαστε αυτήν την κοινή Ευρώπη στον κόσμο του σήμερα περισσότερο και πιο επειγόντως από πριν. […] Πρέπει να διαφυλάξουμε αυτήν την ενωμένη Ευρώπη και όπου είναι εφικτό να την ενισχύσουμε – αυτό είναι το ιστορικό μας καθήκον» προσθέτουν, τονίζοντας την ανάγκη επιστροφής στις αξίες που στήριξαν την Ε.Ε. μέχρι σήμερα, «στις θεμελιώδεις αρχές, στις κοινές πολιτιστικές και πνευματικές ρίζες και στην αλληλεγγύη των μελών της».
Στο τραπέζι οι επανορθώσεις
Στο μεταξύ, το ζήτημα της διεκδίκησης γερμανικών πολεμικών επανορθώσεων που θέτει εκ νέου η ελληνική πλευρά απασχολεί τον γερμανικό Τύπο, ο οποίος συνδέει την ανακίνηση του ζητήματος με τη συγκυρία της επίσκεψης του Γερμανού προέδρου Σταϊνμάιερ στην Αθήνα.
«Η Ελλάδα διατυπώνει για μία ακόμη φορά αξιώσεις για καταβολή επανορθώσεων – ακριβώς με την επίσκεψη του ομοσπονδιακού προέδρου Σταϊνμάιερ», γράφει η Münchner Merkur στην ηλεκτρονική της έκδοση. Η εφημερίδα του Μονάχου κάνει λόγο για διεκδίκηση χρηματικού ποσού που μπορεί να φθάσει μέχρι και τα 376 δισ. ευρώ, επικαλούμενη προηγούμενο δημοσίευμα της εφημερίδας Bild που βασίστηκε στο περιεχόμενο της έκθεσης της Διακομματικής Επιτροπής για τη Διεκδίκηση των γερμανικών Αποζημιώσεων, η οποία πρόκειται να δημοσιευθεί προσεχώς.
«Μετά από οκτώ και πλέον χρόνια πολιτικής λιτότητας και μεταρρυθμίσεων η Ελλάδα εξήλθε στα μέσα Αυγούστου από τον μηχανισμό διάσωσης της Ε.Ε.. Το αποτέλεσμα αυτής της χρονικής περιόδου είναι πάντως απογοητευτικό. Η κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα μπόρεσε μεν να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα, ωστόσο οι αποφασιστικές μεταρρυθμίσεις δεν μπόρεσαν να υλοποιηθούν προκειμένου να τονωθεί και πάλι η ελληνική οικονομία», γράφει η Münchner Merkur και προσθέτει: «Η κυβέρνηση Τσίπρα ενδέχεται να αποτύχει. Και ήδη διατυπώνεται μια νέα αξίωση: η Γερμανία καλείται να καταβάλει επανορθώσεις για το διάστημα της παραμονής των ναζί στην Ελλάδα, (σ.σ. και διατυπώνεται) σε μια στιγμή που συμπίπτει με την επίσκεψη του γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ».