Η «διάσωση/ αποθήκευση» 500 ιστορικών μνημείων μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια είναι ο στόχος του CyArk 500 Challenge: μίας πρωτοβουλίας της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης CyArk, που χρησιμοποιεί τεχνολογία 3D laser scanning για τη δημιουργία ενός «αρχείου» που θα διασφαλίσει ψηφιακά τη «συνέχεια» των μνημείων του πλανήτη πέρα από φυσικές καταστροφές, ανθρώπινες ενέργειες ή το πέρασμα του χρόνου.
Η CyArk ιδρύθηκε το 2003, με στόχο «να εξασφαλιστεί ότι οι χώροι πολιτιστικής κληρονομιάς θα είναι διαθέσιμοι στις μέλλουσες γενιές, καθιστώντας τους παράλληλα μοναδικά προσβάσιμους σήμερα», μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών. Στην ουσία, η οργάνωση χρησιμοποιεί τεχνολογία αιχμής για τη δημιουργία 3D αναπαραστάσεων σημαντικών μνημείων. Μέσω της χρήσης λέιζερ, οι 3D scanners προβαίνουν σε μετρήσεις εκατομμυρίων σημείων ανά δευτερόλεπτο, με ακρίβεια χιλιοστών, για τη δημιουργία ενός 3D data set ή point cloud.
Τα χρώματα αναπαριστούν την ένταση της αντανάκλασης στην επιφάνεια. Μεμονωμένα data points συνδέονται μέσω μικρών τριγώνων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός πλαισίου. Τα τρίγωνα αυτά χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία μιας «συμπαγούς» επιφάνειας, και αυτό που προκύπτει στο τέλος είναι ένα τρισδιάστατο μοντέλο, το οποίο στη συνέχεια χρηματίζεται μέσω της χρήσης φωτογραφιών της επιφάνειας των μνημείων. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της CyArk, «το αποτέλεσμα είναι ένα φωτορεαλιστικό μοντέλο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω μελέτη του μνημείου και για σκοπούς διατήρησης και εκπαίδευσης».
CYARK
Από πλευράς ελληνικού ενδιαφέροντος, στη λίστα βρίσκεται ο Παρθενώνας.
Η CyArk έχει ήδη ολοκληρώσει 40 τέτοια projects, με τελικό στόχο τα 500. Τα αποκαλούμενα Exemplar Projects περιλαμβάνουν την Πομπηία, τη Βαβυλώνα, το όρος Ράσμορ, τον Πύργο της Πίζας, τον Τιτανικό, το Sydney Opera House και τον Πύργο του Λονδίνου. Από πλευράς ελληνικού ενδιαφέροντος, στη λίστα βρίσκεται ο Παρθενώνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η CyArk προσκαλεί κυβερνήσεις, οργανώσεις και μεμονωμένα άτομα να υποβάλουν τις δικές τους προτάσεις για μνημεία/ σημεία ενδιαφέροντος.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Popular Science, με αφορμή συνδιάσκεψη περί του CyArk 500 Challenge στα National Archives στην Ουάσιγκτον, το φορητό laser scanner (LIDAR) που αποτελεί «κλειδί» στο όλο εγχείρημα αποτελεί δημιούργημα του ιδρυτή της CyArk, Μπεν Κασίρα. Όπως επισημαίνει ο ίδιος, καταλύτη για τη «γένεση» της CyArk ήταν η καταστροφή αγαλμάτων του Βούδα από τους Ταλιμπάν το 2001. Παράλληλα, χαρακτηρίζει εξαιρετικά επείγουσα την ανάγκη για κάτι τέτοιο, κάνοντας λόγο – με αφορμή τον συριακό εμφύλιο- για εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα με την οποία λαμβάνουν χώρα καταστροφές.