Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
H 19η Οκτωβρίου 1987 ήταν μια από τις «μαύρες Δευτέρες» στην ιστορία της Wall Sreet, με τον βιομηχανικό Dow Jones να χάνει μέσα σε μία μόλις συνεδρίαση 22,6%. Η 19η Οκτωβρίου συνέβη πολύ κοντά στην επέτειο της πρώτης «Μαύρης Δευτέρας» της 28ης Οκτωβρίου 1929, την ημέρα που σηματοδότησε την απαρχή του χρηματιστηριακού κραχ και της Μεγάλης Ύφεσης.
Τριάντα χρόνια αργότερα, η 19η Οκτωβρίου βρίσκει τη Wall Street να διανύει μια από τις καλύτερες περιόδους ευφορίας στην ιστορία της. Το επονομαζόμενο «ράλι Τραμπ», χάρη στις δεσμεύσεις του νέου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών για φοροελαφρύνσεις και χαλάρωση ρυθμιστικού πλαισίου, είναι το έβδομο ισχυρότερο στην ιστορία των Αμερικανών προέδρων, μετά το ράλι επί προεδρίας Κένεντι.
Ο Dow Jones, καταρρίπτοντας το ένα ιστορικό ρεκόρ μετά το άλλο, κατάφερε να ξεπεράσει και το φράγμα των 23.000 μονάδων, κατακτώντας το πέμπτο κατά σειρά ορόσημο 1.000 μονάδων από τον Νοέμβριο, τότε που ο Τραμπ εξελέγη πρόεδρος. Για να διανύσει την τελευταία «απόσταση» των 1.000 μονάδων, o Dow χρειάστηκε μόλις 76 ημέρες. Στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, που συνολικά έχει κρατήσει πάνω από οκτώ χρόνια, η κεφαλαιοποίηση του αμερικανικού χρηματιστηρίου έχει αυξηθεί πάνω από 3 τρισ. δολ. Και αυτό παρά τη γεωπολιτική αστάθεια και τις εστίες πολιτικών κινδύνων σε διάφορες γωνιές της Γης: από τις απειλές της Βόρειας Κορέας για πυρηνικό πόλεμο, μέχρι την κρίση στην Ισπανία, μετά το δημοψήφισμα υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας.
Το ισχυρό αφήγημα που επιλέγουν οι επενδυτές δεν έχει να κάνει με τις πολιτικές εξελίξεις, αλλά με την πορεία της οικονομίας. Η ισχυρή παγκόσμια ανάπτυξη, σε συνδυασμό με τον ήπιο, κάτω του στόχου πληθωρισμό, επιτρέπουν στις κεντρικές τράπεζες να μην πειράξουν προς το παρόν τη ρευστότητα σχεδόν δέκα τρισ. δολαρίων που έχουν ρίξει στις αγορές από την εποχή της κρίσης.
Τι κι αν οι αποτιμήσεις παραείναι υψηλές, τι κι αν πληθαίνουν οι προειδοποιήσεις περί «φούσκας» ή -στην καλύτερη περίπτωση- απότομης διόρθωσης, τι κι αν ο κόσμος γύρω μας αλλάζει και λαμβάνει απειλητική μορφή. Ο φόβος μετατρέπεται σε απληστία και η αγωνία των επενδυτών μήπως χάσουν το μεγάλο πάρτι επισκιάζει τυχόν προβληματισμούς για το επόμενο κραχ. Υπάρχουν, φυσικά, και οι διαφορετικές απόψεις, εκείνων που κρίνουν υπερβολικές τις προειδοποιήσεις περί απότομης προσγείωσης. Το αντίθετο μάλιστα, θεωρούν ότι το ράλι στη Wall Street θα συνεχιστεί, με τον Dow να κατακτά πολύ σύντομα ακόμη μία κορυφή. Τριάντα χρόνια μετά, οι Δευτέρες του 2017 δεν είναι μαύρες. Είναι ημέρες γιορτής.
