Το πρώτο έργο με το οποίο ξεκίνησε τις δραστηριότητές της η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου στις 5 Μαρτίου 1940 - και είναι ταυτισμένο μαζί της, αφού έχει ανεβεί πολλές φορές και πάντα στην ελληνική γλώσσα, το έχουν ερμηνεύσει οι σημαντικότεροι πρωταγωνιστές της και έχει αγαπηθεί από το κοινό -, επιστρέφει με μία νέα ανατρεπτική εκδοχή.

Ανάλαφρη, διασκεδαστική και γεμάτη ανατροπές, η δημοφιλέστατη κωμική οπερέτα σε τρεις πράξεις με μπαλέτο του Γιόχαν Στράους του νεότερου, «Η νυχτερίδα», πραγματοποιεί τον δεύτερο κύκλο παραστάσεών της, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Αλέξανδρου Ευκλείδη, στο θέατρο Ολύμπια, στις 24 και 25 Απριλίου και στις 4, 7 και 14 Μαΐου, στις 8 το βράδυ.

Η διασημότερη βιεννέζικη οπερέτα μεταφέρεται στα ’60s

Η «Νυχτερίδα», που βασίζεται στο βωντβίλ «Το ρεβεγιόν» των Ανρί Μεγιάκ και Λυντοβίκ Αλεβί και το ποιητικό κείμενο είναι των Καρλ Χάφνερ και Ρίχαρντ Ζενέ, θεωρείται η αντιπροσωπευτικότερη και διασημότερη βιεννέζικη οπερέτα. Παρόλα αυτά, όμως, υπερβαίνει τα στερεότυπα του είδους, δηλαδή δεν αποτελεί μια ακόμα συρραφή από βαλς, μαζούρκες και πόλκες, τις οποίες, μάλιστα, ο Στράους έγραφε με χαρακτηριστική άνεση, αλλά κατόρθωσε να αναπτύξει δομές ικανές να στηρίξουν μια κωμική όπερα.

STEFANOS

Στη νέα παραγωγή της ΕΛΣ, πρωταγωνιστούν μερικοί από τους πιο διακεκριμένους μονωδούς της νεότερης γενιάς, σε μουσική διεύθυνση των Μιχάλη Οικονόμου, Ζωής Τσόκανου και Ανδρέα Πυλαρινού, ενώ συμμετέχει το μπαλέτο της ΕΛΣ, σε χορογραφία της Α΄ Χορεύτριας Μαρίας Κουσουνή. Ο Αλέξανδρος Ευκλείδης μεταφέρει τη δράση του έργου στην αθηναϊκή μπουρζουαζία της δεκαετίας του ’60, αφού η «Νυχτερίδα», πριν θεωρηθεί ένα από τα αριστουργήματα της σοβαρής μουσικής, υπήρξε ένα λαϊκότατο έργο, που γνώρισε τοπικές διασκευές στις διάφορες χώρες που παίχθηκε. Έτσι, επιχειρώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στον απαιτούμενο σε ένα τέτοιο έργο σεβασμό και στην εξίσου θεμιτή στο είδος της οπερέτας ασέβεια, εξελίσσει την πλοκή του έργου στα αστικά σαλόνια της Αθήνας και στις καμπάνες του Αστέρα Βουλιαγμένης.

Στο πρωτότυπο έργο, όλα ξεκινούν από μία φάρσα, που είχε γίνει στο παρελθόν: μετά από αποκριάτικο χορό, ο Δρ. Φάλκε βρέθηκε να τριγυρνά στους δρόμους, μέρα μεσημέρι, μασκαρεμένος με κοστούμι νυχτερίδας. Υπεύθυνος ήταν ο Γκάμπριελ φον Άιζενσταϊν, στον οποίο ο Φάλκε αποφασίζει να ανταποδώσει τα ίσα, κατά τη διάρκεια χορού που παραθέτει ο Ρώσος πρίγκιπας Ορλόφσκι. Άφθονη σαμπάνια και μάσκες φροντίζουν για κέφι, παρασύροντας τους πρωταγωνιστές σε μια σειρά παρεξηγήσεων. Για διαφορετικούς λόγους, όλοι καταλήγουν στη φυλακή, όπου, τελικά, αποκαλύπτεται η πραγματικότητα.

Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης: «Η ιδέα για την παράσταση αυτή της “Νυχτερίδας” διαμορφώθηκε μέσα από κάποιους αυθαίρετους συνειρμούς: τη συγγένεια των λέξεων “πραξικόπημα” και “οπερέτα”, την ιδιομορφία του έργου, το οποίο περιγράφει μια ιστορία, που ξεκινάει το απόγευμα σε ένα σαλόνι και καταλήγει το ξημέρωμα σε μια φυλακή, το μυστηριώδες πρόσωπο του Ορλόφσκι, το οποίο με δελέασε να προβάλω πάνω του το σοβιετικό φαντασιακό και, κυρίως, από την προσωπική μου εμμονή για εκδοχές έργων του μουσικού θεάτρου, που θα αντλήσουν έμπνευση από κομβικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας.

Έτσι, προέκυψε το σενάριο μιας απολύτως φανταστικής ιστορίας, που διαδραματίζεται το βράδυ της 20ής Απριλίου 1967, αρχικά σε μια καμπάνα του Αστέρα της Βουλιαγμένης, έπειτα σε ένα πάρτι του βαρύθυμου Σοβιετικού πρέσβη Ορλόφσκι και, τέλος, σε ένα κρατητήριο, το ξημέρωμα του πραξικοπήματος. Στις τρεις αυτές εικόνες, οι συνταγματάρχες συναντούν Σοβιετικούς κοσμοναύτες, τα αντίπαλα στρατόπεδα του Ψυχρού Πολέμου θερμαίνουν τις σχέσεις τους υπό την επήρεια της σαμπάνιας, τα μπαλέτα Κίροφ κονταροχτυπιούνται με εκείνα της Όπερας του Παρισιού, ο Δαλιανίδης συναντά τον Βούλγαρη των «Πέτρινων χρόνων».
Πάνω από όλα, αναζήτησα τις συνθήκες, που θα επέτρεπαν στο ανατρεπτικό και συχνά σουρεαλιστικό avant la lettre χιούμορ της οπερέτας αυτής να ανθήσει μέσα από την επανατοποθέτηση της βιεννέζικης ιστορίας στο πλούσιο κάδρο των ελληνικών ’60s. Είναι, άλλωστε, μια εποχή, που μας έχει αφήσει πλούσια παρακαταθήκη σε όλους τους τομείς της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, με την οποία αναμετριόμαστε, θέλουμε δε θέλουμε, καθημερινά. Οι νυχτερίδες κρέμονται ακόμη, γελοίες και απειλητικές, στο σπίτι μας».

Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Μιχάλης Οικονόμου - Ζωή Τσόκανου - Ανδρέας Πυλαρινός, σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ευκλείδης, μετάφραση ποιητικού κειμένου: Δημήτρης Δημόπουλος, σκηνικά: Σωτήρης Στέλιος, κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη, χορογραφία: Μαρία Κουσουνή, φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα, διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Ερμηνεύουν: Γκάμπριελ φον Άιζενσταϊν: Διονύσης Σούρμπης - Δημήτρης Πακσόγλου, Ροζαλίντα:  Έλενα Κελεσίδη - Μαρία Μητσοπούλου - Τζίνα Πούλου, Φρανκ: Βαγγέλης Χατζησίμος - Σταμάτης Μπερής, Πρίγκιπας Ορλόφσκι: Ελένη Βουδουράκη - Μαρισία Παπαλεξίου - Έλενα Μαραγκού - Μαρίτα Παπαρίζου, Άλφρεντ: Αντώνης Κορωναίος - Γιάννης Χριστόπουλος - Νίκος Στεφάνου, Δρ. Φάλκε: Άκης Λαλούσης - Αρκάδιος Ρακόπουλος - Χάρης Ανδριανός, Δρ. Μπλιντ: Θανάσης Ευαγγέλου - Δημήτρης Ναλμπάντης, Αντέλα: Βασιλική Καραγιάννη - Κάτια Πάσχου - Μαριάννα Μανσόλα, Ίντα: Βάγια Κωφού - Λυδία Αγγελοπούλου, Φρος / Αλή Μπέης: Παναγιώτης Αθανασόπουλος - Παύλος Μαρόπουλος, Μάρρευ: Xρήστος Αμβράζης - Παναγιώτης Πρίφτης, Τζίνα: Ειρήνη Κώνστα - Ειρήνη Αθανασίου.

Πληροφορίες
Θέατρο Ολύμπια: Ακαδημίας 59 - 61, Αθήνα (στάση Μετρό: Πανεπιστήμιο), τηλ.: 210 3662100. Τιμές εισιτηρίων: 40, 30, 25, 15 ευρώ, παιδικό - φοιτητικό: 15 ευρώ, θέσεις περιορισμένης ορατότητας: 20, 12, 7 ευρώ. Προπώληση: ταμείο θεάτρου (Τρίτη - Κυριακή: 9.00 - 21.00, Δευτέρα: 9.00 - 16.00), τηλεφωνικά: 210 3662100, ομαδικά εισιτήρια: 210 3711342, ηλεκτρονικά: www.nationalopera.gr.

naftemporiki.gr