Για πρώτη φορά, αστρονόμοι εντόπισαν ένα πολλαπλό σύστημα αστεριών στην αρχική φάση σχηματισμού του, μία ανακάλυψη που «φωτίζει» τον μηχανισμό με τον οποίο δημιουργούνται τέτοιες δομές στο σύμπαν. Το σύστημα θα προκύψει από ένα νέφος αερίων 800 έτη φωτός μακριά από τη Γη, όπου ήδη έχει σχηματισθεί ένας πρωτοαστέρας, ενώ σε 40.000 χρόνια θα «γεννηθούν» άλλα τρία άστρα.
Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητές του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας στη Ζυρίχη και επιστήμονες από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γερμανία και τη Χιλή, ενώ περιγράφεται σε άρθρο της ομάδας στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Nature. Σύμφωνα με το άρθρο, από τα άστρα που θα δημιουργηθούν, θα σχηματισθεί ένα σταθερό τριπλό σύστημα, ενώ ο τέταρτος αστέρας θα διαφύγει.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το Very Large Array (VLA), μια διάταξη 27 ραδιοτηλεσκοπίων που βρίσκεται στο Νέο Μεξικό των ΗΠΑ, και το τηλεσκόπιο Green Bank στη Δυτική Βιρτζίνια. Σε συνδυασμό με το τηλεσκόπιο James Clerk Maxwell στη Χαβάη, «σάρωσαν» έναν πυκνό «πυρήνα» αερίου που ονομάζεται Barnard 5 (B5) και βρίσκεται στον αστερισμό του Περσέα.
NRAO/AUI/NSF
Αν και στην περιοχή αυτή ήταν ήδη γνωστό πως υπάρχει ένας πρωτοαστέρας, με την ανάλυση των ραδιοσημάτων από τα μόρια μεθανίου με τη βοήθεια του VLA, βρήκαν πως τα «νημάτια» που σχηματίζουν τα αέρια έχουν κατακερματισθεί σε τέσσερα σημεία, στα οποία έχουν ξεκινήσει να σχηματίζονται ισάριθμα άστρα. «Ξέρουμε ότι αυτοί οι αστέρες θα δημιουργήσουν ένα πολλαπλό σύστημα, επειδή οι συμπυκνώσεις των αερίων συγκρατούνται μεταξύ τους μέσω των βαρυτικών τους αλληλεπιδράσεων – κάτι που επίσης παρατηρείται για πρώτη φορά», λέει ο Τζέιμι Πινέδα, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας του ΕΤΗ.
Επιπλέον, η ανακάλυψη αποδεικνύει πως ο κατακερματισμός των νηματίων που σχηματίζουν τα αέρια αποτελεί μία διαδικασία παραγωγής πολλαπλών αστρικών συστημάτων. Άλλες εξηγήσεις που έχουν προταθεί μέχρι σήμερα είναι ο διαχωρισμός ενός μέρους του κύριου «πυρήνα» του αερίου ή η συμπύκνωση ύλης από τον δίσκο που περιβάλλει τον πρωτοαστέρα. «Τώρα μπορούμε με βεβαιότητα να προσθέσουμε και τον μηχανισμό που παρατηρήσαμε», προσθέτει ο Πινέδα.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ομάδας, από τις συμπυκνώσεις στην περιοχή Β5 θα προκύψουν αστέρες με μάζα από 1/10 έως 1/3 του Ήλιου μας. Επίσης, οι αποστάσεις τους θα είναι από 3.000 έως 11.000 φορές μεγαλύτερες από την απόσταση Ήλιου-Γης.
