Ένα μόριο DNA μπορεί να επιστρέψει από το διάστημα σε τόσο καλή κατάσταση που να παραμείνουν «άθικτες» οι γενετικές του πληροφορίες. Αυτό έδειξε πείραμα Ελβετών και Γερμανών επιστημόνων, κατά το οποίο δίκλωνες αλυσίδες νουκλεοτιδίων τοποθετήθηκαν στο εξωτερικό ενός πυραύλου που πραγματοποίησε μια πτήση διάρκειας 13 λεπτών μέχρι τη χαμηλή γήινη τροχιά.
Όταν ο πύραυλος προσεδαφίσθηκε, τα μόρια DNA είχαν παραμείνει στην εξωτερική επιφάνεια του πυραύλου, στο σημείο όπου είχαν τοποθετηθεί, όπως αναφέρει η ομάδα σε άρθρο της στο περιοδικό PLOS ONE. Επίσης, προς έκπληξη των επιστημόνων, ένα σημαντικό ποσοστό τους ήταν πλήρως λειτουργικά.
Η εκτόξευση του πυραύλου έγινε για τη μελέτη του βιολογικού υλικού που βρισκόταν στο εσωτερικό του, με στόχο οι επιστήμονες να εξετάσουν πως επηρεάζεται το DNA και οι λειτουργίες του από τις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Στην πορεία, ωστόσο, σκέφτηκαν να τοποθετήσουν βιομόρια και στο εξωτερικό τμήμα της ατράκτου, για να ελέγξουν κατά πόσο θα «επιβίωναν» από την πτήση.
Έτσι, αφότου ο πύραυλος επέστρεψε στη Γη, οι ερευνητές εξέτασαν αυτά τα δείγματα, διαπιστώνοντας πως το ούτε λίγο ούτε πολύ το 1/3 από αυτά δεν είχε υποστεί καμία βλάβη από το «ταξίδι».
«Πραγματικά εκπλαγήκαμε. Ποτέ δεν περιμέναμε πως ένα τόσο μεγάλο μέρος του γενετικού υλικού θα είχε παραμείνει ενεργό», δήλωσε η Κόρα Θίελ, επικεφαλής του πειράματος και μοριακή βιολόγος στο πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. «Αυτό το αποτέλεσμα αυξάνει τις ανησυχίες μας για το ενδεχόμενο τα διαστημόπλοια και τα κάθε λογής ρομπότ μπορεί να έχουν μολύνει με DNA από τη Γη την περιοχή όπου προσεδαφίσθηκαν».
Πάντως, στο πείραμα δεν χρησιμοποιήθηκαν χρωμοσώματα, δηλαδή οι δομές DNA που ελέγχουν την παραγωγή νέων κυττάρων και είναι φορείς της κληρονομικότητας στους περισσότερους ζωντανούς οργανισμούς, ανάμεσα στους οποίους και ο άνθρωπος. Αντίθετα, οι επιστήμονες επέλεξαν να τοποθετήσουν στον πύραυλο πλασμίδια, τα οποία είναι μικρότερα μόρια γενετικού υλικού που εντοπίζονται σε βακτήρια.
«Δεν μπορούμε να πούμε πώς θα αντιδρούσαν στις συνθήκες του πειράματος τα μεγαλύτερα χρωμοσώματα, κάτι που θα πρέπει να ελεγχθεί με ένα επόμενο πείραμα», ανέφερε ο βιοχημικός Όλιβερ Ούρλιχ, από το πανεπιστήμιο του Μαγδεβούργου στη Γερμανία. «Πάντως, είναι πολύ πιθανό τα πλασμίδια να αποδειχθούν πιο ανθεκτικά στην επανείσοδο στη γήινη ατμόσφαιρα, συγκριτικά με τις χρωμοσωμικές δομές».
Η μελέτη έρχεται να προστεθεί σε μια αρκετά μεγάλη σειρά πειραμάτων, με τα οποία έχει ερευνηθεί κατά πόσο βακτήρια και άλλοι οργανισμοί μπορούν να επιβιώσουν στο διάστημα. Κι αυτό γιατί πολλοί επιστήμονες υποθέτουν πως η ζωή «μεταδίδεται» από πλανήτη σε πλανήτη, μέσω αστεροειδών και κομητών στους οποίους ζουν τέτοιοι οργανισμοί.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Όλιβερ Ούρλιχ, το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης έρευνας δεν θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ως ένδειξη που επιβεβαιώνει τη θεωρία της «πανσπερμίας», όπως ονομάζεται η παραπάνω υπόθεση. Κι αυτό γιατί η αντοχή των βιομορίων σε μια τόσο σύντομη πτήση δεν προεξοφλεί πως θα είχε συμβεί το ίδιο αν κάνει ένα πολύ μακρινότερο ταξίδι στο διάστημα.