Ίσως ο πιο φιλέλληνας Ευρωπαίος αξιωματούχος. Τότε σίγουρα ο πιο αυστηρός φιλέλληνας στην Ευρώπη. Ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ διαμηνύει συνολικά για την ΕΕ ένα αναπτυξιακό μέλλον με τις περγαμηνές ενός περιοριστικού παρελθόντος.
Γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, αλλά δεν γνωρίζουμε πώς θα επανεκλεγούμε αφού θα το έχουμε κάνει.
Χαρακτηριστικό της πάστας των Λουξεμβουργιανών πολιτικών είναι η υψηλή τους διπλωματική ικανότητα να περιορίζουν τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της Ευρώπης. Άλλωστε γεωγραφικά το Λουξεμβούργο βρίσκεται ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία. O 60χρονος Ζ.Κ.Γιούνκερ, ο (πρώην) πρωθυπουργός με τη μεγαλύτερη θητεία στην Ευρώπη (1995 - 2013), θα είναι ο τρίτος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με καταγωγή από το Λουξεμβούργο, το δουκάτο των 500.000 πολιτών που απολαμβάνουν το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στην ΕΕ κυρίως χάρη στον δραστήριο τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Σταθμό στην πολιτική σταδιοδρομία του αποτέλεσε η αναγκαστική αποχώρηση από την πρωθυπουργία του Λουξεμβούργου μετά από την έκδοση κοινοβουλευτικού πορίσματος που τον χαρακτήριζε πολιτικά υπεύθυνο για σκάνδαλο παρακολούθησεων και διαφθοράς υπό τη σκέπη της κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών.
Γιος μεταλλουργού, απόφοιτος νομικών από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, έγινε μέλος του Χριστιανοκοινωνικού Λαϊκού Κόμματος του Λουξεμβούργου το 1974. Διορίστηκε για πρώτη φορά υπουργός (Εργασίας) σε ηλικία 28 ετών. Το 1992 διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στις διαβουλεύσεις για την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Το 2005 σφυρηλάτησε τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και στη συνέχεια έβαλε τη δική του πινελιά στη στρατηγική της Λισαβόνας.
Από το 2005 έως το 2013, δηλαδή στο απόγειο της ευρωπαϊκής και δη ελληνικής κρίσης, ήταν επικεφαλής του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Εurogroup). Βασικός διεκπεραιωτής του δόγματος της περιοριστικής πολιτικής στην Ευρωζώνη αλλά και ένθερμος υποστηρικτής της παραμονής της Ελλάδας στο κοινό νόμισμα, έχει διαμηνύσει ότι εργαζόταν νυχθημέρον με στόχο τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας, για την οποία σήμερα δηλώνει υπερήφανος.
Ο Ζακ Ντελόρ είναι μέντορας και φίλος μου. Με εμπνέει κάθε μέρα.
Όπως κάθε νόμισμα, έτσι και το Ευρώ έχει σήμερα δύο όψεις υπό το πρίσμα της ανάληψης των καθηκόντων του προέδρου της Κομισιόν από τον βετεράνο Γιούνκερ. Από τη μία πλευρά, η επιμονή και προσήλωση του Βερολίνου και του ευρωπαϊκού Βορρά στην αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία χωρίς παράλληλη γενναία τόνωση των επενδύσεων. Από την άλλη πλευρά, η διαφαινόμενη λήξη του κόκκινου συναγερμού για την ευρωπαϊκή οικονομία, το προειδοποιητικό μήνυμα της ευρωκάλπης υπό την έννοια της πρωτοφανούς ενίσχυσης των ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων και η ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατ’ επέκταση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (του πρώτου ο οποίος εκλέγεται από την ολομέλεια του σώματος).
Οι οικονομικές πολιτικές της Ευρωζώνης πρέπει να γίνονται σε σκοτεινά δωμάτια και με άκρα μυστικότητα με σκοπό να προστατευθούν.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποκτούν μεγαλύτερη αξία οι τοποθετήσεις του ευρωπαϊστή Γιούνκερ περί καίριων αλλαγών στην οικονομική πολιτική των Βρυξελλών. Ο ίδιος προαναγγέλλει την αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας της τρόικας προκειμένου «να καταστεί πιο δημοκρατική», την υλοποίηση επενδύσεων ύψους 300 δις ευρώ με ορίζοντα 3ετίας (μέσω του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του ιδιωτικού τομέα), τη δημιουργία πανευρωπαϊκού ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και ευρύτερα την αφιέρωση μεγαλύτερων δυνάμεων στην καταπολέμηση της ανεργίας.
Ο ορισμός του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έπληξε τις σχέσεις της ΕΕ με την ευρωσκεπτικιστική Βρετανία. Το Λονδίνο θεωρεί τον Λουξεμβουργιανό πολιτικό υπέρ του δέοντος φεντεραλιστή.
Ίσως γι’ αυτό η Αθήνα στήριξε εξαρχής και πλέον επενδύει στο πρόσωπο του Ζ.Κ.Γιούνκερ, αν και έως σήμερα τίποτα δεν ξεστρατίζει από τη διαδρομή που χαράσσει το γερμανικής επιρροής ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής. Οι αναλύσεις γύρω από τον νέο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά ένα μεγάλο μέρος συγκλίνουν στην πρόβλεψη ότι ο αντικαταστάτης του Μανουέλ Μπαρόζο θα επιδιώξει να εξαντλήσει τα περιθώρια ευελιξίας του Συμφώνου Σταθερότητας, χωρίς να ανατρέψει την αρχή της δημοσιονομικής πειθαρχίας στον πυρήνα της.
Θα έλεγε κανείς ότι ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ είχε θέσει προ πολλού το ζήτημα στη σωστή βάση: Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο παρά ο πιο σοσιαλιστής Χριστιανοδημοκράτης.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
[email protected]
@VasKostoulas
