Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
H παγκόσμια οικονομία έχει γυρίσει σελίδα, έχοντας αφήσει πίσω της την πιστωτική κρίση και τη μεγάλη ύφεση. Το νέο κεφάλαιο υπόσχεται δυναμική ανάπτυξη, με ρυθμούς 3,5% φέτος και 3,6% το 2018, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Το ΔΝΤ την επόμενη εβδομάδα θα δώσει στη δημοσιότητα τη φθινοπωρινή έκθεση για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, η οποία αναμένεται να είναι «ακόμη πιο αισιόδοξη», όπως διαβεβαίωσε και η ίδια η γενική διευθύντρια του Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ.
Η κυκλική ανάκαμψη σε επενδύσεις και εμπόριο στις ανεπτυγμένες οικονομίες, ειδικά σε Ευρώπη και Ιαπωνία, τροφοδοτεί ταχύτερη του αναμενομένου ανάπτυξη, τόνισε σε ομιλία της στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Πίσω όμως από την οικονομική ευφορία κρύβονται βαθύτερα προβλήματα, που απειλούν τον κοινωνικό ιστό, με σημαντικότερο την ανισότητα. Η επίμονα χαμηλή ανάπτυξη από την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 έχει εντείνει το πρόβλημα της ανισότητας, παραδέχεται και η ίδια η επικεφαλής του ΔΝΤ. Η ρόδινη εικόνα μιας οικονομίας που ανεβάζει ταχύτητα δεν είναι πλέον αρκετή. Και αυτό διότι το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών παραμένει. Στοιχεία της Credit Suisse δείχνουν ότι σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πλούτου βρίσκεται στα χέρια των εκατομμυριούχων, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% του συνολικού πληθυσμού, με το 70% των φτωχών του πλανήτη να μοιράζονται μόλις το 2%.
Στη φθινοπωρινή σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, που πραγματοποιείται την επόμενη εβδομάδα, οι υπουργοί Οικονομικών και κεντρικοί τραπεζίτες δεν θα χρειαστεί να ασχοληθούν με τον «γρίφο» της ανάπτυξης. Θα πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία και να εστιάσουν στα βαθύτερα προβλήματα, που εγκυμονούν τον κίνδυνο να οδηγήσουν σε μια νέα κρίση, με απρόβλεπτες συνέπειες. Το ζητούμενο είναι μια οικονομία που προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους. Αυτό ήταν και το «μήνυμα» των ψηφοφόρων στην κάλπη του βρετανικού δημοψηφίσματος και των αμερικανικών εκλογών το 2016. «Η παγκόσμια οικονομία δεν αποφέρει καρπούς για όλους», ήταν το συμπέρασμα του Αμερικανού γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς, με αφορμή τις επιλογές των Βρετανών και των Αμερικανών. Ποια είναι η λύση στο γρίφο της ανισότητας; Για τον Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και πρώην οικονομολόγο του ΔΝΤ, η ιδανική είναι η καλύτερη αναδιανομή πλούτου μέσω φόρων και μεταβιβάσεων, καθώς και ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση.
Οι πρώτες σελίδες αυτού του κεφαλαίου περιγράφουν μια λαμπρή, σχεδόν «χρυσή» εποχή. Ο επίλογος δεν έχει ακόμη γραφτεί. Και είναι στο χέρι αυτών που αποφασίζουν για τη μοίρα των λαών να φροντίσουν να έχει happy end.
