Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Έχοντας φέρει - μέσα από τον ρόλο της - στον κόσμο έναν νοερό «γιο», ο οποίος «ενσαρκώνεται» και διεκδικεί τα τραγικά όπλα της ανθρωπινότητάς του με δολοφονικό τρόπο, η ηθοποιός Άννα Μάσχα πρωταγωνιστεί σε ένα έργο, που αναδεικνύει την αφύσικη συνθήκη της οικογένειας, και μας μιλά για την παράσταση «Οιδίνους».

Ο «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή συναντάει το «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ» του Έντουαρντ Άλμπι, στο καινούριο έργο του Θανάση Τριαρίδη, το εφιαλτικό ψυχολογικό θρίλερ «Οιδίνους», που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Λάζαρου Γεωργακόπουλου, στο θέατρο Θησείον, κάθε Δευτέρα, στις 9 το βράδυ.

Ακολουθώντας τα ίχνη του μυθικού Οιδίποδα, ο οποίος οφείλει το όνομά του στα πρησμένα πόδια του (οιδί - πους), καθώς ο ίδιος ο πατέρας του τον σημάδεψε, όταν ήταν βρέφος, για να τον οδηγήσει στον θάνατο, ένας άλλος σύγχρονος ήρωας, ο Οιδίνους (οιδί - νους) έχει ένα ανεξέλεγκτα πρησμένο μυαλό. Η Άννα Μάσχα υποδύεται τη μητέρα αυτού του πλάσματος και μιλά για το έργο και για τα «οιδήματα» της σημερινής Ελλάδας.

Για τι μιλάει το ψυχολογικό αυτό θρίλερ;

Το έργο ξεκινάει ένα ηλιόλουστο πρωινό, με ένα ζευγάρι που γιορτάζει τα 18α γενέθλια του γιου του. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον και αυτήν τη συνθήκη, το έργο μιλάει για πολλά πράγματα. Για την ελευθερία του ανθρώπου, ξεκινώντας από το παιδί που οι γονείς έχουν μεγαλώσει δίχως όνομα, ώστε να το αποφασίσει μόνο του, όταν θα γίνει 18 χρόνων. Για την οικογένεια, που παρομοιάζεται με “κλειστό κοχύλι”, το οποίο, από τη μια, μπορεί να θρέψει “το πιο σπάνιο μαργαριτάρι”, αλλά, ταυτόχρονα, μπορεί να γίνει κι ένα “νοσηρό κελί”.  Και, κυρίως, για την αγάπη, η οποία συχνά είναι τυραννική, ασφυκτική και, εν τέλει, καταστροφική.

Ο γιος είναι το στοιχείο, που συνδέει, στον “Οιδίνου”, τον “Οιδίποδα Τύραννο” με το “Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ”. Ο γιος που σκοτώνει τον πατέρα του και σμίγει με τη μάνα του, ο ανύπαρκτος γιος που κρατάει δύο εσωτερικά νεκρούς ανθρώπους στη ζωή, ο γιος που, αν δεν υπάρχει, πρέπει να τον επινοήσουμε.

Σκιαγραφείστε μας τους ήρωες του έργου.

Είναι δύο φιλόλογοι, στα 45 και κάτι,  οι οποίοι, τη μέρα αυτήν, κατά την οποία εκτυλίσσεται το έργο, γιορτάζουν τα γενέθλια του γιου τους. Ο γιος ενηλικιώνεται και, σήμερα, θα αποφασίσει ο ίδιος για το μέλλον του. Καταρχάς, για το πώς θέλει να τον λένε. Οι γονείς τον έχουν μεγαλώσει μέσα σε μια τρομερή αντίφαση. Προορίζοντάς τον για μια τεράστια ελευθερία μέσα σε συνθήκες απόλυτου εγκλεισμού. Δεν μπορώ να μιλήσω για τους χαρακτήρες αυτόνομα, χωρίς τη συνθήκη, στην οποία δρουν. Δεν είναι απολύτως ρεαλιστικοί, δεν μας ενδιαφέρουν τα χούγια τους, το πώς μιλούν ή κινούνται, είναι τραγικοί ήρωες, πιο αδροί, πιο απόλυτοι. Στο γραμμένο κείμενο, αναφέρονται ως ο Λ. και η Ι., δηλαδή Λάιος και Ιοκάστη, οι γονείς του Οιδίποδα. Τους συνδέει μια τεράστια αγάπη ή η προσδοκία της ιδανικής αγάπης.

Η ιστορία τους ξεκινά πολλά χρόνια πριν, όταν ήταν πρωτοετείς στο Πανεπιστήμιο. Ερωτεύονται, δεν ξεκολλάνε ο ένας από τον άλλον, ακούν και χορεύουν το ίδιο τραγούδι, «το τραγούδι τους», και μετά απομονώνονται στο σπίτι τους, γεννούν το παιδί τους σχεδόν μυστικά, μόνοι οι δυο τους μέσα στο σπίτι, δεν το δηλώνουν πουθενά και δεν του δίνουν όνομα, γιατί πιστεύουν - δηλαδή, εκείνος πιστεύει κι εκείνη συμφωνεί - ότι το όνομα ενός ανθρώπου είναι «το πιο σημαντικό κομμάτι της ύπαρξής του, έχει δικαίωμα να το αποφασίσει ο ίδιος».

Όμως, στους τρεις μήνες, το παιδί πεθαίνει. Και παίρνουν μια “απόφαση”. Να μεγαλώσουν αυτό το ανύπαρκτο παιδί, μέχρι να γίνει 18 χρόνων. Ο άντρας, ο Λ., κάνει και τους δύο, και τον ίδιο, δηλαδή τον πατέρα, αλλά και τον γιο του. Για 18 χρόνια, παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι, όπου, ενώ θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να επινοήσουν την τέλεια οικογένεια, εκείνοι πέφτουν στα ίδια λάθη και τα στερεότυπα, που επιφυλάσσει ο πολιτισμός. Το άρρωστο δέσιμο του γιου με τη μάνα, το μίσος για τον πατέρα, οι μεγάλες προσδοκίες των γονιών για το παιδί, η δυσλειτουργικότητα στις σχέσεις. Και μέσα από μια διεστραμμένη ταύτιση με τον «Οιδίποδα Τύραννο», επέρχεται η καταστροφή.

Την ελευθερία του. Την ελευθερία του ανθρώπου, το ύψιστο δικαίωμα της εκπλήρωσης του εαυτού, κόντρα σε όλους τους πολιτισμικούς, κοινωνικούς και βιολογικούς περιορισμούς. Όμως, θέτει ένα ερώτημα. Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει κάποιος στη διεκδίκηση της ελευθερίας του, πριν κάνει κακό σε άλλους, ξεκινώντας από τους πιο κοντινούς, τους οικείους του;

Τι πιστεύετε ότι θα μας βοηθούσε όχι μόνο να αντεπεξέλθουμε, αλλά και να βγούμε από το τέλμα;

Ξέρετε, δεν πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε τέλμα. Το τέλμα έχει κάτι το στάσιμο, το αμετακίνητο. Εγώ νομίζω ότι βρισκόμαστε σε ελεύθερη πτώση και ότι ακόμη δεν έχουμε πιάσει πάτο. Και εννοείται ότι, προσωπικά, δεν έχω καμία ιδέα για το τι πρέπει ή τι  θα μπορούσε να γίνει, πέρα από το να προσπαθούμε να επιβιώσουμε, διατηρώντας όσο γίνεται την αξιοπρέπεια και την ανθρωπιά μας και να βοηθάμε ο ένας τον άλλο.                                                                                                                                                                       

Κείμενο: Θανάσης Τριαρίδης, σκηνοθεσία: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, μουσική: Χρήστος Διαμαντής, βοηθός σκηνοθέτη - δραματολογική ανάλυση: Ροζαλί Σινοπούλου, φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος, φωτογραφίες παράστασης: Δέσποινα Πατρικαράκου, παραγωγή: Εκδόσεις Ευρασία & Μανόλης Σάρδης / PRO4. Ερμηνεύουν: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Άννα Μάσχα.

Πληροφορίες

Θέατρο Θησείον: Τουρναβίτου 7 - Ψυρρή, τηλ. κρατήσεων: 210 3255444. Παραστάσεις: έως 6 Ιουνίου, κάθε Δευτέρα, στις 21.00. Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα). Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος: 14 ευρώ, μειωμένο (φοιτητικό, νεανικό κάτω των 22, άνω των 65 και ανέργων): 10 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: Ticket Services: Πανεπιστημίου 39 (εντός Στοάς Πεσμαζόγλου), καταστήματα Forthnet, τηλεφωνικά: 210 7234567, ηλεκτρονικά: ticketservices.gr.