Την πρώτη επιτυχημένη επίδειξη αναρρίχησης σε γυάλινο τοίχο με χρήση συσκευών εμπνευσμένων από τις σαύρες (geckos) πραγματοποίησε η DARPA του αμερικανικού Πενταγώνου, στο πλαίσιο του προγράμματος Z-Man.
Ειδικότερα, ένας αναρριχητής βάρους περίπου 100 κιλών σκαρφάλωσε (πάνω και κάτω) έναν γυάλινο τοίχο επτάμισι μέτρων, μεταφέροντας παράλληλα φορτίο 22 κιλών σε μία δοκιμή, χρησιμοποιώντας ως μόνο εξοπλισμό ένα ζευγάρι «βεντουζών» εμπνευσμένων από τις σαύρες.
Η πρωτοποριακή τεχνολογία που χρησιμοποιείται σε αυτές τις «βεντούζες» αναπτύχθηκε για λογαριασμό της DARPA από το Draper Laboratory of Cambridge, Mass.
Η θέση σε «υψηλότερο έδαφος» αποτελεί παραδοσιακά σημαντικό πλεονέκτημα στη διεξαγωγή πολεμικών επιχειρήσεων, οπότε και είναι κάτι που επιδιώκεται, ωστόσο ο αναρριχητικός εξοπλισμός δεν έχει παρουσιάσει σημαντική εξέλιξη εδώ και χιλιετίες.
Η DARPA ξεκίνησε το πρόγραμμα Z-Man για να το αλλάξει αυτό, παρέχοντας τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια και ευελιξία σε στρατιώτες που επιχειρούν σε κλειστά αστικά περιβάλλοντα.
Στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη βιολογικά εμπνευσμένων βοηθημάτων που θα επιτρέπουν σε άτομα με πλήρη φόρτο μάχης να σκαρφαλώνουν σε κάθετους τοίχους κατασκευασμένους από συμβατικά δομικά υλικά, παραπέμποντας κατά κάποιον τρόπο στον διάσημο ήρωα των κόμικ, Spiderman.
«Η σαύρα gecko είναι ένας από τους κορυφαίους αναρριχητές του ζωικού βασιλείου, οπότε ήταν φυσικό για τη DARPA να εμπνευστεί από αυτήν για να ξεπεράσει κάποιες από τις προκλήσεις ελιγμών που αντιμετωπίζουν οι αμερικανικές δυνάμεις σε αστικά περιβάλλοντα» είπε ο Δρ. Ματ Γκούντμαν, υπεύθυνος προγράμματος της DARPA για το Z-Man.
«Όπως σε πολλές άλλες δυνατότητες τις οποίες διερευνά το υπουργείο Άμυνας, διαπιστώσαμε στην περίπτωση της κάθετης αναρρίχησης ότι η φύση έχει εδώ και καιρό αναπτύξει τα μέσα για την επίτευξή της. Η πρόκληση για την ομάδα μας ήταν να κατανοήσει τη βιολογία και τη φυσική πίσω από την αναρρίχηση των gecko και μετά να τις αξιοποιήσει στο πλαίσιο ενός τεχνητού συστήματος για χρήση από ανθρώπους».
Οι σαύρες gecko μπορούν να σκαρφαλώνουν σε μία ευρεία επιφάνεια επιφανειών, που περιλαμβάνουν ομαλές επιφάνειες όπως το γυαλί, καθώς τα μέλη τους διαθέτουν τεράστια πίεση προσκόλλησης, που επιτρέπει ακόμη και το κρέμασμα όλου του σώματος της σαύρας από ένα δάχτυλο ποδιού.
Ένα gecko μπορεί να αναρριχηθεί σε γυαλί χρησιμοποιώντας φυσικές αλληλεπιδράσεις – ειδικότερα τους αποκαλούμενους δεσμούς Van der Waals- αποκολλώντας και προσκολλώντας εύκολα τα δάχτυλά του από την επιφάνεια.
Οι άνθρωποι βεβαίως ζυγίζουν πολύ περισσότερο, οπότε και μία από τις προκλήσεις ήταν η προσαρμογή του «μηχανισμού» που παρατηρείται σε μία τέτοια σαύρα στα δεδομένα ενός μέσου ενήλικου άνδρα.
Επίσης, χρειάστηκε να αναπτυχθούν πρωτοποριακές τεχνολογίες για την κατασκευή των μικροδομών που απαιτούνται για την «αναπαραγωγή» ενός τεχνητού δαχτύλου gecko.
