του Δημήτρη Χατζηνικόλα
Το Συμβούλιο Δημοσιονομικής Πολιτικής, έναν ανεξάρτητο φορέα που δημιουργήθηκε στα χαρτιά κατ’ εντολήν της τότε τρόικας με τον 270/2014, συστάθηκε όμως, λειτούργησε και καθορίστηκαν οι αρμοδιότητές του τον περασμένο Αύγουστο από τον υπουργό Οικονομικών Ευκ. Τσακαλώτο με τον 4336/2015, προτείνει σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του naftemporiki.gr, η κυβέρνηση ως τον μηχανισμό εκείνο που θα παρακολουθεί την πορεία της ελληνικής οικονομίας και θα προτείνει το έξτρα πακέτο μέτρων (contingent measures) που απαιτεί το ΔΝΤ σε περίπτωση που οι στόχοι του προγράμματος πέσουν έξω.
Επί της ουσίας η κυβέρνηση με τον μηχανισμό αυτόν (ΣΔΠ) επιχειρεί να αποφύγει την απαίτηση κυρίως του ΔΝΤ το έξτρα πακέτο μέτρων να έρθει προς ψήφιση στη Βουλή κάτι που θα της προκαλούσε εσωτερικό πολιτικό πρόβλημα, ωστόσο παραμένει άγνωστο αν η πλευρά των δανειστών αποδεχθεί την ελληνική πρόταση.
Στην παρούσα πάντως φάση στέκεται στις δηλώσεις του επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, στη συνέντευξη Τύπου αμέσως μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο οποίος έκανε λόγο για «μηχανισμό» που «πρέπει να είναι αξιόπιστος, να θεσμοθετηθεί εκ των προτέρων, να είναι αυτόματος και να βασίζεται σε αντικειμενικούς παράγοντες που θα πυροδοτήσουν αυτά τα έκτακτα μέτρα».
Σύμφωνα πάντως με κυβερνητική πηγή ο μηχανισμός του ΣΔΠ πληροί τα δύο κριτήρια που έθεσε και ο ΥΠΟΙΚ χθες στο Άμστερνταμ:
- ξεπερνά τον σκόπελο της ελληνικής νομοθεσίας η οποία δεν προβλέπει την ψήφιση μέτρων υπό αίρεση
- προσφέρει τη θεσμική εκείνη αξιοπιστία προκειμένου οι πιστωτές να ξέρουν ότι η Ελλάδα θα επιτύχει το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Στις χθεσινές του δηλώσεις αμέσως μετά το Eurogroup ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι «είμαστε σε συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για να βρεθεί ο μηχανισμός δέσμευσης ώστε να βελτιωθεί η αξιοπιστία για τους Ευρωπαίους πιστωτές και τους διεθνείς επενδυτές και τους Έλληνες πολίτες. Βεβαίως υπάρχουν πολλές ιδέες για το πώς μπορεί να γίνει αυτό».
Σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με τον 4336/2015 προβλέπεται πως όταν παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις από το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο ή από την πορεία προσαρμογής προς αυτόν, ο υπουργός Οικονομικών υποχρεούνται να ενεργοποιεί «διορθωτικό μηχανισμό», λαμβάνοντας υπ΄ όψιν τη σχετική γνώμη του Δημοσιονομικού Συμβουλίου.
Σημειώνεται ότι με τον 270/2014 προβλέφθηκε η λειτουργική ανεξαρτησία και λογοδοσία του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, καθώς σε αυτόν αναφέρεται πως «το Διοικητικό του Συμβούλιο και το προσωπικό του, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, δεν λαμβάνουν οδηγίες από οποιονδήποτε κυβερνητικό φορέα ή άλλον δημόσιο ή ιδιωτικό οργανισμό, ιδίως από τη Βουλή, το Υπουργικό Συμβούλιο, τον Πρωθυπουργό, ή τον υπουργό Οικονομικών».
Ανάλογα ΣΔΠ, τα οποία θεωρούνται από τους δανειστές κρίσιμες διαρθρωτικές αλλαγές, λειτουργούν σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης κυρίως από το 2005 και μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση.