Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
«Οι Βρετανοί δεν είναι οι μόνοι που αμφιβάλλουν για την Ευρωπαϊκή Ένωση». Δεν περιμέναμε το Κέντρο Ερευνών Pew, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, για να το αντιληφθούμε.
Ωστόσο, τα ευρήματα της σφυγμομέτρησης είναι αποκαλυπτικά της εξάπλωσης του ευρωσκεπτικιστικού ιού, από τον οποίο έχουν προσβληθεί παραδοσιακά ζωτικά μέλη. Μόλις το 38% των Γάλλων έχει θετική άποψη για την Ε.Ε., όταν ακόμη και οι Βρετανοί έχουν μεγαλύτερη πίστη (44%). Ισπανοί (47% από 63% στην προηγούμενη δημοσκόπηση) και Γερμανοί (50% από 58%) είναι μάλλον μοιρασμένοι, ενώ οι πιο ένθερμοι είναι οι νεοφώτιστοι (η κατά Ράμσφελντ «Νέα Ευρώπη») Πολωνοί (72%) και Ούγγροι (61%), με τις πλέον καχύποπτες προς την Ε.Ε. κυβερνήσεις.
Της Ευρώπης τα παράλογα, τα βρίσκω λογικά, όταν ανατρέξω στα ιστορικά. Το παράδοξο και οι αντιθέσεις χαρακτηρίζουν, άλλωστε, το ευρωπαϊκό έργο, που πέρασε πολλά και είναι λογική η φθορά. Η διαφορά, όμως, σε σχέση με τις αναταράξεις της κρίσης του 2008 είναι ότι προστέθηκε και το μεταναστευτικό.
Δύο χαρτιά, δύο στρατόπεδα, με πιο χαρακτηριστικό τραπέζι αυτό που έχει στηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τo «Bremain» παίζει κυρίως το χαρτί της οικονομίας και το «Brexit» του μεταναστευτικού και της ανάκτησης της εθνικής κυριαρχίας. Στη μέση όσοι ανακυκλώνουν τις αμφιβολίες και τις ανασφάλειές τους, όσοι δεν έχουν οχυρωθεί σε βεβαιότητες. Κάποιοι, όπως ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν, που απέφευγε να πάρει θέση, αποφάσισαν όταν σημαιοφόρος του «έξω» ετέθη ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου. «Σ’ ευχαριστώ Μπόρις Τζόνσον», έγραψε στις 23 Απριλίου στους «Ν.Υ. Τimes». «Βρετανία, μην το κάνεις. Θα πληρώσεις ένα μεγάλο οικονομικό τίμημα και σε αντάλλαγμα θα έχεις μια διακυβέρνηση τόσο κακή που θα κάνει την Ε.Ε. να φαίνεται καλή».
Ο ίδιος έχει πειστεί. Αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι έχει και η πλειοψηφία των Βρετανών. Ό,τι κι αν συμβεί, η ατζέντα στην Ευρώπη έχει καθοριστεί. Ενδοσκόπηση. Παλιά της τέχνη κόσκινο. Από τον 19ο αιώνα ασχολούνταν πολύ λιγότερο με τον κόσμο απ’ ό,τι ο κόσμος μαζί της.
