Με αφορμή το 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικογενειακού Προγραμματισμού της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, το οποίο θα γίνει στις 17 & 18 Οκτωβρίου 2015, στην Αθήνα, οι ειδικοί επεσήμαναν για μια ακόμη φορά την αναγκαιότητα του εμβολιασμού έναντι του ιού των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων – HPV.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο ιός ο οποίος δυστυχώς σημειώνει κατακόρυφη άνοδο τα τελευταία χρόνια, έχει την ιδιαιτερότητα να αποτελεί το μοναδικό αιτιολογικό παράγοντα για την πρόκληση μιας συχνής μορφής καρκίνου, του τραχήλου της μήτρας. Η νόσος είναι στις μέρες μας δεύτερη σε συχνότητα εμφάνισης στην πλέον παραγωγική ηλικία της γυναίκας, μεταξύ 15 και 44 ετών, ενώ, παράλληλα, και οι προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου, καθώς και τα γεννητικά κονδυλώματα, παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση σε νεαρότερες γυναίκες 16 – 25 ετών.
Επιπλέον, ο HPV ευθύνεται και για την ανάπτυξη σωρείας άλλων σοβαρών μορφών καρκίνου τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, όπως του αιδοίου, του κόλπου, του πέους, του πρωκτού, του στοματοφάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας και του λάρυγγα. Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπισή του, οι ειδικοί τονίζουν ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος προστασίας είναι ο εμβολιασμός, καθώς η λοίμωξη από τον ιό δε μπορεί να προληφθεί με κανέναν άλλο τρόπο.
Οι επιστήμονες από όλες τις χώρες επισημαίνουν ότι σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, ο εμβολιασμός κατά του HPV, σε χώρες όπου έχει εμβολιαστεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού, όπως η Αυστραλία, παρατηρείται ήδη σημαντική μείωση νοσημάτων που εμφανίζονται νωρίς στη ζωή των γυναικών, όπως τα γεννητικά κονδυλώματα. Επίσης, μελέτες από άλλες χώρες καταδεικνύουν ότι με την εφαρμογή του εμβολιασμού έχουν αρχίσει να μειώνονται τα παθολογικά ευρήματα από προκαρκινικές βλάβες στις εξετάσεις κατά Παπανικολάου. Όλα αυτά αποτελούν πρώιμες ενδείξεις ότι σε μερικά χρόνια αναμένεται σημαντική μείωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στο γενικό πληθυσμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας, το εμβόλιο είναι ενταγμένο στα υποχρεωτικά εμβόλια που προτείνει το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και, μάλιστα, από τον Ιανουάριο του 2015 υπάρχουν νεότερες εξελίξεις που αφορούν τη σύσταση και αποζημίωση του εμβολίου έναντι του HPV. Καταρχήν, για την πιο έγκαιρη πρόληψη, η ηλικία έναρξης της σύστασης εμβολιασμού μετατέθηκε από τα 12 στα 11 έτη.
Έτσι, το εμβόλιο συστήνεται για όλα τα κορίτσια 11-15 ετών και για τις γυναίκες 15-26 ετών, που δεν είχαν προλάβει να εμβολιαστούν στην αρχικά προτεινόμενη ηλικία. Επιπλέον, οι δόσεις του εμβολίου μειώθηκαν σε 2 από 3 για τις νεότερες έφηβες, γεγονός που ευνοεί την αύξηση της συμμόρφωσης και, άρα, της εμβολιαστικής κάλυψης, η οποία είναι απαραίτητη ώστε να εξασφαλιστεί το μέγιστο αποτέλεσμα στη μείωση των HPV σχετιζόμενων νοσημάτων στη χώρα μας.
Πιο συγκεκριμένα, το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών προτείνει δύο δόσεις για τις ηλικίες 11 - 15 ετών, με μεσοδιάστημα 6 μηνών, που εξακολουθούν να χορηγούνται δωρεάν. Οι δύο δόσεις παρέχουν το ίδιο εμβολιαστικό αποτέλεσμα με την χρήση τριών δόσεων σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Παράλληλα, με βάση το νέο Πρόγραμμα, για τις έφηβες 15 - 18 ετών ο εμβολιασμός εξακολουθεί να χορηγείται δωρεάν, με το εμβολιαστικό σχήμα να περιλαμβάνει τρεις δόσεις.
Μια άλλη διαφοροποίηση του νέου Προγράμματος Εμβολιασμών είναι ότι αναγγέλλεται το τέλος της δυνατότητας δωρεάν εμβολιασμού των μεγαλύτερων γυναικών, γεγονός που πρέπει να λειτουργήσει ως έναυσμα για τον εμβολιασμό τους, τον οποίο έχουν ήδη καθυστερήσει. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δωρεάν χορήγηση του εμβολίου για όλες τις γυναίκες 18 - 26 ετών (με το γνωστό σχήμα 0, 1-2, 6 μήνες) μόνο μέχρι τις 31/12/2016, ενώ από 01/01/2017 το εμβόλιο παύει να χορηγείται δωρεάν και θα πρέπει να πληρώνεται εξ’ ολοκλήρου από την ασφαλιζόμενη αυτής της ηλικιακής ομάδας.