Το στάδιο της εξέτασης προκαταρκτικού σχεδιασμού (preliminary design review) πέρασε η αποστολή «Euclid» (Ευκλείδης) της ESA, με σκοπό τη διευρεύνηση της «Σκοτεινής Πλευράς» του Σύμπαντος (δηλαδή τη Σκοτεινή Ύλη και Ενέργεια). Όπως είπε ο Τζιουζέπε Ράκα, project manager του «Euclid», όλα τα στοιχεία έχουν αξιολογηθεί. «Ξέρουμε τώρα ότι η αποστολή είναι εφικτή και ότι μπορούμε να ασχοληθούμε με το επιστημονικό κομμάτι».
Η αποστολή είχε προταθεί το 2007, με τον «Ευκλείδη» να επιλέγεται ως η δεύτερη μέσης κατηγορίας αποστολή στο πλαίσιο του προγράμματος Cosmic Vision τον Οκτώβριο του 2011. Έκτοτε το πρόγραμμα μελετάται και εξελίσσεται, ανοίγοντας τον δρόμο για την έναρξη της κατασκευής του σκάφους.
Ο «Ευκλείδης» έχει σκοπό να παρέχει πολύτιμες νέες ματιές στη «Σκοτεινή Πλευρά του Σύμπαντος», δηλαδή την Σκοτεινή Ύλη και τη Σκοτεινή Ενέργεια, που αποτελούν βασικά τμήματα του υπάρχοντος μοντέλου που είναι αποδεκτό όσον αφορά τη δημιουργία και εξέλιξη του σύμπαντος.
Υπενθυμίζεται πως παρατηρήσεις των τελευταίων δεκαετιών έχουν αποκαλύψει ότι λιγότερο από το 5% της ύλης του σύμπαντος είναι υπό τη μορφή κανονικών ατόμων, ενώ μια πολύ μεγαλύτερη ποσότητα Σκοτεινής Ύλης φαίνεται να υπάρχει, όπως προκύπτει/συμπεραίνεται βάσει παρατηρήσεων και μετρήσεων (όπως στην ταχύτητα περιστροφής των γαλαξιών). Η ύλη αυτή δρα μέσω της βαρύτητας, αλλά είναι αόρατη.
Από την άλλη πλευρά, οι επιστήμονες επικαλούνται τη Σκοτεινή Ενέργεια για να εξηγηθεί η επιτάχυνση της διαστολής του Σύμπαντος. Και στις δύο περιπτώσεις ωστόσο, η Σκοτεινή Ύλη και η Σκοτεινή Ενέργεια είναι αόρατες.
Ο «Ευκλείδης» αναμένεται να παράσχει επιπλέον δεδομένα στους αστρονόμους χαρτογραφώντας τα σχήματα, τις θέσεις και τις κινήσεις δύο δισ. γαλαξιών, επιτρέποντας μια ακριβέστερη ματιά στις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά της Σκοτεινής Ύλης και της Σκοτεινής Ενέργειας. Η εκτόξευσή του αναμένεται τον Δεκέμβριο του 2020 από το Κουρού της Γαλλικής Γουϊάνας.
Όσον αφορά το James Webb Space Telescope, η ESA υπέγραψε συμβόλαιο με την Arianespace για την εκτόξευσή του από το Κουρού τον Οκτώβριο του 2018. Στους «στόχους» του διαστημικού τηλεσκοπίου, διαμέτρου 6,5 μέτρων, περιλαμβάνεται ο εντοπισμός των πρώτων γαλαξιών του Σύμπαντος και η παρακολούθηση της εξέλιξής τους, καθώς και η μελέτη της γένεσης νέων άστρων και πλανητικών συστημάτων.
Σε πιο «κοντινό» επίπεδο, θα μελετηθούν και οι πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος- αλλά και γύρω από άλλα άστρα.
