Ένα από τα σπουδαιότερα δημιουργήματα του δυτικού πολιτισμού, ο αριστουργηματικός «Ντον Τζοβάννι» του Μότσαρτ, παρουσιάζεται από την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ) - στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών - στο Ηρώδειο, στις 11, 13, 14 και 15 Ιουνίου, στις 9 το βράδυ, με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.

Την Ορχήστρα της ΕΛΣ θα διευθύνει ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός, τη σκηνοθεσία υπογράφει ο  Γιάννης Χουβαρδάς, στην πρώτη του συνεργασία με τη Λυρική, ενώ το καστ συνθέτουν διαπρεπείς Έλληνες και ξένοι μονωδοί.

Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται

Στον «Ντον Τζοβάννι», ένα από τα ορόσημα του οπερατικού ρεπερτορίου», ο Μότσαρτ αποδίδει με τη μουσική του όλες τις όψεις της πορείας του ανθρώπου, που τα βάζει με τον Θεό και παίρνει την τύχη του στα χέρια του. Στο εμβληματικό αυτό έργο, τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, αφού η αμφισημία διαπερνά το ποιητικό κείμενο, αλλά και τη μουσική. Ο Μότσαρτ φέρνει σε διάλογο στοιχεία της (διεθνούς) ιταλικής σοβαρής όπερας και της κωμικής όπερας, η οποία απηχεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε έθνους. Η έντονα δραματική μουσική, που συνοδεύει την εμφάνιση του υπερκόσμιου στοιχείου, και οι εκτενείς άριες των ευγενών έρχονται σε άμεσο διάλογο με τον ανάλαφρο καθημερινό ήχο των κωμικών χαρακτήρων. Μέσα από την αντιπαράθεση και τη σύνθεση, ενισχύεται το ξεχωριστό ύφος καθενός από τους δύο κόσμους, ενώ η σύζευξή τους είναι καινοφανής στην ιστορία της όπερας.

Οδηγούμενος με μαθηματική ακρίβεια στην αυτοκαταστροφή

Ο Γιάννης Χουβαρδάς μάς μεταφέρει στο τοπίο του έργου, σημειώνοντας: «Η απέραντη ερημιά μιας άδειας παγωμένης νυχτερινής πλατείας, κάπου στην κεντρική Ευρώπη. Ο ανασφαλής γόης και άεργος αλητόβιος Ντον Τζοβάννι επιτίθεται στην κόρη του ηλικιωμένου ιδιοκτήτη του μπαρ της πλατείας, για να τη βιάσει. Όταν ο πατέρας προστρέχει σε βοήθεια της κόρης του, ο Ντον Τζοβάννι τον σκοτώνει. Συνεργός του είναι ο υποτακτικός του, Λεπορέλλο, που πάντα αρνείται την ευθύνη της συμμετοχής του σε όλα τα εγκλήματα του αφεντικού του.

Ό,τι θα ακολουθήσει δεν είναι η γλαφυρή εξιστόρηση των ηρωικών ερωτικών κατορθωμάτων του διάσημου εραστή, αλλά η μανική συσσώρευση μιας σειράς σκληρών βίαιων πράξεων εκ μέρους του Ντον Τζοβάννι, εις βάρος όποιας γυναικείας μορφής - αλλά και ανδρικής, αν χρειαστεί - βρεθεί στον δρόμο του, αλλά, εν τέλει και κυρίως, εις βάρος του ίδιου του του εαυτού, που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην αυτοκαταστροφή. Σε αυτήν την αριστουργηματική όπερα, όπου κυριαρχεί η βία σε όλες της τις μορφές και η αγάπη απουσιάζει παντελώς, ο  Ντον Τζοβάννι κακοποιεί τους πάντες και τα πάντα, αλλά, πρωτίστως, τον εαυτό του, ψάχνοντας τη βαθιά επαφή με κάτι που, προφανώς, έχει στερηθεί από την παιδική του ηλικία.

Δημήτρης Καβράκος, Μυρτώ Παπαθανασίου, Διονύσης Σούρμπής, Αντώνης Κορωναίος.

Η γοητεία της παράστασης έγκειται στη σκοτεινή έλξη, που ασκεί σε γυναίκες και άνδρες ο πρωταγωνιστής του έργου, αλλά και στις αλληλοδιάδοχες ανατροπές των σχεδίων του, ανατροπές που μοιάζουν να προέρχονται από ένα μυστηριώδες χέρι, που παρακολουθεί αόρατα, αλλά ανελλιπώς, την πορεία του. Η νέμεση, που επέρχεται στο τέλος, δεν είναι ακριβώς άνωθεν παρέμβαση, αλλά περισσότερο η βίαιη πρόσκρουση μιας αστραφτερής λιμουζίνας με σπασμένα φρένα, που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα σε έναν εκτυφλωτικό σκληροτράχηλο κατήφορο, πάνω στον τοίχο που φέρει την επιγραφή “Φινάλε”. Θεία εκδίκηση; Καπρίτσιο της τύχης; Ή ακραία προσωπική επιλογή, μια σκηνοθετημένη αυτοανάφλεξη;

Τόπος δράσης, μια μεγάλη επιφάνεια, χτισμένη με γνήσια υλικά, αλλά μισοκατεστραμμένη από τον χρόνο και τους ανθρώπους, υπάρξεις ντυμένες με μια ακατέργαστη τραχύτητα, για να προστατεύονται από την παγωνιά και την ωμότητα του τοπίου και των άλλων ανθρώπων. Και η χαρά της ζωής; Παντού και σε όλα: στη μουσική, στα λόγια, στις κινήσεις, στις συμπεριφορές. Μόνο που εδώ, δεν έχει την παιδική αθωότητα του Παραδείσου, αλλά τη σκοτεινή αγριότητα της Κόλασης».

Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός, σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς, σκηνικά: Eύα Μανιδάκη, κοστούμια: Iωάννα Τσάμη, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, διευθυντής Χορωδίας: Aγαθάγγελος Γεωργακάτος. Ερμηνεύουν: Ντον Τζοβάννι: Φράνκο Πομπόνι (11, 13/6) - Διονύσης Σούρμπης (14, 15/6), Ντόννα Άννα: Μυρτώ Παπαθανασίου (11, 13, 15/6) - Φραντσέσκα Ντόττο (14/6), Ντον Οττάβιο: Aντώνης Κορωναίος (11, 13, 15/6) - Μούζα Νκούνα (14/6), Διοικητής: Δημήτρης Καβράκος (11, 13, 15/6) - Τάσος Αποστόλου (14/6), Ντόννα Ελβίρα: Τσέλια Κοστέα (11, 13, 15/6) - Μαρία Λουίτζα Μπόρσι (14/6), Λεπορέλλο: Χριστόφορος Σταμπόγλης (11, 13, 15/6) - Χοσέ Φαρδίγια  (14/6), Μαζέττο: Πέτρος Μαγουλάς, Tσερλίνα: Μαρία Μητσοπούλου. Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ.

PATROKLOS SKAFIDAS

Φράνκο Πομπόνι, Μυρτώ Παπαθανασίου, Aντώνης Κορωναίος.

naftemporiki.gr