Του Κώστα Δεληγιάννη
«Πλώρη» για τον αστεροειδή Bennu έχει βάλει εδώ και λίγα 24ωρα το διαστημόπλοιο OSIRIS-Rex της NASA, καθώς λίγο μετά τα μεσάνυχτα της περασμένης Πέμπτης, και πιο συγκεκριμένα στις 2 ώρα Ελλάδας, εκτοξεύθηκε με επιτυχία από το ακρωτήριο Κανάβεραλ. Το ταξίδι του σκάφους αναμένεται να κρατήσει μέχρι το 2023, ώστε αφότου μελετήσει τον αστεροειδή, να συλλέξει περίπου 60 γραμμάρια σκόνης και πετρωμάτων από την επιφάνειά του, και στη συνέχεια να τα μεταφέρει πίσω στη Γη.
Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα της αμερικανικής υπηρεσίας διαστήματος για τη λήψη υλικού από έναν αστεροειδή, με τη NASA να ελπίζει πως η εξερεύνηση του διαστημικού βράχου θα αποκαλύψει μεταξύ άλλων σημαντικά στοιχεία για την προέλευση της ζωής στη Γη. Ωστόσο, το γεγονός ότι αποτελεί τον προορισμό μιας ιστορικής αποστολής για τη NASA δεν είναι το μόνο εντυπωσιακό στοιχείο του Bennu.
Πιθανά απειλή για τον πλανήτη μας
Ο βράχος θα... ανταποδώσει την επίσκεψη του διαστημοπλοίου το 2135, όταν θα περάσει σε πολύ μικρή απόσταση – με συνέπεια να μην μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να συγκρουσθεί με τον πλανήτη μας. Ωστόσο, αν και υπαρκτό, το σενάριο αυτό κάθε άλλο παρά βέβαιο είναι, αφού η πιθανότητα πρόσκρουσης είναι μόλις 1 στις 2.700. Παράλληλα, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, σε περίπου ενάμιση αιώνα από σήμερα η ανθρωπότητα θα έχει αναπτύξει μεθόδους «άμυνας», ώστε είτε να καταστρέψουν τον αστεροειδή είτε να τον εκτρέψουν από την πορεία του.
«Νονός» του βράχου 9χρονος μαθητής
Ο αστεροειδής ανακαλύφθηκε το 1999 και πήρε το όνομά του 14 χρόνια αργότερα. «Νονός» του αναδείχθηκε ο Μάικ Πάζιο, ένας 9χρονος τότε μαθητής από την Καρολίνα, ο οποίος είχε υποβάλει τον όρο Bennu σε διεθνή διαγωνισμό για την ονοματοδοσία του διαστημικού βράχου. Ο Πάζιο εμπνεύσθηκε το Bennu (Μπενού) από την αιγυπτιακή μυθολογία.
Λίγο ψηλότερος από το Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ
Απαντώντας σε ερώτηση που της τέθηκε μέσω του Twitter, από κάποιον χρήστη ο οποίος ζητούσε ένα συγκριτικό παράδειγμα για το μέγεθος του Bennu, η NASA σημείωσε πως ο βράχος είναι λίγο ψηλότερος από το Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ στη Νέα Υόρκη. Στην πραγματικότητα, το σχήμα του μοιάζει περισσότερο με σφαίρα, διαμέτρου περίπου 500 μέτρων.
Οι διαστάσεις του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επιλογή του συγκεκριμένου αστεροειδούς για την αποστολή της NASA. Ο λόγος είναι πως οι αστεροειδείς με διάμετρο μικρότερη από 200 μέτρα περιστρέφονται πολύ γρήγορα γύρω από τον εαυτό τους, με συνέπεια να εκσφενδονίζουν στο διάστημα υλικό, θέτοντας σε κίνδυνο ένα διαστημόπλοιο που θα βρεθεί σε κοντινή απόσταση.
Κοσμικό «ραντεβού» σε μικρή απόσταση
Η τροχιά του Bennu είναι λίγο μεγαλύτερη από της Γης, αφού ολοκληρώνει μία περιφορά γύρω από τον Ήλιο σε 14 μήνες. Επίσης, ο αστεροειδής συγκαταλέγεται σε μόλις 192 από 7.000 γνωστούς διαστημικούς βράχους, για τους οποίους ένα διαστημόπλοιο δεν θα έπρεπε να διανύσει περισσότερο από 230 εκατ. χιλιόμετρα, για να τους «επισκεφθεί».
Ιδανική «χρονοκάψουλα»
Η εξονυχιστική μελέτη του αστεροειδούς με επίγεια τηλεσκόπια έχει δείξει πως είναι πλούσιος σε άνθρακα, ο οποίος επομένως χρονολογείται από τη δημιουργία των πλανητών, πριν από 4,5 δισ. χρόνια. Αν το σκάφος επιβεβαιώσει τη μεγάλη του περιεκτικότητα σε άνθρακα, αυτό θα σημαίνει πως είναι ιδανική «χρονοκάψουλα», μεταφέροντας νοερά τους επιστήμονες στις πρώτες φάσεις σχηματισμού του ηλιακού συστήματος. Επομένως, συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να προσφέρει νέα στοιχεία γα την προέλευση της ζωής στη Γη και πιθανότατα σε άλλους πλανήτες ή δορυφόρους στην κοσμική «γειτονιά» μας.
