Του Κώστα Δεληγιάννη
Αύριο το πρωί θα γνωρίζουν οι επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) κατά πόσο το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Schiaparelli κατάφερε να προσεδαφισθεί με ασφάλεια στον Άρη. Το σκάφος ξεκίνησε πριν από λίγες ώρες την κάθοδό του, ωστόσο η ραδιοεπικοινωνία του με τη Γη διακόπηκε λίγα λεπτά πριν την προβλεπόμενη άφιξή του στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.
Λαμβάνοντας τα ίδια ραδιοσήματα, ο δορυφόρος Mars Express, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, επιβεβαίωσε στις 21:30 ώρα Ελλάδας πως το Schiaparelli σταμάτησε να εκπέμπει κατά την κάθοδό του. Έτσι, για να μπορέσουν πλέον οι επιστήμονες να διαπιστώσουν ποια ήταν η τύχη του διαστημοπλοίου, θα πρέπει να αναλύσουν τα τηλεμετρικά δεδομένα που συνέλεξε για το Schiaparelli το «μητρικό» του σκάφος Trace Gas Orbiter (TGO), το οποίο το μετέφερε μέχρι τον Κόκκινο Πλανήτη.
Όπως ανακοίνωσε πριν από λίγο οι υπεύθυνοι της ESA, η ανάλυση των δεδομένων δεν αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από αύριο το πρωί. Έτσι, κατά πάσα πιθανότητα, η επιτυχία ή αποτυχία της προσεδάφισης θα ανακοινωθεί στην συνέντευξη Τύπου που έχει προγραμματίσει η ESA στις 11:00 ώρα Ελλάδας.
Με το Schiaparelli, πρωταρχικός στόχος της ESA και της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος (Roscosmos), που επίσης συμμετέχει στη σχεδίαση και την υλοποίηση της αποστολής, είναι να δοκιμασθούν στην πράξη τεχνολογίες οι οποίες θα επιτρέψουν στο ρομποτικό όχημα ExoMars rover να προσεδαφισθεί τέσσερα χρόνια αργότερα με ασφάλεια στον Κόκκινο Πλανήτη.
Για να αγγίξει με ασφάλεια στο έδαφος του Άρη, το σκάφος διαθέτει μία θερμική ασπίδα, ενώ είναι προγραμματισμένο ώστε στη συνέχεια να μειώσει την ταχύτητα καθόδου με τη βοήθεια ενός αλεξίπτωτου. Λίγο πριν φτάσει στο έδαφος, αν δεν υπήρξε κάποιο απρόοπτο, θα πρέπει να πυροδότησε τέσσερις προωθητήρες για να επιβραδυνθεί ακόμη περισσότερο.
Αν αποδειχθεί πως το σχέδιο δεν εξελίχθηκε όπως είχε προγραμματισθεί, τότε θα πρόκειται για ένα πλήγμα για την ESA. Εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία έχει αποτύχει και το 2003 να προσεδαφίσει ένα μη επανδρωμένο όχημα στον Άρη, καθώς το Beagle-2 έχασε την επαφή του με το Κέντρο Ελέγχου κατά τη διάρκεια της καθόδου του στον Κόκκινο Πλανήτη.
Όπως αποκαλύφθηκε τον Ιανουάριο του 2015, το σκάφος δεν συνετρίβη στον Άρη, αλλά δεν κατάφερε να αναπτύξει και τα τέσσερα ηλιακά του πάνελ. Έτσι, δεν μπόρεσε ποτέ να τεθεί σε λειτουργία η αντένα του, για να στείλει και να λάβει ραδιοσήματα από τη Γη.
Ανεξάρτητα πάντως από την τύχη του σκάφους, η αποστολή της ESA και της Roscosmos θεωρείται επιτυχημένη ως προς το βασικό σκέλος της, το οποίο ήταν να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη το Trace Gas Orbiter. Ο λόγος είναι πως TGO έχει αναλάβει να φέρει σε πέρας το επιστημονικό σκέλος της αποστολής, μελετώντας μεταξύ άλλων την αρειανή ατμόσφαιρα, ώστε να μετρήσει τις συγκεντρώσεις μεθανίου.
Έτσι, όπως ανακοίνωσε πριν από λίγο η ESA, το σκάφος περιστρέφεται ήδη γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη, ακολουθώντας την προγραμματιζόμενη πορεία.