Παγκόσμιες αναταράξεις προκαλεί η διαρροή εκατομμυρίων απόρρητων εγγράφων (Panama Papers) στα οποία αποκαλύπτονται στοιχεία για τους φορολογικούς παραδείσους που χρησιμοποιούν ανώτατοι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες από όλο τον πλανήτη για να κρύβουν μέρος του πλούτου τους.
Τα έγγραφα (11 εκατομμύρια τον αριθμό) αποτελούν διαρροή από την νομική εταιρεία του Παναμά Mossack Fonseca.
Τα Panama Papers αποκαλύπτουν πώς η εταιρεία διευκόλυνε τους πελάτες της να ξεπλένουν χρήμα, να φοροδιαφεύγουν και να παρακάμπτουν διεθνείς κυρώσεις.
Η ίδια η εταιρεία απαντά ότι λειτουργεί για 40 χρόνια και καμία πράξη της δεν έχει κριθεί ποινικά κολάσιμη.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ έκανε λόγο για «καλά νέα» τα οποία «θα αυξήσουν τα φορολογικά έσοδα από όσους διαπράττουν απάτες».
Αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων
Στα έγγραφα αποκαλύπτεται ότι 12 πρώην ή νυν αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, καθώς και 61 στενοί συνεργάτες πολιτικών ηγετών ανά τον πλανήτη εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα σε μικρής ή μεγαλύτερης κλίμακας φοροδιαφυγή και απόκρυψη πλούτου..
Μεταξύ αυτών βρίσκεται ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Σίγκμουντουρ Γκουνλάουγκσον, ο οποίος ήδη δέχεται επιθέσεις και καλέσματα για παραίτηση.
Σε ξέπλυμα δισεκατομμυρίων δολαρίων φέρονται να εμπλέκονται εξάλλου στενοί συνεργάτες του προέδρου της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν.
Ο Τζέραρντ Ράιλ, διευθυντής του Διεθνούς Κονσόρτιουμ Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) τόνισε ότι τα Panama Papers καλύπτουν ολόκληρη τη δραστηριότητα της Mossack Fonseca, ημέρα με την ημέρα, τα τελευταία 40 χρόνια.
Εκτιμά δε ότι θα πρόκειται για το μεγαλύτερο χτύπημα στον κόσμο των υπεράκτιων εταιρειών (offshore) στην ιστορία, λόγω της έκτασης των αποκαλύψεων.
Φως από τις αποκαλύψεις πέφτει και στις μεθόδους με τις οποίες η Mossack Fonseca παρείχε συμβουλές απόκρυψης πλούτο στους πελάτες της.
Στοιχεία αποκαλύπτονται και για σχέσεις με υπεράκτιες εταιρείες των κύκλων του πρώην προέδρου της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ, του πάλαι ποτέ ηγέτη της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι, αλλά και του νυν προέδρου της Συρίας Μπασάρ Αλ Άσαντ.
Ξέπλυμα χρήματος
Η ρωσική Bank Rossiya, η οποία υπόκειται σε διεθνείς κυρώσεις λόγω της προσάρτησης της ουκρανικής Κριμαίας από τη Ρωσία, εμφανίζεται ως έχουσα δημιουργήσει δίκτυο ξεπλύματος χρήματος, με τη συμμετοχή στενών συνεργατών του μηχανισμού του Κρεμλίνου.
Ταχύτατα αντέδρασε η φορολογική αρχή της Αυστραλίας, ανακοινώνοντας ότι θα αρχίσει έρευνες για πιθανή φοροδιαφυγή σε βάρος 800 και πλέον εύπορων πελατών της δικηγορικής εταιρείας Mossack Fonseca στον Παναμά.
Σε άβολη θέση από τα Panama Papers φέρονται να έρχονται ακόμη ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, ο πρόεδρος της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι, ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Ναουάζ Σαρίφ, αλλά και ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας Σαλμάν, σύμφωνα με τη Süddeutsche Zeitung, η οποία συνέβαλε στην αξιολόγηση των στοιχείων που είχαν τεθεί στη διάθεση του ICIJ προ διετίας.
Εμπλοκή και του προέδρου της Κίνας
Από τις αποκαλύψεις δεν εξαιρείται και η ελίτ της Κίνας, μεταξύ άλλων η οικογένεια του προέδρου της χώρας και γενικού γραμματέα του ΚΚ Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Τουλάχιστον οκτώ πρώην και νυν μέλη του 25μελούς Πολιτικού Γραφείου του κόμματος εμπλέκονται στο σκάνδαλο.
Ο γαμπρός του Κινέζου προέδρου Ντενγκ Τζιαγκουΐ φέρεται να δημιούργησε δύο υπεράκτιες εταιρείες στις βρετανικές Παρθένες Νήσους το 2009, την περίοδο που ήδη ο κ. Σι ήταν μέλος της 9μελούς Διαρκούς Επιτροπής του Π.Γ. του ΚΚ Κίνας.
Οι σχετικές πληροφορίες, ωστόσο, δεν μεταδίδονται στην Κίνα λόγω της κρατικής λογοκρισίας.
Παγκόσμιος ο απόηχος
Ο Γερμανός ειδικός σε θέματα φορολογικών ερευνών Φρανκ Βέρχαϊμ εκτιμά ότι οι «εντυπωσιακές αποκαλύψεις» θα οδηγήσουν σε «παγκόσμιες έρευνες». Σύμφωνα με τον κ. Βέρχαϊμ, τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν εξετάζονται με προσοχή και στη Γερμανία. «Όλοι οι φορολογικοί ελεγκτές της Γερμανίας έχουν στρέψει το βλέμμα τους εκεί. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε απλά με φοροδιαφυγή, αλλά και με ξέπλυμα χρήματος και άλλα εγκλήματα», δήλωσε ο Φρανκ Βέρχαϊμ στον δημοσιογραφικό όμιλο Funke.
Η ίδια η εταιρεία πάντως αντικρούει τις κατηγορίες, με τον Ρομάν Φονσέκα, ιδρυτικό μέλος της εταιρείας, να κάνει λόγο στο Γαλλικό Πρακτορείο για «επίθεση κατά του Παναμά».