Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Από την εμφάνιση έως την «προϋπηρεσία» σε ριάλιτι, πολλά ωθούσαν στο να δει κανείς την υποψηφιότητα Τραμπ ως «αστείο». Ο ίδιος έκανε ό,τι μπορούσε να το αποδείξει. Ρατσιστικά παραληρήματα, θαυμασμός για αυταρχικούς ηγέτες, γκάφες.
Και μετά ήρθαν οι αποκαλύψεις για την πολυετή φοροαποφυγή, το ηχητικό με τις χυδαίες εκφράσεις για τις γυναίκες, η απόσυρση στήριξης από στελέχη, το τελευταίο «τοξικό» ντιμπέιτ. Είναι ακόμη όρθιος. Γιατί; Γιατί υπόσχεται κάτι τελείως διαφορετικό από την αντίπαλό του, άκρως ελκυστικό για πολλούς Αμερικανούς - και όχι μόνο. Υπόσχεται τείχη: στα σύνορα, στην οικονομία, στην εξωτερική πολιτική. Τείχη, που θα προστατεύσουν απέναντι σε κάθε είδους απειλή του «ανοιχτού κόσμου».
Οι ειδικοί προειδοποιούν για ολίσθηση των ΗΠΑ στον αυταρχισμό και τον απομονωτισμό, για όξυνση των εντάσεων με χώρες- «αντιπάλους», κυριαρχία της διχαστικής ρητορικής, οικονομικό πλήγμα. O Nτόναλντ Τραμπ, όμως, δεν απευθύνεται σε εκείνους. Και οι άνθρωποι στους οποίους απευθύνεται έχουν «χορτάσει» από τις κρίσεις των ειδικών.
Οι υποστηρικτές του δεν είναι ένα ενιαίο σύνολο. Δεν είναι όλοι εθνικιστές, ξενόφοβοι, περιθωριακοί ή χαμηλού μορφωτικού επιπέδου. Το κίνητρο για ορισμένους είναι η ανασφάλεια, η αίσθηση ότι το κράτος τους άφησε απροστάτευτους απέναντι στην παγκοσμιοποίηση ή στην τρομοκρατική απειλή. Είναι η απέχθεια απέναντι στο σύστημα και τις ελίτ, που απέτυχαν σε προβλέψεις και αθέτησαν υποσχέσεις. Είναι μία θολή επιθυμία αλλαγής, ανατροπής του κατεστημένου.
Το βλέπουμε και στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά το σύστημα της Δύσης -φιλελεύθερο, δημοκρατικό, καπιταλιστικό-, το οποίο προσέφερε επί δεκαετίες ευημερία, αμφισβητείται τόσο έντονα, παρατηρούσαν οι «New York Times». Δεν λύγισε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, απέφυγε τον γκρεμό στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Κι όμως η δυσφορία ήταν εκεί, τρώγοντας σιγά - σιγά τα θεμέλιά του. Λαϊκιστικές και ακραίες φωνές βρήκαν το βήμα που επιθυμούσαν και το εκμεταλλεύονται στο έπακρο. Και αυτό δεν θα αλλάξει σύντομα.
Ανεξάρτητα από το τι θα δείξει η κάλπη του Νοεμβρίου, ακόμη κι αν μία ήττα οδηγήσει τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικάνων για τα καλά εκτός πολιτικής σκηνής, οι συνθήκες, που καθιστούν τόσο ελκυστικό σε μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων το όραμά του, θα συνεχίσουν να είναι εδώ. Και εάν δεν τις αντιμετωπίσουμε, θα πούμε αναπόφευκτα: «Καλωσήλθατε στον κόσμο του Τραμπ».
