Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Με τις πληγές του Brexit ακόμη ανοιχτές, μια νέα κρίση «πυρηνικών διαστάσεων» απειλεί την Ευρώπη: Ο λόγος για το δημοψήφισμα για την απόσχιση της Καταλονίας από το ισπανικό κράτος την 1η Οκτωβρίου. Η κεντροδεξιά κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι έχει κηρύξει παράνομη τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος επικαλούμενη το Ισπανικό Σύνταγμα και έχει δώσει εντολή να συλληφθούν οι 712 δήμαρχοι που πρωτοστατούν στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος(!), με την αστυνομία να εντέλλεται να κατασχέσει τις 6.000 περίπου κάλπες οι οποίες φέρεται να έχουν αποθηκευτεί σε μυστική τοποθεσία!
Η επιθυμία για αυτονόμηση έχει βαθιές ιστορικές και πολιτισμικές ρίζες στην Καταλονία, η οποία έχει δική της γλώσσα. Την εθνική ημέρα της Καταλονίας (11/09) τιμάται η κατάληψη της Βαρκελώνης το 1714 από τον στρατό του Φιλίππου του Ε’, του πρώτου Ισπανού μονάρχη της δυναστείας των Βουρβόνων. Η Καταλονία κηρύχθηκε αυτόνομη περιφέρεια με την ανακήρυξη της Ισπανικής Δημοκρατίας το 1931 και βρέθηκε στο επίκεντρο του ισπανικού εμφυλίου την περίοδο 1936-39, με τη δικτατορία του Φράνκο να καταστέλλει βίαια την καταλανική αυτονομία, γλώσσα και πολιτισμό. Με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, δόθηκε στην Καταλονία το 1979 αυτονομία με αναγνώριση των Καταλανών ως ξεχωριστή εθνότητα και τα καταλανικά να γίνονται δεύτερη επίσημη γλώσσα μαζί με τα ισπανικά.
Με δεδομένο τον μεγάλο βαθμό εθνικής, διοικητικής και πολιτικής αυτονομίας, ξενίζει η αυξανόμενη διάθεση των Καταλανών για πλήρη ανεξαρτησία. Αιτία για την έξαρση του καταλανικού αυτονομιστικού κινήματος δεν είναι άλλη από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και τα ισπανικά δημοσιονομικά προβλήματα που ανέδειξαν το χάσμα μεταξύ περιφέρειας και κέντρου.
Η Καταλονία είναι η πλουσιότερη περιφέρεια της Ισπανίας, συνεισφέροντας το 20% του ΑΕΠ και το μεγαλύτερο μέρος των ισπανικών εξαγωγών. Παρά ωστόσο τον πλούτο, οι Καταλανοί πληρώνουν περί τα 17 δισ. ευρώ στο ισπανικό κράτος. Η πλούσια Καταλονία διαθέτει το μεγαλύτερο χρέος από όλες τις ισπανικές αυτόνομες περιφέρειες, 13,476 εκατ. ευρώ, 38% του συνολικού χρέους των 17 αυτόνομων περιφερειών, με τους Καταλανούς να παραπονούνται ότι οι φόροι τους δεν έχουν την ανταπόδοση που θα έπρεπε από την κεντρική κυβέρνηση και ότι η οικονομική τους αυτονομία είναι ασθενέστερη και απ’ αυτήν της Χώρας των Βάσκων.
Στην περίπτωση ενός «ναι» στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, η τοπική κυβέρνηση απειλεί να προχωρήσει σε μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, με άγνωστο το τι μέλλει γενέσθαι…
Πληθαίνουν τα ευρωπαϊκά… exit. Και οι κρίσεις…
