Από την έντυπη έκδοση
Της Aγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Για αρκετές δεκαετίες η Σαουδική Αραβία είχε το γενικό πρόσταγμα στον ΟΠΕΚ. Οι υπόλοιπες χώρες - μέλη ακολουθούσαν τις επιθυμίες του Ριάντ ως προς τα επίπεδα της παραγωγής και τη συνολική στρατηγική του Οργανισμού.
Φαίνεται όμως ότι οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν αλλάξει, με τη φωνή της Σαουδικής Αραβίας να μην είναι πλέον τόσο ισχυρή στους κόλπους του ΟΠΕΚ και με τη θέση του Ιράκ και του Ιράν να ενισχύονται. Το άλλοτε πανίσχυρο καρτέλ εμφανίζεται διχασμένο, σε μια εποχή που η έως τώρα στάση των μεγάλων πετρελαιοπαραγωγών χωρών δεν έχει καταφέρει να συγκρατήσει την κατρακύλα των τιμών του αργού.
Μέσα σε μία διετία η τιμή του άλλοτε «μαύρου χρυσού» έχει υποχωρήσει πάνω από 50%, κάτω από τα 50 δολάρια το βαρέλι, τη στιγμή που τον Ιούνιο του 2014 ξεπερνούσε τα 110 δολάρια το βαρέλι.
Το φθηνό πετρέλαιο «καίει» τις οικονομίες των χωρών που εξαρτώνται από τις εξαγωγές του. Κοινή επιδίωξή τους μια πρωτοβουλία που θα συμβάλει στην ανάκαμψη των τιμών. Και αυτό είναι το ζητούμενο για τη σημερινή, κρίσιμη συνεδρίαση στη Βιέννη. Οι χώρες - μέλη του καρτέλ, που ελέγχουν σχεδόν το 40% της παγκόσμιας πετρελαϊκής αγοράς, είχαν καταλήξει τον Σεπτέμβριο σε συμφωνία επί της αρχής για μείωση της παραγωγής κοντά στα 33 εκατ. βαρέλια ημερησίως, από 33,80 εκατ. βαρέλια, για πρώτη φορά έπειτα από μία οκταετία. Στη σημερινή συνεδρίαση υποτίθεται ότι θα βάλουν την τελική «σφραγίδα» στη συμφωνία, με ταυτόχρονη συνεισφορά και μεγάλων πετρελαιοπαραγωγών κρατών εκτός ΟΠΕΚ, όπως η Ρωσία. Η λογική του αμοιβαίου συμφέροντος δείχνει προς την κατεύθυνση μιας συναινετικής απόφασης.
Στο παιχνίδι όμως της εξουσίας οι κανόνες είναι πιο περίπλοκοι, θολώνοντας το «τοπίο». Υπό αυτές τις συνθήκες είναι αμφίβολο εάν οι μεγάλες εξαγωγικές δυνάμεις θα καταφέρουν να παραμερίσουν τις διαφορές τους. Η αγορά διακρίνει πιθανότητες 30% οι 14 χώρες του ΟΠΕΚ να συμφωνήσουν σε μέτρα για «πάγωμα» ή μείωση της παραγωγής. Σε περίπτωση που οι εκπρόσωποι των χωρών φύγουν από τη Βιέννη με άδεια χέρια, είναι σχεδόν δεδομένο το σοκ που θα υποστούν οι ενεργειακές αγορές. Αναλυτές της Goldman δεν αποκλείουν πτώση του αργού ακόμη και κάτω από τα 40 δολάρια το βαρέλι, με ορατό το σενάριο επιστροφής τους στο ναδίρ 12 ετών που είχαν αγγίξει τον Φεβρουάριο. Εάν, πάλι, Σαουδική Αραβία, Ιράν και Ιράκ αποδεχθούν τις νέες ισορροπίες στο εσωτερικό του ΟΠΕΚ, τότε ανοίγουν τον δρόμο για μείωση της παραγωγής, αλλά και για νέα σελίδα στην Ιστορία.
