Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Τις οριακές αντοχές του φαίνεται ότι πλέον έχει εξαντλήσει το σύστημα υγείας στη χώρα, το οποίο παλεύει να κερδίσει το στοίχημα του εξορθολογισμού, ξεπερνώντας παθογένειες και αναζητώντας το «θαύμα» εκείνο που θα επιτρέψει την εξασφάλιση πόρων. Η χώρα, έστω και τυπικά, μετά το καλοκαίρι θα βρίσκεται εκτός της ασφυκτικής επιτροπείας των θεσμών και τότε θα μπορέσει σε κάποιο βαθμό να επαναδιαπραγματευτεί κάποιες σημαντικές παραμέτρους στην πολιτική υγείας, με κυριότερη την αύξηση του προϋπολογισμού των δαπανών.
Είναι γεγονός πως οι συνολικές δημόσιες δαπάνες για τα φάρμακα δεν επαρκούν. Το επίπεδο των 9 δισ. ευρώ ή ως ποσοστό κάτι λίγο πάνω από 5% δεν επαρκεί και μπορεί να φαίνεται ίσως μικρό, αλλά ένα επιπλέον 0,5% του ΑΕΠ είναι σχεδόν 900 εκατ. ευρώ, τα οποία το σύστημα τα έχει ανάγκη. Τα έχει ανάγκη όχι μόνο για να μειωθούν οι επιβαρύνσεις της φαρμακοβιομηχανίας και των ιδιωτών παρόχων, αλλά και για να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση σε νέες καινοτόμες θεραπείες. Επίσης για να εξασφαλιστεί μια αξιοπρεπής στελέχωση στο σύστημα, ειδικά στο χώρο της ΠΦΥ, όπου για πρώτη φορά μετά από χρόνια γίνεται μια πιο οργανωμένη προσπάθεια, με σημαντικά προβλήματα και αμφισβητήσεις από την ιατρική κοινότητα όμως.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2016, η δημόσια χρηματοδότηση για δαπάνες υγείας αυξήθηκε τη χρονιά εκείνη στα 9.034,7 εκατ. ευρώ έναντι 8.420,1 εκατ. ευρώ το 2015. Βέβαια, παρά την άνοδο, η αξία των δημοσίων παροχών απέχει δραματικά από τα 14.920,8 εκατ. ευρώ του 2010.
Την ίδια στιγμή σχετικά με τις ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα νοικοκυριά, είτε μέσω ιδιωτικής ασφάλισης είτε μέσω ιδίας εισφοράς, κατέβαλαν 5.625,4 εκατ. ευρώ το 2016 από τα 5.765 εκατ. ευρώ το 2015 και έναντι 6.614,4 εκατ. ευρώ το 2010. Από τα παραπάνω λοιπόν προκύπτει ότι η συνολική δαπάνη (δημόσια συν ιδιωτική) διαμορφώθηκε στα 14.727,3 εκατ. ευρώ το 2016 έναντι 14.447,6 εκατ. ευρώ το 2015.
Όμως τα προηγούμενα είναι απλά νούμερα, τα οποία και αναπροσαρμόζονται συχνά. Αυτό που απαιτείται για το σύστημα υγείας είναι να μην αναγκάζεται ο πωλητής να βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη και οι πάροχοι να μην αιφνιδιάζονται σταθερά, με τη δικαιολογία ότι επιχειρείται η εξυγίανση του κλάδου. Είναι πλέον καιρός η δημόσια πολιτική για την υγεία να απεγκλωβιστεί από τις κομματικές εξαρτήσεις. Ίσως το παράδειγμα μιας διακομματικής επιτροπής, σταθερής για τη χάραξη της επίσημης κυβερνητικής πολιτικής, όπως έγινε και στην Ιρλανδία να ήταν μια λύση σωστή.
Και με βάση αυτή την ανεξάρτητη επιτροπή να μεθοδεύονται οι μεταρρυθμίσεις, ειδικά σε τομείς όπως οι αξιολογήσεις των τεχνολογιών υγείας, το περίφημο ΗΤΑ, που αποτελεί το κύριο στοίχημα για τον εξορθολογισμό των δαπανών.