Aισιόδοξος αλλά και επιφυλακτικός αναφορικά με τη συμφωνία εκεχειρίας που υπεγράφη μεταξύ Κιέβου και φιλορώσων αποσχιστών δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία.
Παρόλα αυτά ο Ομπάμα σημείωσε ότι θα χρειαστεί χρόνος για να εφαρμοστεί το ειρηνευτικό σχέδιο στην ανατολική Ουκρανία και πρόσθεσε ότι μετά τη συμφωνία θα πρέπει να ακολουθήσουν ενέργειες στο πεδίο.
Για τον λόγο αυτό ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε τους Ευρωπαίους εταίρους του να συμφωνήσουν σε νέες κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, οι οποίες μπορούν να αρθούν, αν τηρηθεί η συμφωνία εκεχειρίας.
«Σε ό,τι αφορά τη συμφωνία για εκεχειρία, προφανώς είμαστε αισιόδοξοι, όμως βάσει της προηγούμενης εμπειρίας είμαστε και επιφυλακτικοί για το αν οι αποσχιστές θα την τηρήσουν πραγματικά και για το αν οι Ρώσοι θα σταματήσουν να παραβιάζουν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Οπότε θα πρέπει να ελεγχθεί», σημείωσε.
«Επίσης στέλνουμε ένα ισχυρό μήνυμα στη Ρωσία ότι οι πράξεις έχουν συνέπειες. Σήμερα, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη οριστικοποιούν μέτρα για να επιβάλλουν βαθύτερες και ευρύτερες κυρώσεις στους ρωσικούς τομείς της ενέργειας, της οικονομίας και της άμυνας», είπε ο Ομπάμα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υπογράμμισε εξάλλου ότι εξακολουθεί να υπάρχει ο δρόμος για την επιστροφή της Ρωσίας στην κοινότητα των εθνών και κάλεσε τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να τον ακολουθήσει.
Το ΝΑΤΟ ξεκαθάρισε ότι θα υπερασπιστεί κάθε σύμμαχό του και ότι υποστηρίζει την κυριαρχία της Ουκρανίας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, κατέληξε ο Ομπάμα.
Σε ό,τι αφορά την εκεχειρία, εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ ανακοίνωσε πως οι ουκρανικές αρχές και οι φιλορώσοι κατέληξαν σε συμφωνία για την υποχώρηση των δυνάμεών τους, την πρόσβαση αυτοκινητοπομπών με ανθρωπιστική βοήθεια και την ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Πάντως, δεν έδωσε λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η υποχώρηση των δυνάμεων και ιδίως των βαρέων όπλων από τα μέτωπα.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο δήλωσε από το Νιούπορτ της Ουαλίας, όπου συμμετείχε στη Σύνοδο Κορυφής του NATO, πως οι αιχμάλωτοι ενδέχεται να απελευθερωθούν ακόμη και αύριο.
Όπως είπε ο ίδιος συμφωνήθηκαν 12 βήματα -συμπεριλαμβανομένης και της αποκέντρωσης των εξουσιών- για να αποκατασταθεί η ειρήνη και η σταθερότητα στις κατά πλειονότητα ρωσόφωνες περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, με ένα ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα.
«Αναμένουμε, στο πολύ εγγύς μέλλον, την απελευθέρωση των ομήρων, πιθανότατα θα γίνει αύριο», δήλωσε ο Ποροσένκο μιλώντας αγγλικά σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του NATO. «Αυτό βασίστηκε. . . στο ειρηνευτικό μου σχέδιο».
Ο ίδιος είπε πως το Κίεβο είναι διατεθειμένο να προχωρήσει σε μια σημαντική και ευρεία αποκέντρωση των πολιτικών εξουσιών και να εκχωρήσει επίσης σημαντική ελευθερία στις κυβερνήσεις των περιφερειών όσον αφορά την οικονομία. Ακόμη, είπε ότι μπορεί να εκχωρηθεί στις περιφέρειες το δικαίωμα να επιλέγουν την επίσημη γλώσσα, ενώ υποσχέθηκε αμνηστία στο πλαίσιο μιας πολιτικής διευθέτησης της κρίσης.
Ο Λεονίντ Κούτσμα, ο οποίος εκπροσώπησε το Κίεβο στις συνομιλίες στο Μινσκ, σχολίασε πως όλες οι πλευρές εμφανίστηκαν αποφασισμένες να εξασφαλίσουν την αποκατάσταση της ειρήνης. Πάντως, ένας εκπρόσωπος των ανταρτών δήλωσε ότι δεν συζητήθηκε το καθεστώς των περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας.
Ο Κούτσμα είπε πως αναμένει πως η πρώτη παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας βάσει της συμφωνίας πιθανόν θα αναχωρήσει για την ανατολική Ουκρανία αύριο Σάββατο.
Εξάλλου ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον καλωσόρισε τη συμφωνία για την εκεχειρία, αλλά είπε πως οι κυρώσεις της ΕΕ θα πρέπει να επιβληθούν έως ότου υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο εκεχειρίας.
«Η εκεχειρία είναι καλή είδηση. Νομίζω ότι χρειάζεται να εξετάσουμε προσεκτικά εάν και κατά πόσον είναι μια εκεχειρία ή εάν περιλαμβάνει επίσης μια δέσμευση. . . να γίνει αληθινή πρόοδος επί ενός κατάλληλου σχεδίου ειρήνευσης».
«Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι οι κυρώσεις. . . θα επιβληθούν, αλλά φυσικά εάν υπάρξει εκεχειρία και ένα κατάλληλο σχέδιο ειρήνευσης αρχίσει να εφαρμόζεται, τότε ασφαλώς θα είναι σωστό να εξετάσουμε και να δούμε το πώς αυτές οι κυρώσεις θα αρθούν, εάν εκπληρώνονται σαφείς όροι», πρόσθεσε ο Κάμερον.
Ο ΓΓ του NATO Άντερς Φο Ράσμουσεν εξέφρασε νωρίτερα την ελπίδα πως η εκεχειρία θα σημάνει την «έναρξη μιας εποικοδομητικής πολιτικής διαδικασίας».
ΟΗΕ
Τη συμφωνία για εκεχειρία χαιρέτισε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν και ζήτησε έναν «αξιόπιστο και ολοκληρωμένο» μηχανισμό ελέγχου για την εφαρμογή της.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του Στεφάν Ντιζαρίτς, ο Μπαν χαιρέτισε τη συμφωνία εκεχειρίας «και ενθάρρυνε όλους όσοι εμπλέκονται στη συμφωνία να επιδείξουν καλή θέληση και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την πλήρη, άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή της».
Ο Μπαν «υπογράμμισε ότι ένας έλεγχος και μια αξιόπιστη και ολοκληρωμένη εποπτεία είναι απαραίτητα στοιχεία για να εφαρμοστεί με επιτυχία η εκεχειρία και το ειρηνευτικό σχέδιο».
Πιο μακροπρόθεσμα, ο γ.γ. του ΟΗΕ ευχήθηκε να υπάρξει «μια βιώσιμη ειρήνη βασισμένη σε μια λύση που θα σέβεται πλήρως την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».
Ο Μπαν «προσέφερε την πλήρη υποστήριξη του ΟΗΕ» ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί «αν οι δύο πλευρές το ζητήσουν», χωρίς όμως να διευκρινίσει τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει ο οργανισμός.
Επίσης «χαιρέτισε τις πρόσφατες συζητήσεις μεταξύ των προέδρων της Ουκρανίας και της Ρωσίας, οι οποίες έπαιξαν ρόλο στη σημερινή πρόοδο και ενθάρρυνε τη συνέχιση των επαφών αυτών», σημείωσε ο Ντιζαρίτς μιλώντας στους δημοσιογράφους.
