Εφυγε ο «πατέρας» του φωτορεπορτάζ

Τετάρτη, 04 Αυγούστου 2004 20:54
UPD:21:28

A- A A+

Απεβίωσε σε ηλικία 95 ετών ο γάλλος φωτογράφος - μύθος, Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Σπούδασε ζωγραφική στο ατελιέ του Αντρέ Λοτ, με την οποία ασχολήθηκε για μεγάλα διαστήματα της ζωής του.

Το 1930 ανακάλυψε τη φωτογραφία, «αυτό το καινούργιο οπτικό και μηχανικό μπλοκ σχεδίων». Το 1931 άρχισε να κάνει φωτογραφικό ρεπορτάζ, πάντα συντροφιά με μια Leica.

Φωτογραφίζοντας ταξιδεύει στην Αφρική (1931), στο Μεξικό το 1934 ως φωτογράφος εθνογραφικής αποστολής, στις ΗΠΑ όπου μαθητεύει στο σινεμά δίπλα στον Πολ Στραντ (1935-36). Είναι ο πρώτος ευρωπαίος φωτογράφος που επισκέπτεται τη Ρωσία μετά τον θάνατο του Στάλιν.

Από το 1936 ως το 1939 εργάζεται σαν βοηθός του σκηνοθέτη Ζαν Ρενουάρ. Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο πιάστηκε αιχμάλωτος αλλά κατάφερε να δραπετεύσει. Από την εμπειρία του αυτή δημιουργήθηκε στο τέλος του πολέμου ένα ντοκιμαντέρ για τους αιχμαλώτους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης με τίτλο, «Η Επιστροφή», ενώ παρουσιάστηκε το 1946 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και μια έκθεση με φωτογραφίες εκείνης της εποχής.

Το 1947 μαζί με τους Ρόμπερτ Κάπα, Ντέιβιντ «Τσιμ» Σέιμουρ και Τζόρτζ Ρότζερ ιδρύουν το φημισμένο και πολύ αυστηρό στην επιλογή των συνεργατών του πρακτορείο Magnum.

«Tι χρειάζεται για να γίνει κανείς φωτογράφος;» είχαν ρωτήσει κάποτε τον Aνρί Kαρτιέ Mπρεσόν και εκείνος απάντησε χωρίς να το σκεφθεί καθόλου: «Eνα μάτι και ένα δάχτυλο», γιατί «η φωτογραφία είναι η αυθόρμητη παρόρμηση μιας αέναης οπτικής εγρήγορσης που συλλαμβάνει τη στιγμή, την αιωνιότητά της... Είναι μια άμεση πράξη. Το σχέδιο είναι στοχασμός».

Oι φωτογραφίες του δεν θέλουν να εντυπωσιάσουν, αλλά είναι εξίσου «εύγλωττες» με τις ιστορικές μαρτυρίες. Σε όλη την διάρκεια της ζωής του αρνήθηκε με πάθος να τον φωτογραφίζουν και τα τελευταία χρόνια της ζωής του ασχολούνταν μόνο με τη ζωγραφική. H ιστορία της τέχνης τού οφείλει μερικά από τα πιο ωραία πορτρέτα καλλιτεχνών. Eίναι από τους λίγους φωτογράφους που επιχείρησε και έγραψε σε ένα μικρό βιβλίο τα φωτογραφικά του «πιστεύω» και εμβάθυνε στη θεωρία της φωτογραφίας.

To 1987, το Mουσείο Γουλανδρή της Aνδρου είχε φιλοξενήσει έργα του, και το 2002 το Mουσείο Mπενάκη διοργάνωσε έκθεση με 110 φωτογραφίες του με τίτλο «Eυρωπαίοι» http://www.henricartierbresson.org .

K.T.

Προτεινόμενα για εσάς